Les 1: Eenmanszaak
Wat zal je leren?
Wat is een ondernemingsvorm?
Waarom kies je voor een eenmanszaak?
Wat zijn de verschillen tussen een eenmanszaak en een vennootschap?
Wat is een ondernemingsvorm?
Een onderneming oprichten doe je niet op 1 2 3. Vooraleer je als zelfstandige werkelijk aan de slag kan, zal je heel wat beslissingen moeten nemen.
Een van die beslissingen is het kiezen van een ondernemingsvorm. Je hebt wettelijk gezien immers verschillende soorten ondernemingen. Afhankelijk van de ondernemingsvorm die je kiest zal je wettelijk gebonden zijn aan bepaalde rechten en verplichtingen.
Die rechten en verplichtingen kunnen gelden bij de oprichting en bij de eigenlijke werking van de onderneming. Net zoals jij een bepaalde studierichting volgt die verschilt van andere opleidingen, verschillen dus ook ondernemingsvormen onderling van elkaar. Elke ondernemingsvorm heeft dus zijn eigen kenmerken.
Opdracht 1: Waaraan denk jij bij het oprichten van een onderneming? Noteer het in de Padlet. Klik op de link of scan de QR-code. Probeer een antwoord te geven op de onderstaande vragen:
Met hoeveel personen zou jij je onderneming oprichten?
Hoeveel geld zou jij ter beschikking stellen voor het starten van jouw onderneming?
Hoe groot zou jouw onderneming zijn?
Waarom kies je voor een eenmanszaak?
Getuigenis Alise: eenmanszaak
"Ciao, ik ben Alise!
Vroeger ben ik naar de kappersschool geweest in Antwerpen, waarna ik ben begonnen als kapper-assistent in een kapperszaak in mijn dorp Poederlee. Ik voel echter dat ik een nieuwe uitdaging wil. Het is al lang een droom van mij om mijn eigen kapsalon te openen. Als alles volgens plan verloopt, open ik volgend jaar in maart mijn salon. Dat zou een eenmanszaak zijn, de ideale ondernemingsvorm voor een kleine onderneming.
Veel zal de eigenlijke oprichting van mijn onderneming niet kosten, want ik hoef niet naar de notaris te gaan. Het volstaat als ik zelf een oprichtingsdocument opstel.
Het kapitaal dat ik voor mijn onderneming voorzie is niet al te hoog. Het huis waar ik nu in woon bevat al een handelsruimte. Natuurlijk zal ik deze ruimte nog wel moeten inkleden, en mijn apparatuur moeten aankopen. Ik schat dit alles op zo’n €9500. Dat bedrag kan ik meteen op tafel leggen uit eigen zak van mijn spaarboekje. De wet vraagt wel geen verplicht startkapitaal voor eenmanszaken. In de latere uitoefening van mijn zaak kan ik altijd op de financiële steun rekenen van mijn ouders. Handelen in aandelen zal met mijn eenmanszaak niet mogelijk zijn.
In mijn financieel plan heb ik ook al nagedacht over de opbrengsten die ik zal moeten hebben om winst te maken. Dit financieel plan is niet verplicht voor eenmanszaken, maar je kan altijd maar beter goed voorbereid zijn. Mijn inkomsten zullen belast worden onder de personenbelasting. Dat komt goed uit, want ik verwacht mijn netto-jaarinkomen op zo’n €20 000. Voor zo’n relatief kleine jaarinkomens is de personenbelasting iets voordeliger dan de vennootschapsbelasting.
Alle kosten en opbrengsten moet je uiteraard noteren in de boekhouding. Voor een eenmanszaak volstaat een eenvoudige boekhouding. Gelukkig maar, want ik ben niet zo’n wiskundeknobbel.
Omdat ik persoonlijk gebonden ben aan de eenmanszaak zal mijn onderneming ophouden te bestaan als ik overlijd of ziek word en mijn ondernemingsactiviteiten niet kan verderzetten.
Moest mijn zaak ooit verlies draaien sta ik persoonlijk borg met mijn privébezittingen tegenover de schuldeisers. Deze onbeperkte aansprakelijkheid schrikt mij echter niet af, want ik voel mijzelf helemaal voorbereid en heb er enorm veel zin in.
Adiós!"
Opdracht 2: Lees bovenstaande getuigenis van Alise en haar eenmanszaak of beluister onderstaande kennisclip. Wat zijn de kenmerken die bij deze ondernemingsvorm passen? Vul de tabel in met de kenmerken van de eenmanszaak in de werkbundel 'Ondernemingsvormen'.
Voordelen
de oprichtingskosten zijn laag
de administratieve verplichtingen (bv. boekhouding) zijn eenvoudig
personenbelasting (bij lagere inkomens)
Nadelen
het voortbestaan is niet verzekerd
hoofdelijke aansprakelijkheid
de zaak overdragen is niet zo eenvoudig
Opdracht 3: Lees bovenstaande voor- en nadelen bij de eenmanszaak. Welke springen er voor jou uit waarom je net wel of net niet voor deze ondernemingsvorm zou kiezen? Duid dit aan in de enquête. Klik op de link.
Wat zijn de verschillen tussen een eenmanszaak en een vennootschap?
Als je een onderneming wil oprichten kan je heel wat kanten uit. De meest eenvoudige optie is ongetwijfeld de eenmanszaak, waarbij een enkele persoon zowel de eigenaar als de baas is.
Er zijn echter nog een heel aantal andere ondernemingsvormen. Die brengen we samen onder de term vennootschappen.
Over het algemeen is er een verschil tussen een eenmanszaak en een vennootschap op de volgende deelgebieden:
de oprichtingskosten om de onderneming te starten;
de administratieve verplichtingen die gepaard gaan met de onderneming;
de belastingen die de ondernemer zal moeten betalen op zijn inkomen;
het voortbestaan van de onderneming;
de overdracht van de onderneming.
Opdracht 4: Je kent al de voor- en de nadelen bij een eenmanszaak. Je weet ook de deelgebieden waarin een eenmanszaak verschilt van een vennootschap. Waarin verschilt de eenmanszaak nu concreet van de andere ondernemingsvormen, die we als vennootschappen zullen omschrijven? Klik op de link voor de digitale oefening. Link de plaatjes met de kenmerken van de eenmanszaak en de vennootschap van elk deelgebied met elkaar.