สวนสมใจทนงค์
ชื่อ-สกุล นายทนงค์ แสงเกิด
ตำแหน่ง หมอดินอาสาประจำตำบล
ที่อยู่ บ้านเลขที่ 76 หมู่ที่ 3 บ้านม่วง ตำบลเขาย่า อำเภอศรีบรรพต จังหวัดพัทลุงโทรศัพท์ 089-2987493 การศึกษา มัธยมศึกษาปีที่ 3 อาชีพ เกษตรกรรม
ชมศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงเกษตรทฤษฎีใหม่ มีนาที่ดำด้วยต้นข้าวต้นเดียว การเลี้ยงปลาในนาข้าว ปลาหมอธรรมชาติ เลี้ยงหมูเคลื่อนที่
ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงเกษตรทฤษฎีใหม่ บ้านของนายทนงค์ แสงเกิด หมู่ที่ 3 ตำบลเขาย่า อำเภอศรีบรรพต จังหวัดพัทลุง เปิดกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยววิถีชุมชน วิถีวัฒนธรรมตนเขาย่า โดยจัดกิจกรรมเทศกาลกินปลาหมอ และการแข่งขันจับปลาหมอ เพื่อสร้างรายได้ให้กับชุมชน
สำหรับปลาหมอนั้น เป็นปลาหมอตามธรรมชาติอาศัยในลำคลอง เมื่อถึงฤดูน้ำมากเกษตรกรที่มีบ่อเลี้ยงปลาริมลำคลองก็จะเปิดให้น้ำและปลาหมอเข้ามาอยู่อาศัยพร้อมขยายพันธุ์ ซึ่งปลาหมอเป็นปลาน้ำจืด เนื้อมีรสชาติหวาน เหมาะสำหรับการทำอาหารประเภทแกงส้ม และคั่วเกลือ เป็นที่ชื่นชอบของนักท่องเที่ยวและคนทั่วไป ขณะที่วันนี้นอกจากมีกินกรรมเทศกาลกินปลาหมอแล้ว ยังมีการแข่งขันการจับปลาหมออีกด้วย แต่ต้องอาศัยใช้เครื่องจับในการจับเนื่องจากปลาหมอมีครีบที่แหลมคม สร้างความสนุกสนาน
นายทนงค์ แสงเกิด เกษตรทฤษฎีใหม่เจ้าของบ่อเลี้ยงปลาหมอ มีพื้นที่ประมาณ 20 ไร่ จึงแบ่งการปลูกพืชหลากหลายชนิด มีทั้งพืชผักที่สามารถเก็บจำหน่ายได้ทุกวัน พืชชนิดใหญ่ซึ่งเป็นไม้ผลและยางพารา นอกจากนั้น ยังมีพื้นที่ติดริมคลองจึงมีแนวคิดขุดบ่อเลี้ยงปลาตามธรรมชาติ และในลำคลองดังกล่าวมีปลาหมอ โดยใช้วิธีการเปิดประตูบ่อเลี้ยงปลาให้ปลาเข้ามาอยู่อาศัย พร้อมกับให้ปลาขยายพันธุ์ภายในบ่อเลี้ยง
ขณะที่ ปลาหมอเป็นปลาชนิดหนึ่งที่ขยายพันธุ์ได้รวดเร็ว แต่ละบ่อที่เลี้ยงไว้จะมีปลาหมอเป็นจำนวนมาก เมื่อโตเต็มที่สามารถขานได้ กิโลกรัมละ 100 บาท ซึ่งจะมีทั้งชาวบ้านในพื้นที่และแม่ค้ามารับซื้อ สำหรับแนวคิดการเลี้ยงปลาหมอนั้น ขณะนี้ได้แนะนำเพื่อนบ้านเกษตรกรในพื้นที่เลี้ยงปลาหมอ พร้อมกับปลูกพืชหลากหลายชนิดในรูปแบบเศรษฐกิจพอเพียงเกษตรทฤษฎีใหม่
เทศกาลกินปลาหมอและการแข่งขันจับปลาหมอ เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวท่องเที่ยววิถีชุมชน วิถีวัฒนธรรม และการกระตุ้นเศรษฐกิจสร้างรายได้ให้กับชุมชน ที่สำคัญเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมในชุมชน ของคนในพื้นที่ตำบลเขาย่า และตำบลใกล้เคียงของอำเภอศรีบรรพต ซึ่งปัจจุบันการท่องเที่ยววิถีชุมชนกำลังได้รับความนิยม และสร้างรายได้ให้กับชุมชนเป็นจำนวนมาก
