Музей "ВЫТОКІ"

дзяржаўнай установы адукацыі "Гімназія №1 г.Навагрудка"

Сімвалічны ключ ад СШ № 6, перададзены будаўнікамі ў дзень адкрыцця школы 1 верасня 1986 года

The symbolic key to school No. 6, given by the builders on the opening day of the school on September 1, 1986

Наканечнік да сцяга сярэдняй школы № 6, уручаны першым сакратаром Навагрудскага гаркома КПБ Бандзюком Мікалаем Іванавічам першаму дырэктару СШ № 6 Падалянчык Алене Андрэеўне на ўрачыстай лінейцы, прысвечанай адкрыццю школы 1 верасня 1986 года.

The tip to the flag of secondary school No. 6, presented by the first Secretary of the Novogrudok town Committee of the CPB Bandyuk Nikolay Ivanovich to the first headmistress of secondary school No. 6 Podolyanchik Elena Andreyevna at the solemn parade dedicated to the opening of the school on September 1, 1986.

Сукенка з белым фартухом (школьная форма)

Школьная форма – штодзённая форма адзення для вучняў падчас іх знаходжання ў школе і на афіцыйных школьных мерапрыемствах па-за школай.

У 1918 годзе гімназічная форма была абвешчана буржуазным перажыткам і скасавана. У 1948 годзе ў перыяд уводзін паасобнага навучання школьная форма зноў стала абавязковай. Спачатку новая форма была вельмі падобна на дарэвалюцыйную: для хлопчыкаў – сіняя фуражка са срабрыстым гербам, шэрая гімнасцёрка, для дзяўчынак – шэрыя (цёмна-шэрыя) і цёмна-карычневыя сукенкі з белымі падкаўнерыкамі і з чорнымі (белымі – параднымі) фартухамі (для дзяўчынак). Рэгламентацыі падпадалі нават прычоскі школьнікаў, асабліва, малодшай і сярэдняй школы: хлопчыкаў першакласнікаў, звычайна, стрыглі дагала, трэцякласнікам пакідалі невялікія чубкі, пяцікласнікам дазвалялі і паўбокс, а сямікласнікам (і старэйшым) – польку; дзяўчынкам нават у старэйшых класах рэкамендавалі насіць косы з чорнымі (да параднай формы – белымі) бантамі, дазваляючы стрыжкі толькі ў старэйшых выпадках.

Стыль савецкай школьнай формы быў мадэрнізаваны ў 1962 годзе. Хлопчыкі насілі цёмныя (часта цёмна-сінія) штаны і пінжакі (з 1970-х гадоў – у пачатковай і сярэдняй школе пінжакі замянілі на адкрытыя курткі) з белымі (ці аднатоннымі) кашулямі, дзяўчынкі – ранейшыя карычневыя сукенкі са штодзённымі чорнымі фартухамі, на ўрачыстыя мерапрыемствы яны апраналі белыя парадныя фартухі і банты.

