การจัดการเรียนการสอนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 นั้น เป็นการเสริมสร้างพัฒนาการผู้เรียนตามศักยภาพและคาวมถนัดของตนเอง ทั้งผู้เรียนที่มุ่งความเป็นเลิศเฉพาะทางในด้านวิชาการ และมีทางเลือกสำหรับผู้เรียนที่ต้องการสร้างเสริมทักษะที่จำเป็นสำหรับการประกอบอาชีพและดำรงชีวิตในสังคม 

การศึกษาเกี่ยวกับรัฐศาสตร์เบื้องต้น เรื่อง การบริหารรัฐแนวใหม่ ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย มีความสำคัญอย่างยิ่งในการเสริมสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับโครงสร้างทางการเมือง สังคม และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญสำหรับพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย อย่างไรก็ตาม การจัดการเรียนการสอนรัฐศาสตร์เบื้องต้นในปัจจุบันมักประสบกับปัญหาความน่าสนใจของเนื้อหาและความเชื่อมโยงกับชีวิตจริงของผู้เรียน ทำให้นักเรียนจำนวนมากมองไม่เห็นประโยชน์ของการเรียนรู้ในรายวิชานี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแง่ของการนำไปประยุกต์ใช้ในการประกอบอาชีพในอนาคต ความท้าทายประการหนึ่งคือการออกแบบการเรียนรู้ที่สามารถตอบสนองความแตกต่างระหว่างบุคคลของผู้เรียน 

ทฤษฎีพหุปัญญา (Multiple Intelligence Theory) นำเสนอโดย Howard Gardner ได้เสนอแนวคิดว่ามนุษย์มีความสามารถทางปัญญาที่หลากหลาย ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงความสามารถทางภาษาและตรรกะเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความสามารถด้านอื่นๆ เช่น ด้านดนตรี ด้านร่างกายและการเคลื่อนไหว  ด้านมิติสัมพันธ์ ด้านมนุษยสัมพันธ์ ด้านการเข้าใจตนเอง ด้านธรรมชาติวิทยา และด้านการดำรงคงอยู่ของชีวิต การจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดพหุปัญญาจึงเป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลายเพื่อตอบสนองความแตกต่างด้านพหุปัญญาของผู้เรียน ซึ่งจะช่วยให้ผู้เรียนทุกคนสามารถเรียนรู้ได้ตามศักยภาพของตนเอง 

การพัฒนาทักษะอาชีพสำหรับนักเรียนในระดับมัธยมศึกษาเป็นประเด็นที่มีความสำคัญมากขึ้นในปัจจุบัน เนื่องจากตลาดแรงงานในศตวรรษที่ 21 ต้องการแรงงานที่มีทักษะหลากหลาย ทั้งทักษะ ทางวิชาการ ทักษะชีวิต และทักษะวิชาชีพ การบูรณาการการพัฒนาทักษะอาชีพเข้าไปในการเรียนการสอนรายวิชาต่างๆ จึงเป็นแนวทางที่มีประสิทธิภาพในการเตรียมความพร้อมให้กับนักเรียน 

งานวิจัยนี้จึงมุ่งพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โดยมีคำถามวิจัยว่า รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ จะส่งผลต่อการเรียนรู้ และส่งเสริมทักษะอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายอย่างไร 

จากเหตุผลดังกล่าวผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะศึกษา พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎี พหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนวัชรวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร อีกทั้งการศึกษาในครั้งนี้เพื่อ เป็นแนวทางในการปรับปรุงและพัฒนาการจัดการเรียนการสอนวิชา รัฐศาสตร์เบื้องต้น รหัสวิชา ส 30225 ให้ประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นต่อไป 

การวิจัยในครั้งนี้ ผู้วิจัยใช้รูปแบบการวิจัยแบบเชิงปฏิบัติการ โดยมีระเบียบวิธีการดังนี้

1. กลุ่มเป้าหมาย คือ กลุ่มเป้าหมายสำหรับงานวิจัยนี้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 จำนวน 40 คน โดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง 

2. เครื่องมือการวิจัย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ได้แก่ 

2.1 แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา รัฐศาสตร์เบื้องต้น หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การเมืองการปกครองไทย แผนการการจัดการเรียนรู้เรื่อง การบริหารรัฐแนวใหม่ โดยใช้การจัดการเรียนรู้ โดยใช้กระบวนการสืบเสาะ (5E) ร่วมกับทฤษฎีพหุปัญญาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพ จำนวน 1 แผน เวลาเรียน 4 ชั่วโมง  

