Bijen kunnen tellen!

Australische wetenschappers brengen bijen het concept 'nul' bij

08-06-18, 15.46u - Redactie - Bron: Vox

Het concept 'nul' of 'niets' is niet zo evident om te begrijpen. Kinderen beginnen het vaak pas te snappen in de kleuterschool. Een goed begrip ervan is dus niet aangeboren, maar eerder aangeleerd door middel van cultuur en onderwijs.

En toch zijn er ook dieren die het snappen, zoals de chimpansee. Nu stellen Australische onderzoekers dat ook bijen kunnen begrijpen dat 'nul' minder is dan 'één'. Verwonderlijk, want bijenhersenen zijn zeer klein. Zo hebben mensen ongeveer 100 miljard neuronen, bijen hebben er minder dan 1 miljoen.

'Onze computers zijn energieverslindende machines, waar bijen kennelijk in staat zijn om hoog-cognitieve taken uit te voeren op basis van een kleine druppel nectar'

ADRIAN DYER, ONDERZOEKER

De bevindingen suggereren alleszins dat het vermogen om nul te doorgronden meer wijdverspreid kan zijn in het dierenrijk dan eerder werd gedacht. De onderzoekers hopen daarnaast dat, als ze kunnen ontdekken hoe bijen getallen precies berekenen, dat kan leiden tot efficiëntere computers. "Onze computers zijn momenteel namelijk energieverslindende machines, waar bijen kennelijk in staat zijn om hoog-cognitieve taken uit te voeren op basis van een kleine druppel nectar", stelt Adrian Dyer, onderzoeker van Royal Melbourne Institute of Technology en co-auteur van de studie. "Hun hersenen verwerken waarschijnlijk informatie op een zeer slimme, efficiënte manier."

Zo leren bijen het concept nul aan

Bijen zijn fantastische leerlingen. Ze spenderen uren aan het zoeken naar nectar tussen de bloemen, herinneren zich waar de beste bloemen zijn en hebben een vorm van communicatie om hun bijenkorfpartners te laten weten waar voedsel te vinden is.

Onderzoekers trainen ze zoals ze dat met veel andere dieren doen: met voedsel. Dyer legt uit: "Je associeert een druppel sucrose met een kleur of vorm en dan kan je bijen trainen om terug te keren naar die specifieke kleur of vorm. Door dat proces te volgen, kan je bijen vervolgens ook regels leren. In dit geval ging het om de basisregels van de rekenkunde."

De onderzoekers hingen een reeks papier op met verschillende objecten erop afgedrukt. Met suiker als beloning leerden de onderzoekers de bijen altijd naar het vel papier te vliegen waarop de minste objecten waren gedrukt. Zodra de bijen die regel begrepen, kwamen ze er zelf op uit dat twee vormen minder is dan vier vormen, dat één vorm kleiner is dan drie, enz. En die wetenschap behielden ze, ook als ze niet langer de zoete beloning kregen.

Daarna volgde de echte uitdaging: wat als een leeg blad papier, zonder objecten, werd gepresenteerd? Zouden de bijen begrijpen dat een leeg blad papier - wat het concept nul in dit experiment vertegenwoordigde - minder dan drie, minder dan één was? Dat deden ze inderdaad, overtuigend genoeg om niet gewoon toeval te zijn. "Het duurde ongeveer drie jaar om alle controle-experimenten te verzamelen om te bewijzen dat het een echte weergave was van het concept nul", zegt Dyer.

Bijen zijn ongelooflijke denkers

In eerder werk hadden Dyer en zijn team al aangetoond dat bijen in staat zijn tot een verbazingwekkend complexe reeks taken. Zo vonden hij en zijn collega's in 2010 dat bijen getraind kunnen worden om menselijke gezichten te onthouden.

Bron, De morgen.

Link naar publicaties, zie hieronder.