Ik en Erum Ilyas hebben voor ons profielwerkstuk en meesterproef de opdracht gekregen van Tea Adema om een tool te ontwikkelen die de executieve functies van brugklassers zal ontwikkelen. Hiervoor hebben we onderzoek gedaan naar Executieve functies en de manier waarop brugklassers leren. Onze motivatie voor dit project zit echter elders:
Veel pubers hebben problemen wanneer ze net naar de middelbare school gaan. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met de hoeveelheid stof in vergeleken met de basisschool. Dit zou opgelost kunnen worden met oefeningen die de pubers trainen in executieve functies. Competenties die onder de executieve functies horen, zoals doorzettingsvermogen, planning, prioritering en taakinitiatie zijn belangrijke competenties die een puber traint in vaardigheden die belangrijk zijn voor goede prestaties op school.
Executieve functies kunnen er zelfs voor zorgen dat een kind met een hoog IQ toch slechter presteert dan een kind met een gemiddeld IQ. De reden hiervoor is dat een ‘slim’ kind onderontwikkelde executieve functies kan hebben waardoor hij of zij wel goed kan onthouden maar snel afgeleid wordt. Met als gevolg dat hij of zij niet heeft geleerd voor een toets en hierdoor een slecht cijfer haalt.
Dit kan uiteraard ook voorkomen bij kinderen met een laag IQ. Als zij snel afgeleid worden, dan krijgen ze nooit de mogelijkheid om zichzelf te ontwikkelen.
Het is dus van belang dat de schoolprestaties van kinderen niet belemmerd wordt door onderontwikkelde executieve functies.
Aangezien pubers volop in ontwikkeling zijn is het ideaal om jongeren al vanaf de eerste klas aandacht te laten besteden aan het ontwikkelen van executieve functies. Wij hebben dus de opdracht gekregen van Tea Adema om een tool te ontwikkelen die de executieve functies van deze brugklassers zal ontwikkelen. Dit zal in de toekomst in hun voordeel zijn voor hun aankomende schooljaren en om later succesvol te zijn.
Samenvatting van het proces:
Onze opdrachtgever, Tea Adema heeft een kindercoach centrum. Hierin coacht ze kinderen van allerlei leeftijden met verschillende leerproblemen. Ze maakt hierbij gebruik van veel verschillende tools. De Ninico kindercoach materialen is een voorbeeld van een webshop met allerlei tools die gebruikt worden om de executieve functies van kinderen te ontwikkelen.
De motivatie om dit project aan te nemen komt door de leerproblemen waar wij zelf ook tegenaan zijn gelopen gedurende onze transitie van de basisschool naar de brugklas, maar ook de gedachte dat er door heel Nederland nog pubers zijn die deze problemen ook ervaren. De meeste problemen bij brugklassers zit geworteld in de executieve functies. Op dit moment zijn er geen materialen die de ontwikkeling hiervan kunnen stimuleren (Tea Adema, persoonlijke communicatie ). Wij hebben de taak tot onszelf genomen om deze tool te ontwerpen.
Voordat we ons eigen tool hebben ontworpen hebben we ons eigen onderzoek naar executieve functies, de manier waarop pubers leren en het puberbrein gedaan. Hiervoor hebben we meerdere experimenten uitgevoerd. Een van de experimenten onderzoekt wat de meest onderontwikkelde executieve functie is per onderwijsniveau. Het andere experiment onderzoekt de effectiviteit van verschillende onderwijsmethodes op verschillende leerniveaus. Uit de eerste test blijkt welke executieve functies onderontwikkeld zijn per leerniveau en dat leerniveaus geen invloed hebben op de ontwikkeling van deze functies. Uit de tweede test is gebleken dat er wel degelijk een verschil is, in de effectiviteit van verschillende leermethodes per leerniveau. De leerlingen op vwo niveau die de theorie (Hardy weinberg principe: zie bijlage experiment 2) in groepjes met elkaar studeerden presteerden beter dan leerlingen van hetzelfde niveau die een mondelinge uitleg kregen. Bij vmbo klassen presteerden de leerlingen met een mondelinge uitleg echter beter. Er is dus wel degelijk een verschil in effectiviteit per leerniveau. Aan de hand van ons onderzoek en een gesprek met Loraine Bar zijn we tot de conclusie gekomen dat leren leren te weinig aan bod komt in het reguliere brugklas curriculum, terwijl dit echter een grote rol speelt. Daarom hebben wij een simpele lessenbundel ontwikkeld waarmee docenten leerlingen kunnen helpen met de vier meest onderontwikkelde vaardigheden (aan de hand van ons onderzoek, zie pag. 23) verder te verbeteren. De lessenbundel leert leerlingen te werken met de kleurmethode, mindmaps te maken, het Eisenhower schema te gebruiken om te plannen en hun eigen leerstijl te ontdekken. De bedoeling hiervan is dat brugklassers beter in staat zijn om te leren en daarmee ook hun schoolprestaties te verbeteren.