เครื่องจักสาน เครื่องใช้จากไม้ไผ่

เครื่องจักสาน เครื่องใช้จากไม้ไผ่

เครื่องจักสานเป็นงานศิลปหัตถกรรม ที่สะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาของชาวบ้านได้หลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น ความชาญฉลาดในการเลือกสรรวัตถุดิบ ที่จะนำมาใช้ทำเครื่องจักสาน ซึ่งชาวบ้านจะมีความรู้เกี่ยวกับคุณสมบัติของวัตถุดิบแต่ละชนิดเป็นอย่างดี ตลอดจนการนำมาดัดแปลงแปรรูปใช้ทำเครื่องจักสานที่สามารถนำมาใช้สอยได้ สิ่งเหล่านี้เป็นภูมิปัญญาพื้นบ้าน ที่ชาวบ้านเรียนรู้สืบต่อกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ จนทำให้เครื่องจักสานแต่ละชนิด มีรูปแบบ และประโยชน์ใช้สอยที่สมบูรณ์ลงตัว


ในขณะที่สภาพสังคม เศรษฐกิจปัจจุบันที่เปลี่ยนไปจากเดิม การไปมาหาสู่กันระหว่างเมืองกับชนบทติดต่อกันได้สะดวก การดํารงชีวิตของคนในชุมชนเปลี่ยนแปลงไป ซึ่งมีผลกระทบทําให้งานจักสานหรืออาชีพจักสานลดน้อยลงไปเรื่อยๆ การประกอบอาชีพในทุกวันนี้มีหลากหลายทางมีการนำเอาเทคโนโลยีเข้ามาเกี่ยวข้องมากมายและมีความสะดวกสบายมากขึ้น จนคนในยุคปัจจุบันไม่รู้จักกรรมวิธีขั้นตอน วิธีการประยุกต์เลือกนำภูมิปัญญาพื้นบ้านที่ได้จากไม้ไผ่นำเอาวัสดุธรรมชาติอย่างไม้ไผ่มาใช้ในการทำเครื่องมือทำมาหากิน อุปกรณ์ใช้สอยภายในบ้าน ที่ปู่ย่าจักรสานขึ้นมา


ลุงบุญทาสนใจและได้ส่งเสริมอาชีพจักสานไม้ไผ่ เดิมชุมชนมีอาชีพทำเกษตรกรรมเป็นอาชีพหลัก และด้วยพื้นที่นี้มีต้นไผ่ขึ้นอยู่มากมาย และมีทุกรอบรั้วเสมือนเขตแดนของบ้าน อาชีพจักสานไม้ไผ่จึง เป็นอาชีพเสริม แต่ในปัจจุบันอาชีพจักสานได้พัฒนากลายเป็นอาชีพหลัก ปัจจุบันได้รับการพัฒนา รูปแบบให้หลากหลายมากขึ้น จนมีผู้สนใจจากภายนอก กลายเป็นสินค้าผลิตภัณฑ์ของชุมชน เริ่มเรียนรู้จักสานเองโดยความชอบส่วนตัว และได้คิดค้นดัดแปลงตามสภาพแวดล้อมความนิยมของตลาดความต้องการในชุมชน คิดค้นออกแบบขึ้นเองตามความต้องการของผู้สั่งสินค้าในรูปแบบต่างๆ จัดทำเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันวัตถุดิบที่ใช้ประโยชน์ในผลิตภัณฑ์ที่เกิดจากภูมิปัญญารูปแบบเอกลักษณ์เป็นของตนเองไม่เหมือนใคร ลุงบุญทา ปลูกไม้ไผ่เอง ไม่พอก็สั่งจากเพื่อนบ้าน



งานจักสานหรือเครื่องจักสานจะมีอยู่น้อย แต่ก็ยังคงมีอยู่ทั่วไป ทุกภาคในประเทศนอกเหนือจากประโยชน์ใช้สอยแล้ว งานจักสานยังสะท้อน วัฒนธรรม สะท้อนความคิดสร้างสรรค์ และภูมิปัญญาของชาวบ้าน

ตําแหนงที่ตั้ง :ชื่อ นายบุญทา นามสกุล สากลมาตร วันเดือนปีเกิด 19 เมษายน 2486 ที่อยู่ปัจจุบัน (ที่สามารถติดต่อได้) บ้านเลขที่ 166 หมู่ที่ 7 ตำบล/แขวง ห้วยลาน อำเภอ/เขต ดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา รหัสไปรษณีย์ 56120


ขอมูลเนื้อหา เรื่องราว เขียนโดย นางสาวดวงดาว อุปพรรณ์

ภาพถาย/ภาพประกอบ โดย พีรพงษ์ สุยะ