На рукавах куртак з пачатку 1970-х размяшчаўся знак ПВХ у выглядзе пунсовага шчыта з белай аблямоўкай, выявай разгорнутай кнігі і сонца («Навука – святло»). Форма старшакласнікаў з пінжаком на трох латуневых белых гузіках замест курткі мела святлейшае адценне і іншы малюнак нарукаўнага знака. Былі і некаторыя адрозненні ў розных савецкіх рэспубліках, напрыклад, ва Ўзбекскай СССР пад канец 1980-х дзяўчынкі насілі блакітныя сукенкі, а ва Ўкраінскай ССР школьная форма хлопчыкаў была карычневай. На форме злева насіліся значкі арганізацый і грамадстваў, у якія ўваходзіў навучэнец (акцябрацкая арганізацыя, піянерская, камсамольская). Члены піянерскай арганізацыі, да якой належалі амаль усе школьнікі да 14 гадоў (час ўступлення ў камсамол), насілі чырвоныя гальштукі і значкі піянерскай арганізацыі; члены ВЛКСМ насілі значкі ВЛКСМ. Вучні старэйшых класаў завязвалі класічны гальштук ці скарыстоўвалі самавязы. На ўрокі фізкультуры надзявалі спартыўную форму і абутак. Фармальна са школьнай формай надзяваць спартыўны абутак не дазвалялася, аднак гэта забарона фактычна не выконвалася. Напачатку 1980-х гадоў для дзяўчынак быў уведзены цёмна-сіні касцюм-тройка з нарукаўным знакам на пінжаку (на сукенцы нарукаўныя знакі ніколі не ўводзіліся). У 1960-х строгія правілы ў дачыненні стрыжкі былі аслаблены, пазней за іх выкананнем сачыла выключна адміністрацыя школы, што аддавала гэта пытанне цаліком на водкуп класным кіраўнікам. Больш свабодная ў 1970-х гадах (у тым ліку, пасля скасавання фуражак для хлопчыкаў), стала і праблема спалучэння з формай няформенных элементаў.

A dress with a white apron (school uniform)

School uniform was a daily uniform for students during their stay at school and at official school events outside the school.

In 1918, the gymnasium uniform was declared a bourgeois relic and abolished. In 1948, during the introduction of separate education, school uniforms became mandatory again. At first, the new uniform was very similar to the pre-revolutionary one: for boys -a blue cap with a silver coat of arms, a gray tunic, for girls - gray (dark gray) and dark brown dresses with white гтвукcollars and black (white – ceremonial) aprons (for girls). Even the hairstyles of schoolchildren, especially those of junior and high schools, were subject to regulation: first-graders were usually cut naked, third-graders were left with small bangs, fifth–graders were allowed half–box, and seventh-graders (and seniors) were allowed polka; girls, even in high school, were recommended to wear braids with black (white) bows, allowing haircuts only in senior classes.

The style of Soviet school uniforms was modernized in 1962. Boys wore dark (often dark blue) trousers and jackets (since the 1970s - in primary and secondary schools, jackets were replaced with open jackets) with white (or plain) shirts, girls – the former brown dresses with daily black aprons, they wore white formal aprons and bows at special events.

On the sleeves of jackets since the early 1970s, a PVC sign was placed in the form of a scarlet shield with a white border, an image of an expanded book and the sun ("Science is light"). High school uniforms with a jacket with three brass white buttons instead of a jacket had a lighter shade and a different pattern of the sleeve badge. There were also some differences in different Soviet republics, for example, in the Uzbek USSR at the end of the 1980s, girls wore blue dresses, and in the Ukrainian SSR, boys' school uniforms were brown. On the left side of the uniform were badges of organizations and societies that the student belonged to (Oktyabrskaya organization, Pionerskaya, Komsomolskaya). Members of the pioneer organization, to which almost all school children under the age of 14 belonged (the time of joining the Komsomol), wore red ties and badges of the pioneer organization; members of the Komsomol wore badges of the Komsomol. High school students tied a classic tie or used self-ties. Sports uniforms and shoes were worn in physical education classes. Formally, it was not allowed to wear sports shoes with school uniforms, but this prohibition was not actually observed. In the early 1980s, a dark blue three-piece suit was introduced for girls with an arm badge on the jacket (arm badges were never introduced on the dress). In the 1960s, strict rules regarding haircuts were relaxed, later their implementation was monitored exclusively by the school administration, which left this issue totally at the mercy of class teachers. More free in the 1970s (including, after the abolition of caps for boys), became the problem of coupling with the form of non-uniform elements.

Піянерскі гальштук – чырвоная шыйная хустка, што завязваецца спераду спецыяльным вузлом, знак прыналежнасці да піянерскай арганізацыі, сімвалічная часцінка сцяга піянерскай арганізацыі. Тры канцы гальштука сімвалізуюць непарушную сувязь трох пакаленняў: камуністаў, камсамольцаў і піянераў.

