Chile có kế hoạch chỉnh đốn tất cả công nghệ thần kinh và cấm bán dữ liệu não

CHÍNH PHỦ CHILE đang giữ vững lập trường: Công dân của họ phải được bảo vệ khỏi các công nghệ có khả năng kiểm soát tâm trí, đọc suy nghĩ hoặc bất kỳ sự can thiệp bất chính nào khác vào bộ não của họ. Mặc dù những mối quan tâm như vậy từng được xếp vào các phòng trò chuyện thuyết âm mưu và khoa học viễn tưởng, nhưng giờ đây chúng là đối tượng tranh luận của các thượng nghị sĩ. Nhờ vào bản sửa đổi hiến pháp đã được Quốc hội Chile thông qua và được tổng thống ký tên, người dân Chile là những người đầu tiên trên thế giới được cấp một loại nhân quyền mới— “quyền thần kinh” — mà những người ủng hộ nói là cần thiết bằng những tiến bộ nhanh chóng trong công nghệ thần kinh.

Công nghệ thần kinh bao gồm các thiết bị cấy ghép não có thể đọc thông tin từ não, dịch các tín hiệu điện của nó thành, ví dụ, các lệnh chuyển động cho một cánh tay giả. Các thiết bị cấy ghép khác thay đổi não bằng cách kích thích các vùng cụ thể bằng các xung điện. Những thiết bị kích thích được cấy ghép như vậy hiện chỉ được chấp thuận cho một số điều kiện y tế, nhưng Elon Musk đã tuyên bố rằng công ty công nghệ thần kinh của ông, NeuralinkCorp., Đang phát triển các thiết bị cấy ghép mà một ngày nào đó người ta có thể sử dụng để nâng cao khả năng nhận thức của họ.

Ngoài ra còn có một loạt các công nghệ không xâm lấn có thể ghi lại hoặc kích thích não, một số trong số đó được chấp thuận sử dụng trong y tế. Các công ty khác bán công nghệ thần kinh không xâm lấn trực tiếp cho người tiêu dùng cho các ứng dụng như thiền, tập trung và ngủ; các thiết bị này chỉ cần đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn chi phối các thiết bị tiêu dùng, chứ không phải các quy định nghiêm ngặt hơn đối với các thiết bị y tế về cả tính an toàn và bằng chứng về lợi ích lâm sàng.

Quốc hội Chile hiện đang xem xét một dự luật vượt ra ngoài tuyên bố rộng rãi về các nguyên tắc của bản sửa đổi hiến pháp. Dự luật “bảo vệ thần kinh” yêu cầu tất cả các thiết bị công nghệ thần kinh phải tuân theo các quy định tương tự như thiết bị y tế, ngay cả khi chúng nhằm mục đích chăm sóc sức khỏe người tiêu dùng hoặc giải trí. Nó cũng tuyên bố rằng dữ liệu thần kinh sẽ được coi là tương đương với cơ quan của con người — điều này sẽ cấm mua hoặc bán dữ liệu đó.

“Khoa học thần kinh không chỉ là một lĩnh vực kiến ​​thức khác”, Thượng nghị sĩ Guido Girardi, nhà tài trợ chính của dự luật, nói với IEEE Spectrum trong một email. “Nó tương tự như năng lượng nguyên tử trong những năm 1950. Nó có thể được sử dụng để phát triển một xã hội tốt đẹp hơn, nhưng cũng có thể được sử dụng để tạo ra vũ khí chống lại loài người ”. Girardi nói rằng anh ấy hy vọng rằng Chile sẽ là một tấm gương cho thế giới và các quốc gia khác cũng như các cơ quan quốc tế sẽ áp dụng các quy định tương đương.

Thật vậy, năm 2022 có thể là năm mà các nhà khoa học thần kinh trở thành một chủ đề nóng, đưa ngành công nghệ thần kinh non trẻ và cộng đồng nhân quyền vào những cuộc trò chuyện không thoải mái. Điều lệ quyền kỹ thuật số mới của Tây Ban Nha bao gồm một phần về quyền thần kinh và mặc dù đó là một khuôn khổ không ràng buộc, nhưng nó có thể truyền cảm hứng cho luật mới. Tổng thư ký Liên hợp quốc cũng quan tâm; chương trình nghị sự đầy tham vọng của ông, được công bố vào tháng 9 năm ngoái, tuyên bố rằng đã đến lúc “cập nhật tư duy của chúng ta về quyền con người” và đưa công nghệ thần kinh vào danh sách “các vấn đề biên giới” cần được xem xét. Cuộc tranh luận thậm chí còn lên màn ảnh rộng: Werner Herzog, đạo diễn điện ảnh người Đức, dự kiến ​​sẽ công chiếu một bộ phim về các nhà thần kinh học, The Theater of Thought, vào năm 2022.