2.2 แบบวัดความสามารถทางพหุปัญญา เป็นแบบวัดแบบมีตัวเลือก 4 ตัวเลือก จำนวน 32 ข้อ 

2.3 ใบกิจกรรม 4.1-4.3 เป็นแบบอัตนัยขยายความสอดแทรกการส่งเสริมความถนัดด้านพหุปัญญา 

2.4 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่อง การบริหารรัฐแนวใหม่ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปี 4 เป็นแบบปรนัยแบบเลือกตอบชนิด 4 ตัวเลือก จำนวน 20 ข้อ 

2.5 แบบประเมินสังคมมิติ เป็นแบบอัตนัยจำกัดคำตอบ จำนวน 8 ข้อ 

2.6 แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้ จำนวน 12 ข้อ เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับตามวิธีของลิเคริท 

3. การเก็บรวบรวมข้อมูล 

3.1. จัดการเรียนรู้โดยผู้วิจัยได้ดำเนินการสอนด้วยตนเอง ตามแผนการจัดการเรียนรู้ ใช้เวลาในการจัดการเรียนรู้ทั้งสิ้น 4 ชั่วโมง ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 ระหว่างการจัดการเรียนรู้ผู้วิจัยให้ผู้เรียนทำแบบวัดความสามารถทางพหุปัญญาและให้มีการวัดและประเมินผล 3 ด้าน คือ  ด้านความรู้ โดยการตรวจสอบใบกิจกรรมที่ 4.1 ด้านทักษะและกระบวนการ โดยการสังเกตการนำเสนอกิจกรรมที่ 4.2 และด้านคุณลักษณะ โดยสังเกตนำเสนอกิจกรรมที่ 4.3 และแบบประเมินสังคมมิติ  

3.2. หลังการจัดการเรียนผู้วิจัยดำเนินการทดสอบหลังเรียนโดยใช้แบบทดสอบ 

หลังเรียน ที่ผู้วิจัยสร้างและพัฒนาขึ้นแล้วนำมาวิเคราะห์ด้วยวิธีทางสถิติเพื่อทดสอบสมมติฐาน   

3.3 หลังจากดำเนินการทดสอบหลังเรียน ผู้วิจัยให้ผู้เรียนทำแบบประเมินความพึงพอใจที่มีต่อการจัดการเรียนรู้ แล้วนำมาวิเคราะห์ด้วยวิธีทางสถิติเพื่อวิเคราะห์ความพึงพอใจของผู้เรียน 

4. การวิเคราะห์ข้อมูล 

การศึกษาครั้งนี้ผู้วิจัยทำการวิเคราะห์ข้อมูล โดยเก็บรวบรวมข้อมูลที่ได้มาทำการวิเคราะห์ และประมวลผลโดยเครื่องคอมพิวเตอร์ใช้โปรแกรมสำเร็จในการคำนวณค่าทางสถิติโดยมี ขั้นตอนดังนี้ 

    4.1 การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย รายวิชา รัฐศาสตร์เบื้องต้น รหัสวิชา ส 30225 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 โรงเรียนวัชรวิทยา ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 

    4.2 การเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน โดยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน โดยใช้การทดสอบค่าที (t-test for dependent sample) 

    4.3 ศึกษาความพึงพอใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การบริหารรัฐแนวใหม่ตามทฤษฎีพหุปัญญา เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 ด้วย การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้รัฐศาสตร์เบื้องต้นตามทฤษฎีพหุปัญญา เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โดยใช้กระบวนการสืบเสาะ (5E) ร่วมกับทฤษฎีพหุปัญญาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพ ผู้วิจัยได้นำคะแนนของนักเรียนจากการตอบแบบสอบถามความพึงพอใจโดยให้นักเรียนตอบแบบสอบถามความพึงพอใจ แล้วนำมาวิเคราะห์โดยใช้สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 

1) ผลการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย รายวิชา รัฐศาสตร์เบื้องต้น รหัสวิชา ส 30225 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 โรงเรียนวัชรวิทยา จำนวน 40 คน ได้ผลดังตารางที่ 1 

2) ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนโดยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย รายวิชา รัฐศาสตร์เบื้องต้น รหัสวิชา ส 30225 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 จำนวน 40 คน โดยการทดสอบด้วยค่า (t–test for Dependent Samples) ได้ผลดังตารางที่ 2 -3 ดังนี้

3) ผลการศึกษาความพึงพอใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย รายวิชา รัฐศาสตร์เบื้องต้น รหัสวิชา ส 30225 เรื่อง การบริหารรัฐแนวใหม่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 ผู้วิจัยได้นำคะแนนของนักเรียนจากการตอบแบบสอบถามความพึงพอใจโดยให้นักเรียนตอบแบบสอบถามความพึงพอใจ แล้วนำมาวิเคราะห์โดยใช้สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ได้ผลดังตารางที่ 4

จากการจัดการเรียนรู้กิจกรรมตามแผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย พบว่า

1) ผลการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย รายวิชา รัฐศาสตร์เบื้องต้น รหัสวิชา ส 30225 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 โรงเรียนวัชรวิทยา จำนวน 40 คน โรงเรียนวัชรวิทยา ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2567 มีประสิทธิภาพ E1/E2 =…96.08/87.25 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ (80/80) ที่ตั้งไว้ ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากแผนการเรียนรู้โดยใช้กระบวนการสืบเสาะ (5E) ร่วมกับทฤษฎีพหุปัญญาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพ ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นจำนวน 1 แผน เวลาเรียน 4 ชั่วโมง ได้ผ่านกระบวนการสร้างอย่างมีระบบและมีวิธีการที่เหมาะสม  ซึ่งจุดเด่นของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E คือ การเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญและค้นพบความรู้ด้วยตนเอง สอดคล้องกับ กุลิสรา จิตรชญาวณิช (2565, น.120-123) ที่พบว่า เป็นการจัดการเรียนรู้อย่างเป็นระบบเป็นการฝึกทักษะการคิดในระดับสูง และการเรียนรู้แบบสืบเสาะ 5 ขั้นตอน สามารถกระตุ้นความสนใจและการมีส่วนร่วมของผู้เรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับงานวิจัยของ ศิรประภา วงษ์สมศรีและประสพสุข ฤทธิเดช (2566, น.200-210)   ที่พบว่า การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E เรื่องอารยธรรมตะวันออกของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีค่าเฉลี่ยโดยรวม เท่ากับ 4.79 และมีประสิทธิภาพเท่ากับ 81.75/82.16 ดังนั้นเมื่อนำทฤษฎีพหุปัญญามาผสมผสานจะส่งผลให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ความสามารถทางพหุปัญญาของตนเองได้ และเป็นการค้นพบอาชีพของตนเองในอนาคตสอดคล้องกับงานวิจัยของ  ศุภกิตติ สิทธิบุญ, สุดาพร พงษ์พิษณุ และสุพจน์ เกิดสุวรรณ์ (2566, หน้า 84-96) ที่พบว่า กิจกรรมแนะแนวโดยใช้ทฤษฎีพหุปัญญาเป็นฐานเพื่อส่งเสริมทักษะชีวิตและอาชีพมีผลต่อเป้าหมายอาชีพในอนาคตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5

2) ) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนหลังได้รับการจัดการเรียนรู้ตามแผนการจัดการเรียนรู้สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสําคัญ .05 ซึ่งเป็นไปตามสมมติฐาน ทั้งนี้อาจจะเนื่องมาจากหลายเหตุผลด้วยกัน คือ ใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากกระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะ เป็นการเรียนรู้เชิงรุกที่ผู้เรียนมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง และการบูรณาการกับทักษะอาชีพ การเชื่อมโยงการเรียนรู้กับทักษะอาชีพช่วยให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าและประโยชน์ของสิ่งที่เรียน เกิดแรงจูงใจและความหมายในการเรียน สอดคล้องกับผลการวิจัยนี้สอดคล้องกับงานวิจัยของ สุมาลี ชัยเจริญ (2557) ที่พบว่าการใช้ทฤษฎีพหุปัญญาในการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ช่วยเพิ่มผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนอย่างมีนัยสำคัญ

3) ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 หลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ผู้เรียนมีความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้เฉลี่ย 4.80 อยู่ในระดับ มาก ทั้งนี้อาจเนื่องมาจาก การจัดการเรียนรู้ที่ได้ผ่านการพิจารณาและแก้ไขจาก ผู้เชี่ยวชาญ ทำให้บทเรียนมีความเหมาะสมกับนักเรียน และการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่นักเรียนมี ส่วนร่วมในการเรียนรู้ตามแผนการจัดการเรียนรู้ เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเอง ช่วยสร้างบรรยากาศสำหรับส่งเสริมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ช่วยให้บรรยากาศในการเรียนเป็นกันเองมากยิ่งขึ้น และช่วยส่งเสริมให้เกิดการแลกเปลี่ยน ประสบการณ์ ความรู้และทัศนคติระหว่างเพื่อน ซึ่งผลดังกล่าวทำให้เกิดการพัฒนาผู้เรียนให้เกิดความตระหนักรู้เกี่ยวกับความสามารถด้านพหุปัญญาของตนและโอกาสการประกอบอาชีพที่ตนเองถนัด ซึ่งสอดคล้องกับปวีณวัสสา บํารุงอุดมรัชต์ (2564, น.270-272) ได้ศึกษาผลการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E ร่วมกับบทเรียนออนไลน์โดยใช้กูเกิลไซต์ เรื่องสมดุลเคมีของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มตัวอย่าง คือ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที 5/3 นักเรียนมีความพึงพอใจตต่อการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ หาความรู้ 5E ร่วมกับบทเรียนออนไลน์โดยใช้กูเกิลไซต์อยู่ในระดับมากที่สุด

จากการศึกษาวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยพบว่า

1) ผลการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย รายวิชา รัฐศาสตร์เบื้องต้น รหัสวิชา ส 30225 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 โรงเรียนวัชรวิทยา จำนวน 40 คน โรงเรียนวัชรวิทยา ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2567 มีประสิทธิภาพ E1/E2 =…96.08/87.25 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ (80/80) ที่ตั้งไว้

2) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนหลังได้รับการจัดการเรียนรู้ตามแผนการจัดการเรียนรู้สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสําคัญ .05 ซึ่งเป็นไปตามสมมติฐาน

3) ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 หลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ผู้เรียนมีความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้เฉลี่ย 4.80 อยู่ใน

1. ข้อเสนอแนะเพื่อนําผลการวิจัยไปใช้

    1.1 ครูผู้สอนควรนําแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย จัดการเรียนการสอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม และกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น ๆ และให้ครูผู้สอน นําไปใช้ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชาที่รับผิดชอบต่อไป

     1.2 ครูผู้สอนควรส่งเสริมสนับสนุนให้เกิดการคิด การเรียนรู้ การเกิดองค์ความรู้ด้วยตนเอง ผ่านการกิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย มีหลักการ เกิดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และครูผู้สอนคอยสนับสนุนกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ในห้องเรียน บรรยากาศในห้องเรียน เช่น การตอบคําถาม การค้นคว้าหาความรู้ การขยายความรู้ แลกเปลี่ยนความรู้ เพื่อให้นักเรียนเกิดทักษะการเรียนรู้เพิ่มมากขึ้น

2. ข้อเสนอแนะเพื่อทำการวิจัยครั้งต่อไป

     2.1 ควรมีการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับการการพัฒนาทักษะความคิด การสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง โดยใช้การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น ๆ เป็นต้น

     2.2 ควรนําการจัดกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีพหุปัญญาโดยใช้การเรียนรู้แบบสืบเสาะ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ไปพัฒนาทักษะด้านอื่น ๆ เช่น ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ ความคิดอย่างมีวิจารณญาณ และความสามารถในการแก้ปัญหา เป็นต้น

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551).หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์แห่งประเทศไทย

กุลิสรา จิตรชญาวณิช. (2565). การจัดการเรียนรู้. กรุงเทพฯ. สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 

ปวีณวัสสา  บํารุงอุดมรัชต์. (2564).การเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) บทเรียนออนไลน์ Google Sitesเรื่องสมดุลเคมี ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5.(ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต).สาขานวัตกรรมและการจัดการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยรามคําแหง

ศิรประภา วงษ์สมศรีและประสพสุข ฤทธิเดช. (2566).  การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E ร่วมกับสื่อสังคมออนไลน์เรื่องอารยธรรมตะวันออกของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. วารสารสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 7(3), 200-210

ศุภกิตติ สิทธิบุญ, สุดาพร พงษ์พิษณุ และสุพจน์ เกิดสุวรรณ์. (2566). ผลการจัดกิจกรรมแนะแนวโดยใช้ทฤษฎีพหุปัญญาเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมทักษะชีวิตและอาชีพสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5โรงเรียนหอวัง. วารสารการวัดผลการศึกษา สำนักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา, 40(107), 84-96  

สุมาลีชัยเจริญ. (2557). การพัฒนารูปแบบการสร้างความรู้โดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ. ขอนแก่น, คณะศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น.