Gure hiri maitagarri honek aldaketa handiak jasan egin ditu  denboran zehar. Eskolara "joan eta etorri" egiteko, Alde Zaharretik,  egunero, ibiltzen garen harrizko kaleek hainbat gizon, emakume, ume eta  historia ezberdinak bizi izan dituzten milaka pertsona ezagutu dituzte, baita gudak ere. Hitz bakar batean,  aldaketak!, horixe, aldaketa sakonak!, dudarik gabe.

Arkeologian egiten duten moduan,  gu-geuk ezagutu nahi ditugu guztiak ikerketaren bitartez. Eta zuk, zer dakizu Arkeologiaz?

• • Irakasleak eman dizun folioan, zure ustez, Arkeologia zer den marrazki bidez irudikatu. Ondoren, bi lerrotan, deskribatu marraztu duzuna. Zure marrazkia margoekin koloreztatu.

• Goazen ikustera  egin dituzuen marrazkiak, "irakurlearekin" arbela digitalean ikusiko ditugu eta denon artean eztabaida sortuko dugu. DAKIGUNA eta IKASI NAHI DUGUNA apuntatzen joango gara kartulina batean, gorde egingo dugu eta beharrezkoa dugunean erreferentzia egingo diogu. 

• Behin jarduera hori bukatu ondoren, irakasleak gordetuko ditu gelan egindako marrazki guztiak. 

Jarduera honetan ikerketa egingo duzue, horretarako Internet erabiliko duzue. Jarduera bukatzerakoan jakingo duzu zertaz arduratzen den Arkeologia, zertarako balio duen eta beste zientzietatik bereizten.

Hauek dira bukaeran ongi erantzuten jakin behar duzun galderak:

Zertaz arduratzen da Arkeologia izeneko zientzia?

Zertarako balio du?

• Binaka, ordenagailuaren laguntzaz, datorren fitxan agertzen den informazioa bilatuko duzue, ikerketa txiki bat eginez:

ITURRIA: CSIC Eskolan

Jarduera bukatzerakoan ikasleek hauxe jakinen dute:

• • Arkeologoek nola lan egiten duten, egiten duten lanaren prozesuaren hasiera  zein den.

  • Arkeologia-prospekzioa zen den

  • Lurran dauden aztarnek informazio asko ematen dutela bertan bizi izen diren pertsonen jarduerei buruz.

  • Garrantzitsua dela ongi zaintzea aztarnak dauden testuingurua, lortuko den informaziorako ezinbestekoa delako, artefaktoekin batera.

Jarduera aurrera eramateko modua:

Arbela digitaletik aurkezpena proiektatuko da eta bertan dagoen bezala egingo da:

• • Hasteko, aurreko egunean landutakoa oroitzeko, 2-4 bitarteko diapositibetan dauden irudiak fotokopiatuta emanen zaizkie taldeka eta esanen zaie aukeratzeko zeinekin egingo luketen lana arkeologoak izatekotan.

  • Ondoren, taldean ere bai, eskatuko zaie pentsatzea eta idaztea artefakto horiek lortzeko zer lanak egin beharko zituzten aurretik.

  • Amankonunean jarriko da talde handian eta aurkezpeneko diapositibekin aurrera jarraituko da 11. diapositiba arte.

  • 12. diapositibako galderak egin eta taldean berriz pentsatzen jarriko dira.

  • Gero, talde handian, elkarrizketa bideratuko da hurrengo diapositibetan agertzen diren galderekin eta bukaeran aztarnategi horretan aintzinean egongo zen herrixka, bizi ziren pertsonak, animaliak, basoa… irudikatzea eskatuko zaie.

  • Marrazki horiek gordetuko dira hurrengo jardueran jarraitzeko.

ITURRIA: CSIC Eskolan

"Lo que el ojo no ve". Zazuar I. (Madril)

Jarduera honen bidez,  aztarnategiak nola sortzen diren, nola  dauden aurkitzen direnean, eta ze informazioa ematen duten ezagutuko dute ikasleek

Jarduera bukatzerakoan, ikasleek jakinen dute:

• • Denbora pasatzeak, bere marka uzten duela lurrazalean.

  • Marka horiek ikus eta ikas daitetezkeela

  • Estratoen maila desberdinak daudela, antzinatik gaur egunera antolatuta, behetik gora.

  • Oso garrantzitsua dela zehaztasun eta kontu handiarekin indusketa mailaz maila egitea.

  • Indusketa batean agertzen diren elementuen fitxa osatzea

Materialak:

• • Prestatutako fitxa

  • Margoak

  • Arkatzak

  • Erregelak

Jarduera aurrera eramateko modua:

Arbela digitaletik aurkezpena proiektatuko da eta bertan dagoen bezala egingo da:

• • Hasteko, aurreko egunean landutakoa oroitaraziko da talde handian. Ondoren, denbora pasatzen denean zer gertatzen den bertan bizi zirenen gauzekin ikusiko da, hau da, aztarnategi bat nola sortzen den. Horretarako bi baliabide erabiliko dira: aurkezpenean dagoen web orria eta Madrilgo Zuazar ikastetxean sortutako flasha: “Yacimiento” izenekoa.

  • Elkarrizketa baten bidez, 7. diapositiba arte dauden irudiak behatuko dira eta garbi geldituko da taldean lurraren estratoak nola sortzen diren, Antzinekoena behekoa dela eta hortik gora gero eta maila berriagoak direla.  Kontzeptua ongi ulertzeko, zakarrontzi batean egunez egun pilatzen diren hondakinekin konparatuko da. Elkarrizketa bideratuko puntu honetan ere, pentsatzera ze nolako informazioa ematen diguten zakarrontzian egon daitezkeen hondakinak.

  • Datozen diapositibetan, aztarnategietan aurki daitezkeen objektuek, gauzek zer nolako informazioa eman dezaketen ikusi ondoren, aurreko jardueran egindako marrazkia berreskuratuko da.

  • Taldean ongi aztertuko da (ordenagailuen laguntzaz), marrazki horretan agertzen diren aztarnak eta mintzatuko da ematen duten informazioaz, agertzen diren lau zonaldeak kontutan hartuta, 16. diapositiban agertzen den bezala.

  • Binaka aurreko egunean egindako marrazkia osatzea eskatuko zaie.

  • Behin bukatu ondoren, marrazkiak 17. diapositiban agertzen den irudiarekin erkatuko dira.

  • Ikasitakoa laburbiltzen duen diaposiba (18.) ikusiko da eta binaka elkarri kontatuko diote ulertu dutena.

  • Jarduera hau bukatzeko, fitxa banatuko zaie eta bertan jarritakoa egitea  eskatuko zaie.

ITURRIA: CSIC Eskolan

"Lo que el ojo no ve". Zazuar I. (Madril)

Ikasleentzako fitxa

Jarduera bukatzerakoan, ikasleek jakinen dute:

• • Arkeologia zientziarako testuingurua oso garrantzitsua dela

  • Gauzek, artefaktoek… bere testuinguruan esanahia dutela.

Materialak:

• • Testuinguruarean jolasa

  • PDI

  • 5. jarduerako aurkezpena

Jarduera aurrera eramango da aurkezpean agertzen den moduan

ITURRIA: CSIC Eskolan