Trong khi một số nhà khoa học thần kinh và nhà lý thuyết sinh học ủng hộ chiến dịch toàn cầu, những người khác nói rằng Chile đang đặt ra một ví dụ có vấn đề cho thế giới và rằng các quy định gấp rút của nước này chưa được suy nghĩ thấu đáo. Các nhà phê bình nói rằng các khái niệm như “dữ liệu não” cần phải được làm rõ vì một định nghĩa rộng có thể bao gồm dữ liệu hành vi phản ánh những gì đang diễn ra trong tâm trí của một người, mà nhiều công ty đã thu thập.

Cuộc tranh luận có thể nhanh chóng trở nên triết học: Mọi người có nhận dạng tâm thần cố định trong suốt cuộc đời của họ không? Có ai có ý chí tự do? Và những mô hình nguệch ngoạc của hoạt động điện có thể được ghi lại từ não của một người tiết lộ điều gì về chúng? Rafael Yuste, đồng sáng lập của NeuroRights Foundation, ở thành phố New York, tin rằng công nghệ đang đặt ra những câu hỏi như vậy cho chúng ta. Ông nói: “Đây là điều ảnh hưởng đến bản chất của ý nghĩa làm người.

NeuroRights Foundation có thể khẳng định phần lớn công lao cho những phát triển ở Chile, Tây Ban Nha, và Yuste của Liên Hợp Quốc, giáo sư sinh học tại Đại học Columbia, người nghiên cứu về mạch thần kinh, đã thúc đẩy ý tưởng về các nhà khoa học thần kinh trong gần một thập kỷ nay.

Lần đầu tiên ông nêu vấn đề này thông qua việc tham gia vào Nghiên cứu Não bộ Hoa Kỳ thông qua Sáng kiến Công nghệ Thần kinh Đổi mới Tiến bộ (BRAIN), một nỗ lực nghiên cứu trị giá 100 triệu đô la Mỹ được Tổng thống Barack Obama công bố vào năm 2013. Tiếp theo, Yuste đã triệu tập một nhóm các nhà khoa học thần kinh, bác sĩ lâm sàng, nhà đạo đức học và kỹ sư để đưa ra các ưu tiên đạo đức cho công nghệ thần kinh, mà họ đã xuất bản trên tạp chí Nature năm 2017. Cùng với các đồng nghiệp của mình tại quỹ, ông đã làm việc chặt chẽ với các nhà hoạch định chính sách, những người đã có những động thái đầu tiên về lĩnh vực thần kinh. Yuste nói rằng anh ấy bị thúc đẩy bởi những tác động của nghiên cứu khoa học của riêng mình: “Chúng tôi đang giải mã nhận thức và trí nhớ ở chuột,” anh ấy nói, “vì vậy chỉ là vấn đề thời gian cho đến khi điều này xảy ra ở người”.

5 Quyền Thần Kinh

1. Quyền riêng tư về tinh thần

2. Quyền nhận dạng cá nhân

3. Quyền tự do ý chí

4. Quyền được tiếp cận bình đẳng với việc nâng cao tinh thần

5. Quyền được bảo vệ khỏi sự thiên vị

Tổ chức đã phân định năm quyền cơ bản về thần kinh, bắt đầu với quyền riêng tư về tinh thần. Yuste nói rằng các thiết bị công nghệ thần kinh dành cho người tiêu dùng và y tế thu thập loại dữ liệu gần gũi nhất về chúng ta; ngay cả khi các công nghệ hiện tại chỉ có thể giải mã một phần nhỏ của nó, thì dữ liệu có thể ngày càng lộ ra khi công nghệ được cải thiện. Hai quyền tiếp theo bảo vệ chống lại việc lạm dụng công nghệ thần kinh kích thích não và làm thay đổi hoạt động của nó: Mọi người nên có quyền duy trì bản sắc cá nhân của mình và thực hiện ý chí tự do. Hai quyền cuối cùng là hướng dẫn rộng rãi hơn cho xã hội: Mọi người nên được tiếp cận bình đẳng với các công nghệ nâng cao tinh thần và công nghệ không được thiên vị thuật toán để làm cho công nghệ hoạt động tốt hơn cho một số nhóm nhất định.

