กาละแมลำไยต้าจ๊าง

กาละแม เป็นขนมไทยที่มีมาตั้งแต่โบราณ คนไทยจะนำมาใช้ประกอบพิธีงานมงคลต่าง ๆ เช่น งานมงคลสมรส งานทำบุญ และงานเทศกาลต่าง ๆ เป็นขนมไทยที่สืบทอดต่อๆ กันมาตั้งแต่สมัยคุณปู่ คุณย่า

กาละแม เป็นขนมหนึ่งในสามชนิดที่นิยมทำในวันขึ้นปีใหม่ของคนไทยในสมัยก่อน ซึ่งนิยมทำกันในช่วงงานเทศกาลสงกรานต์หรือวันขึ้นปีใหม่ของไทย ซึ่งจะต้องทำให้เสร็จก่อนวันสงกรานต์ คือ ข้าวเหนียวแก้ว ข้าวเหนียวแดง และกาละแม เพราะการทำขนมเหล่านี้ต้องอาศัยแรงงานคนมาช่วยกันกวนขนม จึงถือเป็นการเริ่มต้นปีใหม่ด้วยความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ของคนไทย ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ด้วยมิตรไมตรี เป็นความดีงามในชีวิตภายภาคหน้าสืบต่อไป และเมื่อทำขนมเสร็จแล้วก็จะมีการแบ่งปันขนมกลับไปกินที่บ้านของแต่ละคน

ปัจจุบันกาละแม มีหลากหลายสี และมีรสชาติที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับสูตรของแต่ละผู้ผลิต ผู้ผลิตบางราย สรรหาความแปลกใหม่ให้ขนมกาละแมดูเปลี่ยนไปจากเดิม คือมีสีสันที่น่ารับประทานมากขึ้นและเป็นที่ถูกใจของผู้บริโภคทุกเพศทุกวัย แต่ก็ยังมีกาละแมสดหลายที่ ที่ผู้ผลิตยังคงอนุรักษ์ความเป็นไทยเอาไว้ตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษจนถึงรุ่นปัจจุบัน

ต้นตำรับกาละแมลำไยต้าจ๊างโดย...

แม่สมศรี ไฝนันตา อายุ 65 ปี อาศัยอยู่บ้านเลขที่ 174/1 หมู่ 6 บ้านท่าช้าง ตำบลหนองล่อง อำเภอเวียงหนองล่อง จังหวัดลำพูน เป็นคนอำเภอเวียงหนองล่องมาตั้งแต่กำเนิด มีทักษะในการทำขนม และชื่นชอบขนมกาละแม จึงนำลำไย ผลไม้ของขึ้นชื่อในจังหวัดลำพูน มาแปรรูปกับกาละแม โดยผ่านการลองผิดลองถูกจนได้สูตรที่ลงตัว ซึ่งได้เริ่มวางขายตามร้านของฝาก ร้านก๋วยเตี๋ยว ร้านอาหาร ฯลฯ

ต่อมาในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดต่อเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ทำให้ต้องหยุดทำกาละแมไปชั่วคราว พอสถานการณ์ดีขึ้นจึงกลับมาทำอีกครั้ง และเป็นจุดเริ่มต้นของการขายแบบออนไลน์อีกด้วย พอขายแบบออนไลน์กระแสตอบรับดีเกินคาด ทำให้แรงงานไม่พอต่อการผลิต จึงได้เกิดการรวมกลุ่มกันของคนในชุมชนบ้านท่าช้าง และเป็นกลุ่มกาละแมลำไยมาจนถึงทุกวันนี้ ซึ่งทำให้คนในชุมชนมีรายได้ รวมไปถึงผู้สูงอายุหารายได้จากการใช้เตารีดถ่านในการห่อใบตอง พี่ป้าน้าอาช่วยกันกวน ช่วยกันห่อ ช่วยกันแพ็ค ได้ทำงานใกล้ๆ บ้าน และไม่ต้องจากบ้านไปทำงานไกล

จุดเด่นของกาละแมลำไยต้าจ๊าง

กาละแมลำไยต้าจ๊าง มีอัตลักษณ์ที่โดดเด่น ทั้งตัวกาละแมและเอกลักษณ์ในการห่อ โดยการใช้ลำไยของขึ้นชื่อในจังหวัดลำพูน มาแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่า โดยการใส่ลำไยลงไปในส่วนผสมของกาละแม เพื่อทดแทนความหวานจากน้ำตาล และเพิ่มความพิเศษด้วยการแต้มลำไยอบแห้งสีทองเกรดพรีเมี่ยมด้านบน เพื่อเพิ่มความหนึบให้กับตัวกาละแม รสชาติโดยรวมไม่หวานมาก หวานธรรมชาติจากลำไย เนื้อนุ่มหนึบ และนอกจากนั้นยังมีการห่อที่เป็นเอกลักษณ์ ด้วยการใช้ใบตองอ่อนรีดด้วยเตาถ่านในการห่อ และใช้ไม้ในการกลัด ซึ่งในปัจจุบันจะหาทานได้ยากมาก ด้วยอัตลักษณ์ที่พิเศษและโด่ดเด่น ห่อด้วยวัสดุธรรมชาติ รสชาติที่ไม่หวานมาก เน้นความหวานธรรมชาติ จากเนื้อลำไย