Гальштук у часы СССР насіўся не толькі ў школе, але і ў піянерскім лагеры. Пры закрыцці змен быў пашыраны дзіцячы звычай пісаць на гальштуках шарыкавай ручкай паштовыя адрасы і іншыя пажаданні сваім таварышам (гэта традыцыя засталася і зараз, толькі распісваюць футболкі ці заплечнікі). У школу такі гальштук ужо не апраналі, куплялі замест яго новы.

Піянеры Беларусі носяць двухкаляровы гальштук (колеры нацыянальнага сцяга: чырвоны, зялёны).

A pioneer tie is a red neckerchief that is tied in front with a special knot, a sign of belonging to a pioneer organization, a symbolic part of the flag of the pioneer organization. The three ends of the tie symbolize the unbreakable bond of three generations: Communists, Komsomol members and pioneers.

In Soviet times, the tie was worn not only at school, but also in the pioneer camp. When closing shifts, the children's custom of writing postal addresses and other wishes to their friends on ties with a ballpoint pen was expanded (this tradition remains today, only T-shirts or backpacks are painted). In school, this tie was no longer worn, they bought a new one instead.

Pioneers of Belarus wear a two-colour tie (the colours of the national flag: red, green).

“Фа́кел ведаў” у сярэдняй школе № 6 выкарыстоўваўся як сімвал перадачы ведаў ад старэйшых вучняў малодшым.

Фа́кел (нем. Fackel, лат. facula) – выгляд свяцільні, здольны забяспечыць працяглае інтэнсіўнае святло на адкрытым паветры пры любым надвор'і.

Факел – гэта прадаўгаваты прадмет, ручка ці палка з гаручым матэрыялам на адным канцы, які лёгка ўзгараецца і выкарыстоўваецца ў якасці крыніцы святла. Такія прыстасаванні выкарыстоўваліся на працягу ўсёй гісторыі, і дагэтуль іх ужываюць у працэсіях, сімвалічных і рэлігійных імпрэзах, а таксама ў рознага роду піратэхнічных забавах. У некаторых краінах слова "факел" выкарыстоўваецца ў якасці тэрміна для партатыўнага ліхтара з батарэйным сілкаваннем.

Факел і яго канструкцыя змяняліся з цягам часу ў залежнасці ад мэты і прызначэння прылады. Звычайна гэты прадмет быў зроблены з драўлянага стана з адным канцом, загорнутым у прапітаны лёгказапальным рэчывам матэрыял. Гэта таксама магла быць сера, змяшаная з вапнай. Гэта азначала, што полымя не змоўкне нават пасля апускання ў ваду. Сучасныя факелы шэсця зроблены з грубага матэрыялу, згорнутага ў трубку і вытрыманага ў воску. Звычайна драўляная ручка мае каўнер з кардону, які патрэбен для таго, каб адхіліць кропелькі воску. Яны лёгкія, бяспечныя і адносна танныя. Асноўная мэта сучаснага факела - гэта трымаць полымя на вышыні ў парадзе, ці для асвятлення падчас кожнай урачыстасці ў цёмны час сутак.

З пункту гледжання сімволікі,факел – агульная эмблема асветы і надзеі. Скрыжаваныя перавернутыя факелы былі знакамі жалобы. Кірунак уніз сімвалізуе смерць, тым часам як паходня, паднятая ўгару, сімвалізуе жыццё, праўду і рэгенерацыйную сілу полымя. Факел таксама з'яўляецца знакам, што выкарыстоўваецца палітычнымі партыямі, прыкладам, лейбарыстамі (з 1918 па 1980 год) і кансерватарамі (з 1983 па 2006 год) у Вялікабрытаніі. Незаменны атрыбут алімпійскіх гульняў Алімпійскі факел - гэта прадмет, які нясуць у эстафеце бегуны па перасечанай мясцовасці. Ён выкарыстоўваецца, каб запаліць Алімпійскі агонь, які будзе гарэць без перапынку да канца гульняў. Гэтыя факелы і эстафетная традыцыя былі ўведзены ў 1936 годзе на летніх Алімпійскіх гульнях Карлам Дыемам, старшынём імпрэзы. Падчас старажытных Алімпійскіх Гульняў у Алімпіі святое полымя гарэла ўсярэдзіне храма Геры, што захоўваецца пад вартай жрацоў.