ศูนย์เรียนรู้หมอดินอาสาประจำตำบล
รางวัลที่ได้รับ- หมอดินอาสาดีเด่นชนะเลิศอันดับ 1 สาขาการใช้ประโยชน์หญ้าแฝกเพื่อการเกษตร กรมพัฒนาที่ดิน - หมอดินอาสาดีเด่นชนะเลิศ สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 สาขาการใช้ประโยชน์หญ้าแฝกเพื่อการเกษตร
จากสภาพพื้นที่เดิม เป็นพื้นที่ที่มีน้ำแช่ขัง เมื่อได้เข้าร่วมโครงการจัดทำแปลงสาธิตงานจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ปรับรูปแปลงนาลักษณะที่ 3 ขุดคูยกร่อง ได้มีการนำหญ้าแฝกมาปลูกบริเวณคันคูยกร่อง และบริเวณขอบสันบ่อดักตะกอนดิน เพื่อป้องกันกันชะล้างพังทลายของดิน ส่วนในบริเวณบนร่องคันดิน ใช้ปลูกพืชผักหมุนเวียนกันไป เช่น ถั่วฝักยาว บวบ มะระ ข้าวโพด พริกขี้หนู โดยตัดใบหญ้าแฝกมาคลุมโคนต้นพืชและบริเวณระหว่างร่องแปลงพืชผัก หลังจากใบหญ้าแฝกย่อยสลาย ดินในบริเวณดังกล่าวจะมีความร่วนซุยเพิ่มขึ้น และยังพบว่าพริกขี้หนูที่ปลูกคู่ขนานกับแนวหญ้าแฝก มีความอุดมสมบูรณ์ ต้านทานต่อโรค ให้ผลผลิตสูง และมีอายุในการให้ผลผลิตมากกว่าพริกขี้หนูที่ปลูกบริเวณอื่น ทำให้ยิ่งเกิดความสนใจและให้ความสำคัญกับหญ้าแฝกมากขึ้น มีการดูแลรักษา ซ่อมแซมและปลูกเพิ่มเติมมาโดยตลอด ในการขยายพันธุ์หญ้าแฝก จะไม่ขุดหญ้าแฝกออกทั้งกอ แต่จะขุดแยกจากกอเดิม ทำให้ไม่ต้องปลูกหญ้าแฝกบ่อยครั้ง ในแต่ละปีสามารถขยายพันธุ์หญ้าแฝกได้ 400,000 กล้า
ด้วยเป็นผู้ที่มีใจรักในการทำการเกษตร ได้พยายามแก้ไขปัญหาต่างๆที่มีอยู่ ทำการขุดสระน้ำ เพื่อใช้เป็นแหล่งน้ำให้เพียงพอต่อการทำการเกษตร มีการเลี้ยงสัตว์ โดยทำคอกหมู คอกไก่แบบสามารถโยกย้ายเคลื่อนที่ได้ รองพื้นคอกด้วยใบหญ้าแฝก ทำให้ได้กองปุ๋ยหมักกระจายอยู่ในพื้นที่โดยทั่วถึง ประหยัดเวลาและแรงงานได้เป็นอย่างดี ได้พัฒนารูปแบบการปลูกและการใช้ประโยชน์จากหญ้าแฝก โดยนำมาปลูกผสมผสานกับพืชหลักทางเศรษฐกิจ ร่วมกับผลิตภัณฑ์ต่างๆของกรมพัฒนาที่ดิน เช่น การใช้ปุ๋ยหมัก น้ำหมักชีวภาพ สารไล่แมลง ทำให้สภาพดินมีความเหมาะสมกับการปลูกพืช ลดการใช้สารเคมีและปุ๋ยเคมี เพิ่มผลผลิต เพิ่มรายได้ ลดรายจ่ายให้กับครอบครัว มีฐานะทางเศรษฐกิจดีขึ้นตามลำดับ นับเป็นบุคคลที่สมควรเป็นแบบอย่าง เป็นผู้นำในการรณรงค์ส่งเสริมการปลูกหญ้าแฝกเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำ ในบริเวณหมู่บ้านและพื้นที่ใกล้เคียง
ภาพโดย องค์การบริหารส่วนตำบลเขาย่า
เรื่องโดย องค์การบริหารส่วนตำบลเขาย่า , สำนักงานพัฒนาที่ดินจังหวัดพัทลุง
เรียบเรียงโดย นางพิมลทิพ บัวบาน