ประวัติความเป็นมา

บ้านบึงแก หมู่ที่ 1 ตำบลบึงแก อำเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร ตามคำบอกเล่าของปู่ ย่า ตา ยาย เล่าสืบต่อกันมาว่าเป็นเมืองของขอมเดิม เมื่อราวกว่าครึ่งศตวรรษที่ผ่านมา โดยมี “ขุนนิวัฒน์ สุขประชา” เป็นผู้ปกครองหมู่บ้านและเป็นกำนันคนแรกของตำบลบึงแก ลักษณะภูมิประเทศของหมู่บ้านเป็นโนนวงกลม ล้อมรอบด้วยน้ำตลอดแนว เช่น บึงแข้ บึงหนาด บึงขัวใหญ่ บึงขัวน้อย มีคันคูกั้นล้อมรอบหมู่บ้านตลอดแนว เรียกว่าคูเมือง สันนิฐานว่าในอดีตคนขอมที่อพยพมาตั้งบ้านเรือนอยู่ที่บ้านบึงแก ขุดคันคูเมืองสามชั้น เพื่อเป็นกำแพงเมืองป้องกันข้าศึก โดยบ้านบึงแก มีเส้นทางเข้าหมู่บ้าน 4 เส้นทาง ในอดีตเป็นสะพานไม้ทั้ง 4 เส้นทาง ได้แก่ สะพานขัวกะโหมย ด้านทิศตะวันออก สะพานขัวใหญ่ ด้านทิศตะวันตก สะพานขัวน้อย ด้านทิศเหนือ สะพานขัวกะยอม ด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ตรงกลางหมู่บ้านจะเป็นโนนสูง เป็นที่ตั้งของพระมิ่งมงคลหรือชาวบ้านเรียกกันว่า “พระใหญ่มิ่งมงคลโนนศาลา” ซึ่งชาวบ้านบึงแกให้ความเคารพนับถือ มีการทำบุญเลี้ยงพระในวันสำคัญ เช่น วันสงกรานต์ วันขึ้นปีใหม่ นอกจากนั้นยังมีสถานที่สำคัญอีก 2 แห่ง ได้แก่ หลักศิลาจารึกภาษาขอม 16 บรรทัดเจ้าปู่โนนสังข์ และหลักศิลาปู่ตาปู่โนนเขาคู้ มีประเพณีการเลี้ยงปู่ตาทุกปีเหตุที่ได้ชื่อว่า “บ้านบึงแก” เพราะในอดีตมีต้นแกขึ้นตามคันคูล้อมรอบหมู่บ้านตลอดแนว ตลอดทั้ง มีบึงต่างๆ ล้อมรอบหมู่บ้าน ปัจจุบันบ้านบึงแก หมู่ที่ 1 มีนายอุดรชัย เพ็ญเนตร เป็นผู้ใหญ่บ้านคนปัจจุบัน

ประวัติประเพณีโมงเมง บ้านบึงแก อำเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร

ประเพณีไฟโมงเมงเป็นประเพณีสืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณกาลโดยมีความเชื่อตามพุทธประวัติที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสด็จขึ้นไปโปรดพระพุทธมารดาบนสรวงสวรรค์ชั้นดาวดึงค์ ในระหว่างเข้าพรรษาและได้เสด็จกลับลงมายังโลกมนุษย์ในวันออกพรรษา พุทธศาสนิกชนต่างปิติยินดีในจริยวัตรของพระพุทะองค์ จึงได้ปฏิบัติกิจกรรมไต้ประทีปโคมไฟ โดยมีประชาชนตลอดจนพระภิกษุสามเณรต่างพากันจุดประทีปโคมไฟเพื่อเป็นพุทธบูชาแด่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าชุมชนบึงแกจึงได้จัดประเพณีไฟโมงเมงขึ้นเป็นประจำทุกปี โดยจัดขึ้นตรงกับวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11หรือตรงกับวันออกพรรษา