อาชีพหลักของชาวบ้านอำเภอ จอมพระ ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพหลัก คือ ทำนา โดยเฉพาะการปลูกข้าวหอมมะลิ ซึ่งเป็นข้าวที่ชาวบ้านขามทำมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เป็นข้าวที่เมื่อหุงสุกแล้วจะมีรสชาติหอมนุ่มอร่อย แต่ในการทำนานั้นส่วนใหญ่เกษตรกรจะใช้สารเคมีเพื่อเพิ่มผลผลิต รวมทั้งครอบครัวของของปราชญ์เอง ทำให้สุขภาพร่างกายได้รับสารพิษเป็นเวลานาน จึงมีความคิดอยากจะทำนาเกษตรอินทรีย์-ปลูกข้าวหอมมะลิ ซึ่งเป็นการทำนาที่หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีหรือสารสังเคราะห์ต่างๆ เช่น ปุ๋ยเคมี สารควบคุมการเจริญเติบโต สารควบคุมและกำจัดวัชพืช สารป้องกันกำจัดโรค แมลงและศัตรูข้าวในทุกขั้นตอนการผลิต และในระหว่างการเก็บรักษาผลผลิต โดยมุ่งเน้นการใช้สารสกัดจากพืชที่ไม่มีพิษต่อคนหรือไม่มีสารพิษตกค้างปนเปื้อนในผลผลิต ดิน และนำ ในขณะเดียวกันก็เป็นการรักษาสภาพแวดล้อม ทำให้ได้ผลิตผลข้าวที่มีคุณภาพดี ปลอดภัยจากอันตรายของสารตกค้าง ส่งผลให้ผู้บริโภคมีสุขภาพอนามัยแข็งแรง และมีคุณภาพชีวิตดีขึ้น

ชาวนาดีเด่นอำเภอจอมพระ

ชื่นชมคุณรจนา สีวันทา วัย 44 ปี ชาวตำบลหนองสนิท จังหวัดสุรินทร์ เกษตรกรที่ได้รับยกย่องเป็น ชาวนาต้นแบบด้านเกษตรอินทรีย์ โดยคิดค้นวิธีการทำนาแบบอินทรีย์ที่ได้ผลผลิตมากขึ้นและใช้ประโยชน์ได้อย่างเหมาะสมในพื้นที่ เพาะเลี้ยงจุลินทรีย์เพื่อใช้เอง และผลิตสารชีวภัณฑ์ต่างๆ เพื่อใช้ทำนา ในด้านการคัดและผสมพันธุ์ข้าวได้ใช้วิธีคัดพันธุ์ข้าวโดยการตัดข้าวพันธุ์ปน คัดเอาเมล็ดที่สมบูรณ์ไปเพาะขยายพันธุ์เพื่อให้ได้เมล็ดพันธุ์ที่สมบูรณ์สำหรับนำไปเพาะปลูก ซึ่งเป็นความคิดริเริ่มในการทำเกษตรแบบอินทรีย์ที่ช่วยลดต้นทุนการผลิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผลงานที่โดดเด่นดังกล่าว ทำให้กรมการข้าวยกย่องให้เป็นเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ อาชีพทำนา ประจำปี พ.ศ. 2563

.

คุณรจนามีพื้นที่ทำกิน 23 ไร่ แบ่งทำนา 20 ไร่ และทำไร่นาสวนผสม 3 ไร่เมื่อเปรียบเทียบทุนและรายได้จากอาชีพทำนาย้อนหลัง 3 ปี ถือว่าประสบความสำเร็จด้านการบริหารจัดการ โดยปี 2560 ต้นทุนผลิตเฉลี่ย 2,100 บาท ต่อไร่ รายได้เฉลี่ย 9,918 บาท ต่อไร่ ผลกำไรเฉลี่ย 7,818 บาท ต่อไร่ ปี 2561 ต้นทุนผลิตเฉลี่ย 2,010 บาท ต่อไร่ รายได้เฉลี่ย 18,100 บาท ต่อไร่ ผลกำไรเฉลี่ย 16,090 บาท ต่อไร่

.