ศาลเจ้าแม่บางเคียน

ประวัติความเป็นมาศาลเจ้าแม่บางเคียน

ศาลเจ้าแม่บางเคียน ไม่ปรากฎหลักฐานที่แน่ชัดว่าสร้างขึ้นเมื่อใด แต่มีตำนานที่เล่าสืบต่อกันมาเกี่ยวกับศาลเจ้าแม่บางเคียนว่า มีผู้เฒ่าชราคนหนึ่งในหมู่บ้านคลองน้ำเค็ม ซึ่งประพฤติตนเป็นคนดี มีศีลธรรม เป็นที่เคารพนับถือของคนในหมู่บ้านคลองน้ำเค็ม พอผู้เฒ่าคนนี้ได้เสียชีวิตลงชาวบ้านจึงตั้งศาลเป็นศาลไม้เล็กๆ แต่เมื่อก่อนตรงบริเวณนั้นทางมีลักษณะเป็นร่องน้ำเป็นที่สัญจรไปมาของคนในสมัยก่อนที่ใช้เกวียนเป็นพาหนะในการเดินทาง จึงนิยมเรียกศาลเจ้าไม้นี้กันว่า “ศาลเจ้าแม่ทางเกวียน” แล้วต่อมาจึงเพี้ยนเป็น “บางเคียน” จึงกล้ายเป็นที่รู้จักกันในชื่อ ศาลเจ้าแม่บางเคียน จนถึงปัจจุบัน

ศาลเจ้าแม่บางเคียนถือเป็นที่พึงทางใจให้กับประชาชนในตำบลคลองน้ำเค็ม เมื่อมีความทุกข์ความบ้านในตำบลคลองน้ำเค็มจึงมักมาขอพรกันที่ศาลเจ้าแม่บางเคียน เมื่อสมหวังในสิ่งที่ขอก็มีการนำละครหรือลิเกมารำถวาย ทำให้ศาลเจ้าแม่บางเคียนมีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักในเรื่องของความศักดิ์สิทธิ์ กลายเป็นที่เคารพนับถือของชาวบ้านในตำบลคลองน้ำเค็มและหมู่บ้านใกล้เคียง จนได้มีการปรับปรุงศาลเจ้าแม่บางเคียนมาเรื่อยๆ จากศาลไม้ก็กลายเป็นลักษณะอาคารปูนถาวรอย่างที่เห็นในปัจจุบัน

งานประเพณีทิ้งกระจาด

ประเพณีทิ้งกระจาดจะจัดขึ้นในเดือน 7 ตามจันทรคติของจีน ซึ่งถือเป็นประเพณีที่มีการปฏิบัติต่อเนื่องกันมายาวนานมากว่า 100 ปี โดยประเพณีทิ้งกระจาดเป็นพิธีกรรมจีนอย่างหนึ่งที่นิยมจัดขึ้นในเทศกาลต่างๆ ซึ่งแต่เดิมตามธรรมเนียมของชาวจีนนั้นสิ่งของที่จะแจกเป็นทานจะบรรจุลงไปในกระจาดไม้ไผ่สานมัดด้วยตอก เรียกว่าโกวไท แปลว่ากระจาดทาน ซึ่งเป็นสิ่งที่เป็นที่มาให้คนไทยเรียกพิธีนี้ว่าพิธีทิ้งกระจาด

การทิ้งกระจาดนี้ เป็นพิธีกรรมของคนจีนที่มีที่มาจากศาสนาพุทธ จากพระสูตรชื่อเปรตมุข-อัคนีชวาลยศรการ-นาม-ธารณีสูตร ในพระไตรปิฎกฝ่ายจีน พิธีนี้ได้เป็นแนวทางปฏิบัติของนิกายมนตรยาน เพื่อแสดงพระมหากรุณาธิคุณของพระพุทธเจ้าและเหล่าพระโพธิสัตว์ต่อเหล่าสัตว์โลกทั้งหลาย พิธีนี้จึงมีการถ่ายทอดสืบเนื่องต่อมา ต่อมาเมื่อหลังราชวงศ์ถังพิธีนี้จึงเป็นที่นิยมแพร่หลายออกไป จนเป็นที่นิยมของประชาชน มีการประกอบพิธีทั่วไปในประเทศจีน รวมถึงประเทศไทยด้วย

ในทุกๆปีจะมีเทศกาลทิ้งกระจาดไหว้เจ้าแม่บางเคียนปีละ 1 ครั้ง ผู้ที่เคยมาขอพรแล้วสมหวังก็มักจะนำละครมาเล่นหรือรำถวาย ซึ่งมีความเชื่อว่าเจ้าแม่บางเคียนชอบละคร คนส่วนใหญ่จึงมักนำละครมาถวาย เนื่องจากความศักดิ์สิทธิ์ของเจ้าแม่บางเคียน

ข้อมูลที่ตั้งและลักษณะพื้นที่ตั้งศาลเจ้าแม่บางเคียน

ศาลเจ้าแม่บางเคียน ตั้งอยู่หมู่ 2 ตำบลคลองน้ำเค็ม อำเภอแหลมสิงห์ จังหวัดจันทบุรี ตั้งอยู่ระหว่างวัดกลางและวัดคลองน้ำเค็ม ใกล้ๆกับวิสาหกิจชุมชนคลองน้ำเค็มทันใจ บริเวณรอบๆศาลเจ้าแม่บางเคียนประกอบไปด้วย บ้านเรือนและสวนของชาวบ้านในตำบลคลองน้ำเค็ม บรรยากาศเต็มไปด้วยความสงบ การเดินทางสะดวกสบาย

ข้อมูลเนื้อหา เรื่องราว เขียนโดย นางสาวเมทินี พาหา

ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นางสาวเมทินี พาหา