ประวัติความเป็นมา   

            บริเวณที่ตั้งของอุโบสถอุปสัมปทาสถานครูบาศรีวิชัย วัดบ้านโฮ่งหลวง และ อนุสาวรีย์ครูบาศรีวิชัย เป็นที่ธรณีสงฆ์ของวัดบ้านโฮ่งหลวงเดิม เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์มีประวัติมายาวนาน และมีความสำคัญต่ออำเภอบ้านโฮ่ง ผู้ที่มาเยือนอำเภอบ้านโฮ่งต้องเดินทางมาสักการะ  อุโบสถอุปสัมปทาสถานครูบาศรีวิชัย วัดบ้านโฮ่งหลวง  เป็นสถานที่อุปสมบท ครูบาศรีวิชัย สมัยเป็นสามเณรอินท์เฟือน เมื่อปี พ.ศ. 2442 โดยมีครูบาสมณะ วัดบ้านโฮ่งหลวง เป็นพระอุปัชฌาย์ ได้รับนามฉายาในการอุปสมบทว่า สิริวิชโยภิกขุ มีนามบัญญัติว่า พระศรีวิชัย ซึ่งบางครั้งก็พบว่าเขียนเป็น สรีวิไชย สิวิไช หรือ สรีวิชัย     อนุสาวรีย์ครูบาเจ้าศรีวิชัย เป็นรูปล่อทองสัมฤทธิ์ บรรจุอัซิครูบาศรีวิชัย เป็นรูปเหมือนครูบาศรีวิชัย ซึ่งพระครูศีลาภรณ์พิมล (ครูบาบุญมาสีราภิรโต) เจ้าคณะแขวงอำเภอบ้านโฮ่ง เจ้าอาวาสวัดบ้านโฮ่งหลวงในสมัยนั้น (ซึ่งเป็นลูกศิษย์ของครูบาศรีวิชัย) ได้รับมาหลังจากที่ครูบาศรีวิชัยได้มรณภาพลงและได้รับพระทานเพลิงศพ เมื่อวันที่ ๒๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๘๙ ณ วัดจามเทวี อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน และนำมาประดิษฐาน ณ บริเวณด้านข้างอุโบสถอุปสัมปทา เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 2554 ปัจจุบัน วัดบ้านโฮ่งหลวง ได้ย้ายไปอยู่สถานที่ใหม่ เนื่องจากเดิมบริเวณนี้ประสบภัยน้ำท่วม จึงได้ย้ายไปอยู่สถานที่ใหม่ คงเหลือแต่ อุโบสถอุปสัมปทาสถานครูบาศรีวิชั  วัดบ้านโฮ่งหลวง และ อนุสาวรีย์ครูบาศรีวิชัย เพื่อเป็นสถานที่ให้ผู้เคารพศรัทธาได้มาสักการะบูชาเมื่อมาเยือนอำเภอบ้านโฮ่ง 

ที่ตั้ง

           อุโบสถอุปสัมปทาสถานครูบาศรีวิชัย วัดบ้านโฮ่งหลวง และ อนุสาวรีย์ครูบาศรีวิชัย ตั้งอยู่ที่บ้านโฮ่ง หมู่ที่ 2 ต.บ้านโฮ่ง อ.บ้านโฮ่ง จ.ลำพูน ระยะห่างจากที่ว่าการอำเภอบ้านโฮ่ง ประมาณ 2 กิโลเมตร โดยใช้เส้นทาง 106 สายลำพูน-ลี้ มุ่งหน้าไปทางอำเภอลี้ ข้ามสะพานแม่น้ำลี้ อุโบสถอุปสัมปทาสถานครูบาศรีวิชัย วัดบ้านโฮ่งหลวง และ อนุสาวรีย์ครูบาศรีวิชัย จะอยู่ทางด้านซ้ายมือ (ติดกับถนนสายหลัก)

เกร็ดความรู้ 

            ทุกวันที่ 11 มิถุนายน ของทุกปี จะมีงานบำเพ็ญบุญทักษิณานุปทาน เปลี่ยนผ้าครองรูปเหมือนครูบาศรีวิชัย ณ อุโบสถอุปสัมปทาสถานครูบาศรีวิชัย 

เรื่อง/เนื้อหา  โดย นายวินัย  เมายศ

เรียบเรียง โดย นางสาวพิชญา  ปัญโญนันท์