The "torch of knowledge" in secondary school No. 6 was used as a symbol of the transfer of knowledge from senior students to younger ones.

Torch (German: Fackel, lat. facula) - a type of lamp that can provide long-term intense light in the open air in any weather.

A torch is an oblong object, a handle or a stick with a flammable material at one end that easily ignites and is used as a source of light. Such devices have been used throughout history, and they are still used in processions, symbolic and religious events, as well as in various kinds of pyrotechnic fun. In some countries, the word "torch" is used as a term for a battery-powered portable flashlight.

The torch and its design changed over time depending on the purpose of the device. Usually this object was made of a wooden mill with one end wrapped in a material impregnated with a light-resistant substance. It could also be sulfur mixed with lime. This meant that the flames would not stop even after being submerged in water. Modern torches of the procession are made of rough material, rolled up in a tube and kept in wax. Usually the wooden handle has a cardboard collar that is needed to deflect drops of wax. They are light, safe and relatively cheap. The main purpose of the modern torch is to keep the flame at a height in the parade, or for lighting during each celebration in the dark.

In terms of symbolism, the torch is a common emblem of enlightenment and hope. Crossed inverted torches were signs of mourning. The downward direction symbolizes death, while the torch held up symbolizes life, truth, and the regenerative power of the flame. The torch is also a sign that is used by political parties, such as Labour (from 1918 to 1980) and the Conservatives (from 1983 to 2006) in the United Kingdom. An indispensable attribute of the Olympic games, the Olympic torch is an item that cross-country runners carry in the relay. It is used to light the Olympic flame, which will burn without interruption until the end of the Games. These torches and the relay tradition were introduced in the 1936 summer Olympics by Karl Diem, the Chairman of the celebration. During the ancient Olympic games at Olympia, the sacred flame burned inside the temple of Hera, kept in the custody of the priests.

Лічыльнікі (русские счёты) выкарыстоўваліся на ўроках матэматыкі ў пачатковай школе.

Лічыльнікі (русские счёты) – простая механічная прылада для выканання арыфметычных разлікаў, паводле адной версіі адбываюцца ад кітайскага злічонага прыстасавання суаньпань, паводле іншай маюць уласна рускае паходжанне.

Уяўляюць сабою раму, што мае некаторую колькасць спіц; на іх нанізаны косткі, якіх звычайна па 10 штук.

Лічыльнікі з'яўляюцца адным з ранніх вылічальных прылад і аж да канца XX стагоддзя. Масава выкарыстоўваліся ў гандлі і бухгалтарскай справе, пакуль іх не замянілі калькулятары.

Counters (Russian abacus) were used in elementary school math lessons.

Russian counters (abacus) was a simple mechanical device for performing arithmetic calculations, according to one version derived from the Chinese device suanpan, according to another version they are of the proper Russian origin.

They are a frame that has a certain number of spokes; they are strung with bones, which are usually 10 pieces.

Counters are one of the earliest computing devices up to the end of the XX century. They were widely used in trade and accounting until they were replaced by calculators.

Электрычная плітка. Выкарыстоўвалася на ўроках фізікі і хіміі.

Пліткі з адкрытай спіраллю ўжываюць у тых выпадках, калі няма небяспекі траплення на спіраль награваемага рэчыва. Яны зручныя тым, што пры перагарванні спіралі яе лёгка можна замяніць.

