ประเพณีการแต่งงาน หรือ “ดึ เทาะ โค่ เบล” สำหรับชนเผ่าปกาเกอะญอนั้น กล่าวได้ว่ามีการให้ความสำคัญนับแต่อดีตจนถึงทุกวันนี้ ซึ่งในหนึ่งงานจะประกอบไปด้วยขั้นตอนพิธีกรรมที่สะท้อนให้เห็นถึงความผูกพันระหว่างคนกับธรรมชาติอย่างเหนียวแน่น และทุกขั้นตอนล้วนแต่เป็นไปด้วยใจที่เคารพต่อธรรมชาติซึ่งไม่เพียงสำคัญกับการดำรงอยู่ หากแต่ยังมีส่วนในการชุบชูจิตวิญญาณของผู้คน เสมือนหนึ่งเป็นที่พึ่งทั้งทางกายและทางใจ

       หลังจากคบหาดูใจกันมาจนมั่นใจว่าชีวิตนับจากนี้จะครองคู่อยู่ร่วมไม่ทิ้งจาก หนุ่มสาวที่รักก็จะเข้าสู่พิธีแต่งงาน โดยกระบวนการแรกที่จะเกิดขึ้นในวันแต่งงานก็คือ “พิธีแต่งตัวเปลี่ยนชุดแต่งงาน” เพื่อเป็นประจักษ์พยานถึงการครองคู่ บ่าวสาวจะต้องถอดเปลี่ยนจากชุดเสื้อผ้าที่ใส่อยู่เพื่อใส่ชุดใหม่ โดยอาภรณ์ของฝ่ายเจ้าสาวจะเป็น “เสื้อลายปักลูกเดือย หรือลายทอจก” “กระโปรงลายย้อมสายน้ำ” “ผ้าโพกหัวลายจก” ซึ่งได้มาจากฝีมือของแม่ฝ่ายชายหรือพี่สาวน้องสาวฝ่ายชาย ขณะที่เจ้าบ่าวสวมเสื้อแดงลายจกเป็นเสื้อตัวหลัก สวมกางเกงหรือโสร่งของกะเหรี่ยงก็ได้ ขึ้นอยู่สภาพพื้นที่ ส่วนชุดเก่าที่ถูกถอนเปลี่ยนในเวลานั้น ใครที่อยู่ใกล้หรือถ้าบ่าวสาวมีเพื่อนพิเศษ ก็มักจะมอบให้ แต่ส่วนมากผู้ที่มาช่วยเปลี่ยนชุดแต่งงานให้จะได้ไป ทั้งนี้เพื่อเป็นเกียรติแก่คนที่มาทำพิธีนี้ เมื่อแต่งตัวเรียบร้อยแล้ว เจ้าบ่าวเจ้าสาวจะเป็นผู้นำแขกผู้มีเกียรติที่ติดตามมากับฝ่ายเจ้าสาวเข้าบ้านฝ่ายเจ้าบ่าว ถ้าเจ้าบ่าวเจ้าสาวนับถือศาสนาพุทธ จะมีพิธีการทางสงฆ์ หลังจากพระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์แล้ว ลำดับถัดไปจะเป็น “พิธีไหว้เจ้าป่าเจ้าเขาสิ่งศักดิ์สิทธิ์” โดยต้องนำอาหารที่จ้าสาวทำ ไปไหว้เจ้าป่าเจ้าเขาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ มีญาติทั้งสองฝ่าย ฝ่ายละสามท่าน เข้าร่วมพิธีกรรม และสวดกล่าวพร้อมกัน ตามแต่ใครจะสวดกล่าวต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ พิธีกรรมนี้เป็นการแสดงให้ความเคารพต่อธรรมชาติถิ่นฐานของคนกะเหรี่ยงปกาเกอะญอที่ต้องพึ่งพาธรรมชาติตั้งแต่เกิดจนตาย หากไม่มีป่า ดิน น้ำ อากาศ ชีวิตของคนก็จะไม่สามารถดำรงอยู่ได้ นั่นหมายความว่าการที่เราเคารพต่อธรรมชาติ อาศัยเกื้อกูลธรรมชาติ ธรรมชาติย่อมให้ที่อยู่ที่กิน ตราบจนชั่วลูกหลานและนำความผาสุกมาสู่ครอบครัวลูกหลานสืบต่อไป 

     พิธีการสุดท้ายที่ผู้มาร่วมงานทุกคนจะได้ผูกข้อมือให้กับคู่บ่าวสาวเพื่อเป็นการอวยพรให้สองครองเรือนอย่างมีความสุข เจริญรุ่งเรืองในหน้าที่การงานและครอบครัว เมื่อเสร็จสิ้นการผูกข้อมือ ในเวลาราวๆ ก่อนทานข้าวมื้อเที่ยง จะมีการกล่าวอวยพรจากแขกญาติผู้ใหญ่ต่างๆ หลังจากนั้น ทานมื้อเที่ยงและสังสรรค์เริงรื่นกันตามอัธยาศัย

ผู้เรียบเรียงข้อมูล

นางสาวนภาลัย มโนมัย (ครูอาสาสมัคร กศน)