Το οικολογικό αποτύπωμα είναι ένας τρόπος για να μετράμε τις επιδράσεις που προκαλούν πάνω στη Γη οι ανθρώπινες δραστηριότητες. Είναι το μέτρο ζήτησης και κατανάλωσης που μετράει την κάλυψη των αναγκών μιας κοινωνίας, καθώς και τα απορρίματα και αέρια θερμοκηπίου που παράγει καθημερινά σε εκτάσεις παραγωγικής θαλάσσιας και χερσαίας επιφάνειας. Επίσης, εκτιμάει όλους τους φυσικούς πόρους που χρειάζονται για την υποστήριξη των υλικών αναγκών ενός πληθυσμού ή ενός ατόμου μέσα από την τεχνολογία, τον τρόπο ζωής και τις συνήθειες της κάθε χώρας. Μονάδα μέτρησης του οικολογικού αποτυπώματος είναι το 1 εκτάριο, το οποίο ισούται με 10 στρέμματα ή 10.000 τετραγωνικά μέτρα αντίστοιχα[1].
Ένα μεγάλο πρόβλημα το οποίο τείνει να εξελιχθεί σε μάστιγα για τις Ελληνικές θάλασσες, είναι η θανατηφόρα παγίδα για ένα πλήθος υδρόβιων οργανισμών που προκαλεί η ανεξέλεγκτη απόρριψη των διχτυών αλιείας. Παρόλο που αρκετές οργανώσεις έχουν εντοπίσει τη ζημιά που προκαλείται και έχουν επανειλημμένα αναφέρει το πρόβλημα στους αρμόδιους φορείς, τα κρατικά κονδύλια για μια ενδεχόμενη συγκρότηση ειδικών ομάδων περισυλλογής, είναι στην καλύτερη περίπτωση ανύπαρκτα. Δύο Έλληνες αρχιτέκτονες, οι οποίοι ίδρυσαν πριν μερικά χρόνια στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας το «The New Raw», ένα κέντρο έρευνας και σχεδιασμού, έστρεψαν από την αρχή την προσοχή τους στην εύρεση λύσεων για την αξιοποίηση πλαστικών απορριμμάτων μέσω της ανακύκλωσης και τη μετατροπή τους σε νήματα 3D εκτύπωσης.
Πρόσφατα και κάτω από τη σκιά του προβλήματος που αναφέραμε προηγουμένως, ο Πάνος Σακκάς και η Φωτεινή Σετάκη ίδρυσαν στο Γαλαξίδι ένα εργαστήριο 3D εκτύπωσης, με σκοπό να οργανώσουν μια ομάδα περισυλλογής των εγκαταλελειμμένων στον βυθό της θάλασσας διχτυών αλιείας, μετατρέποντάς τα σε αξιοποιήσιμα νήματα (filaments). Έχοντας ως πρωταρχικό σκοπό την ευαισθητοποίηση σε θέματα που αφορούν την υγεία και τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος, ενσωμάτωσαν στην ομάδα τους έμπειρους δύτες για να μπορέσουν να ελέγξουν τον βυθό της θάλασσας και να ανασύρουν με ασφάλεια τα βλαβερά για την υδρόβια ζωή ευρήματά τους. Το εγχείρημα ονομάστηκε «Second Nature» και ο κύριος σκοπός του είναι να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για τη μόλυνση του ανεκτίμητης αξίας υδάτινου πλούτου που μας έχει χαρίσει η φύση.
Ακριβώς για τον λόγο αυτό, το ζευγάρι επέλεξε να μετατρέψει τα χρησιμοποιημένα δίχτυα σε 3D εκτυπωμένα κοχύλια, επιδιώκοντας να στείλει ένα «όμορφο» αλλά ηχηρό και στοχευμένο μήνυμα για την προστασία του περιβάλλοντος. «Από τη φύση τους, τα κοχύλια ενσωματώνουν μια ιδιαίτερης μορφής γεωμετρία, η οποία μπορεί κάλλιστα να συγκριθεί με την εικόνα που παρουσιάζει η διαστρωμάτωση των υλικών, κατά τη διάρκεια μιας συνηθισμένης υλοποίησης, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία της προσθετικής κατασκευής. Η 3D εκτυπωμένη εκδοχή των κοχυλιών που παρουσιάζουμε, διαφοροποιείται αρκετά από τη φυσική εκδοχή τους. Αντιπροσωπεύει επάξια τη γεωγραφικά εκτοπισμένη οντότητά τους, ενσωματώνοντας παράλληλα τις τρέχουσες περιβαλλοντικές προκλήσεις.», τόνισε από κοινού το ζευγάρι.