Тып варачнай паверхні: Электрычныя

Канструкцыя: Асобнастаячая

Кампактная, рэдкая, вінтажная электраплітка на ножках - зроблена ў ссср - дыяметр: 17,5 см - вышыня: 11 см - хуткі нагрэў - адкрытая ніхромавая спіраль - керамічная падстава - фаянсавыя ізалятары - у рабочым стане.

Electric hot plate. It was used in Physics and Chemistry classes.

Hot plates with an open spiral are used in cases where there is no danger of getting a heated substance on the spiral. They are convenient because when the spiral burns out, it can be easily replaced.

Type of cooking surface: electric

Construction: Freestanding

Compact, rare, vintage electric hot plate on legs - made in the USSR- diameter: 17.5 cm - height: 11 cm - rapid heating - open nichrome spira l -ceramic base-faience insulators - in working condition.

Электрафорная машына выкарыстоўвалася на ўроках фізікі.

Электрафорная машына (генератар Уімсхёрста (анг. Wimshurst)) — электрастатычны генератар, электрычная машына для генеравання высокага напружання, распрацавана паміж 1880 і 1883 брытанскім вынаходнікам Джэймсам Уімсхёрстам (анг.) (1832–1903). Скарыстоўвае з'яву электрастатычнай індукцыі, пры гэтым на полюсах машыны (лейдэнскіх банках) назапашваюцца электрычныя зарады, рознасць патэнцыялаў на разрадніках дасягае некалькіх сотняў тысяч вольт. Працуе з дапамогай механічнай энергіі.

The electrophoretic machine was used in Physics classes.

An electrophoretic machine (Wimshurst’s Generator) is an electrostatic generator, an electrical machine for generating high voltage, developed between 1880 and 1883 by the British inventor James Wimshurst (1832-1903). Applies the phenomenon of electrostatic induction, while the poles of the machine (Leyden banks) accumulate electric charges, the potential difference on the dischargers reaches several hundred thousand volts. It works with mechanical energy.

Двухкасетная магнітола ОSАКА – камбінаваная прылада, што складаецца са з'яднаных у адным корпусе радыёвяшчальнага прымальніка і касетнага магнітафона; у сучасных магнітолах да іх дадаецца лазерны прайгравальнік кампакт-дыскаў (CD).

Выкарыстоўвалася на школьных дыскатэках у 1990-я гг

Two-cassette tape recorder OSAKA is a combined device consisting of a cohesive radio receiver and a cassette recorder in one body; in modern tape recorders, a laser CD player (CD) is added to them.

Used at school discos in the 1990s

Стэрэафанічная радыёла "Сірыус РЭ-226З".

Выкарыстоўвалася на ўроках музыкі.

Стэрэафанічная радыёла "Сірыус РЭ-226З" з 1988 года выпускалася Іжэўскім радыёзаводам. Сеткавая радыёла 3-й групы складанасці "Сірыус РЭ-226" прызначана для прыёму радыёпраграм у дыяпазонах ДВ, СВ1, СВ2, КВ і УКХ, а гэтак жа для праслухоўвання мона і стэрэафанічных грампласцінак усіх фарматаў.

Sirius RE-2263 stereo radio.

Used in Music lessons.

The Sirius RE-2263 stereo radiola was produced by Izhevsk radio factory in 1988. Sirius RE-2263 network radio of the 3rd group of complexity is designed for receiving radio programs in the DV, SV1, SV2, KV and VHF bands, as well as for listening to mono and stereo records of all formats.

Электрафон транзістарны "Лідар-206-стэрэа"

Электрафон "Лідар-206-стэрэа" выпускаўся Саратаўскім заводам "Корпус" з 1982 года.

Пераносны стэрэафанічны электрафон 2-га класа ''Лідар-206-стэрэа'' прызначаны для прайгравання механічнага запісу з грампласцінак усіх фарматаў. Электрафон складаецца з двуххуткаснага 33,33 і 45,11 пра/мін электрагральніка, з аўтаспынам і мікроліфтам, гукаўзнаўляльнай прылады, з дзвюма ўбудаванымі галоўкамі 2ГД-40, мела рэгулятары гучнасці, стэрэабаланса і тэмбру па НЧ і ВЧ, і двух акустычных сістэм, у кожнай з якіх устаноўлена галоўка 4ГД-35. Сілкуецца электрафон ад электрасеткі, убудаванай крыніцы з шасці элементаў А-373, напругай 9 У і ад знешняй крыніцы, прыкладам, акумулятара аўтамабіля. Арганізацыяй ''TENTO'' электрафоны экспартаваліся ў шэраг краін, пад маркамі ''Vega'' і ''Esko''.

Асноўныя тэхнічныя характарыстыкі:

Намінальная выходная магутнасць, ВТ, пры сілкаванні: ад сеткі - 2х4, ад убудаванай крыніцы ў рэжыме мона 0,6, стэрэа 2х2.

Electrophone transistor Lleader-206-stereo"

The Leader-206-stereo electrophone was produced by the Saratov Korpus plant since 1982.

Portable stereo electrophone of the 2nd class "Leader-206-stereo" is designed for playing mechanical recordings from records of all formats. The electrophone consists of a two-speed 33,33 and 45,11 pro / min electric heater, with automatic stop and microlift, a sound reproducing device with two built-in 2GD-40 heads, two volume controls, stereo balance and timbre for low and high frequency, and two acoustic systems, each of which has a 4GD-35 head. The electric phone is powered from the power supply, a built-in source of six elements A-373, with a voltage of 9 V and from an external source, such as a car battery. The TENTO organization exported electric phones to a number of countries under the brands "Vega"and " Esko".

Main technical characteristics:

Rated output power, W, when powered: from the network-2x4, from the built-in source in mono mode 0.6, stereo 2x2.

Ра́дыё — спосаб бяздротавага прыёму і пераносу інфармацыі (сігналу) шляхам мадуляцыі і перадачы электрамагнітных хваляў для камунікавання, вяшчання, тэлебачання і г.д. Таксама сама прылада для прыёму радыёсігналу (радыёпрыёмнік, радыёпрымач).

Гісторыя вынаходніцтва радыё

Першы патэнт на бесправадную сувязь атрымаў у 1872 годзе Малон Луміс, які заявіў ў 1866 годзе аб тым, што ён адкрыў спосаб бяздротавай сувязі; у Германіі стваральнікам радыё лічаць Генрыха Герца (1888), у ЗША — Дэвіда Х’юза (1878), а таксама Томаса Эдысана (1875), у шэрагу балканскіх краін — Ніколу Тэсла (1891), у Расіі — Аляксандра Папова, у Францыі — Эдуарда Бранлі (1890), у Англіі — Олівера Джозэфа Лоджа (1894), у Бразіліі — Ландэля дэ Муру (1893—1894).

У Беларусі вынаходнікам радыётэлеграфіі лічыцца Якуб Наркевіч-Ёдка (1890).

Radio-a method of wireless reception and transfer of information (signal) by modulating and transmitting electromagnetic waves for communication, broadcasting, television, etc. Also, the device itself for receiving a radio signal (radio receiver).

The history of the invention of the radio

The first patent for wireless communication was received in 1872 by Malone Loomis, who said in 1866 that he discovered a method of wireless communication; in Germany, the creator of the radio is believed to be Heinrich Hertz (1888) in the United States — David Hughes (1878) and Thomas Edison (1875), in several countries of the Balkans — Nikola Tesla (1891), in Russia — Alexander Popov, in France - Edouard Branly (1890) In England — Oliver Joseph Lodge (1894), in Brazil - Landes de Moore (1893-1894).

In Belarus, Yakub Narkevich-Iodko (1890) is considered to be the inventor of wireless telegraphy.