Οποιαδήποτε προσπάθεια μείωσης των απορριφθέντων πλαστικών, χρίζει ιδιαίτερης προσοχής. Δυστυχώς για όλους μας, ζούμε σε έναν κόσμο που κοντεύει να «πνιγεί» από τα στερεά παράγωγα του πετρελαίου. Ο άλλοτε υγιέστατος πλανήτης μας, πλέον νοσεί από τις διάφορες πηγές μόλυνσης και μας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, φωνάζοντας σιωπηλά, ζητώντας απεγνωσμένα τη βοήθειά μας. Ο τρόπος για να ανακάμψουμε αυτή την καταστροφική πορεία, είναι ο ουσιαστικός περιορισμός των εκπεμπόμενων ρύπων και αν όχι η καθολική διακοπή παραγωγής πλαστικού, τουλάχιστον η μείωσή του σε αξιοσημείωτο βαθμό. Αλήθεια, έχουμε όλοι μας αναρωτηθεί κάθε φορά που χρησιμοποιούμε ένα πλαστικό ποτήρι ή μια φιάλη μιας χρήσεως, πού καταλήγουν τελικά μετά την απόρριψή τους; Ακόμα και αν επιλέξουμε την προώθησή τους σε κάποιο σημείο ανακύκλωσης, ερχόμαστε αμέσως αντιμέτωποι με την πραγματική σκληρή αλήθεια.
Αρκετές έρευνες έχουν δείξει πως σε παγκόσμιο επίπεδο μόνο το 10% του πλαστικού ανακυκλώνεται. Το υπόλοιπο τρομακτικά μεγάλο ποσοστό, το οποίο μεταφράζεται σε μερικά εκατομμύρια τόνους τον χρόνο, καταλήγει είτε με τον ένα, είτε με τον άλλο τρόπο, στο περιβάλλον. Αυτή ακριβώς η παράμετρος αποτέλεσε την πηγή ενότητας και συνεργασίας μεταξύ της Filamentive και της Tridea. Δύο εταιρειών κατασκευής νημάτων 3D εκτύπωσης, που εστιάζουν στην αξιοποίηση των απορριφθέντων πλαστικών και τη μετατροπή τους σε αναλώσιμη ύλη τροφοδοσίας για 3D εκτυπωτές. Το πιο πρόσφατο εγχείρημά τους αφορά τη δημιουργία του «ONE PET». Κατασκευασμένο σε ποσοστό 100% από πλαστικές φιάλες, συμβάλει ενεργά στη μείωση των απορριμμάτων, ενώ σε καμία περίπτωση δε στερείται ανθεκτικότητας.
Όπως υποστηρίζουν ανώτερα στελέχη των δύο εταιρειών, το ONE PET παρουσιάζει εξαιρετική ακαμψία και σκληρότητα, υψηλή αντοχή σε εφελκυσμό, ενώ ταυτόχρονα χαρακτηρίζεται από εξαιρετική πρόσφυση μεταξύ των διαδοχικών στρώσεων του υλικού, κατά τη διαδικασία της 3D εκτύπωσης. «Η Tridea προσφέρει ένα καινοτόμο μέσο αξιοποίησης των πλαστικών αποβλήτων, πολλαπλασιάζοντας τη διάρκεια ζωής των αναλώσιμων υλικών, εξετάζοντας και δίνοντας βάση σε κάθε στάδιο του κύκλου ζωής τους. Πιστεύουμε και επενδύουμε στον οικολογικό χαρακτήρα της τεχνολογίας της 3D εκτύπωσης. Η συνεργασία μας με τη Filamentive και το προϊόν ONE PET, είναι το καλύτερο παράδειγμα όσον αφορά την υλοποίηση του απώτερου στόχου μας.», σχολίασε ο Philippe Merillet, CEO και συνιδρυτής της Tridea. Η τιμή της μίας μπομπίνας των 750g ανέρχεται στις 30 Λίρες Αγγλίας και ο αγοραστής έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα σε επτά διαφορετικά χρώματα και τις διαμέτρους των 1.75mm και 2.85mm.