Các học giả pháp lý làm việc với NeuroRights Foundation nói rằng quyền riêng tư về tinh thần đang bị đe dọa nhiều nhất. Luật sư nhân viên Stephanie Herrmann của Perseus Strategies, một công ty luật chuyên về nhân quyền quốc tế, chỉ ra một số bài báo trong những năm gần đây đã đưa ra những cảnh báo về các hình thức giám sát thần kinh mới. Một báo cáo từ South China Morning Post nêu bật một công ty sản xuất được cho là sử dụng tai nghe quét não để theo dõi trạng thái cảm xúc và nhận thức của công nhân, trong khi một bài báo khác từ ấn phẩm đó cho thấy các học sinh đeo băng đô cho biết liệu họ có chú ý đến bài học của mình hay không.

Herrmann nói với IEEE Spectrum: “Tất cả những công nghệ này đều đi trước rất nhiều so với những gì chúng ta đang nghĩ về chúng. Trong một bài báo đăng trên tạp chí Horizons, Herrmann, Yuste, và giám đốc Perseus Strategies, Jared Genser, lập luận rằng Liên hợp quốc nên đặt ra các tiêu chuẩn toàn cầu cho các nhà khoa học thần kinh, mở đường cho các quốc gia thông qua luật của riêng mình. Herrmann nói: “Các quy định là một phần rất quan trọng trong tương lai, nhưng việc thiết lập một khuôn khổ quốc tế để suy nghĩ về cách điều tiết là một khởi đầu tốt”.

Herrmann cũng lưu ý rằng luật nhân quyền thường bảo vệ các cá nhân chống lại các hành động có hại của nhà nước và nói rằng rất dễ hình dung ra việc các chính phủ lạm dụng công nghệ thần kinh. Ngoài tiềm năng giám sát, cô lưu ý rằng một báo cáo của Liên Hợp Quốc năm 2020 về tra tấn tâm lý có nội dung thảo luận về các công nghệ mới nổi có thể được sử dụng để gây ra các loại đau đớn và đau khổ mới, đặt tên công nghệ thần kinh là một trong những lĩnh vực cần theo dõi. Herrmann gợi ý, những kẻ tra tấn có thể làm thay đổi trải nghiệm chủ quan của nạn nhân về nỗi đau, hoặc cản trở cảm giác tự chủ của họ.

Yuste lo lắng nhiều hơn về các công ty tư nhân hiện đang đổ tiền vào nghiên cứu và phát triển công nghệ thần kinh, đặc biệt là những công ty bán trực tiếp cho khách hàng và chỉ được quy định là điện tử tiêu dùng. Ông lưu ý rằng nhiều công ty công nghệ thần kinh sở hữu dữ liệu mà họ trích xuất từ não của người dùng. Ông nói: “Công ty có thể tự do giải mã dữ liệu, bán nó và làm bất cứ điều gì họ muốn với nó. Bạn có cảm thấy khó chịu khi xem xét lượng Facebook biết về bạn dựa trên hoạt động trực tuyến của bạn? Bây giờ hãy tưởng tượng nếu công ty cũng có dữ liệu não của bạn.

“ Bạn có thấy khó chịu với việc Facebook biết nhiều về bạn không? Bây giờ hãy tưởng tượng nếu công ty cũng có dữ liệu não của bạn.

Bây giờ, hãy nói về cường điệu. Các nhà phê bình nói rằng các bản tin như trên tờ South China Morning Post đã phóng đại quá mức khả năng của công nghệ hiện tại, có khả năng gây ra sự dị nghị. Karen Rommelfanger, người sáng lập chương trình đạo đức thần kinh của Đại học Emory và Viện đạo đức thần kinh phi lợi nhuận mới cho biết: “Mọi người đang bị cuốn vào những lời thổi phồng xung quanh việc những thứ này đáng sợ như thế nào.

Tai nghe bên ngoài, giống như những chiếc tai nghe được cho là của công nhân và sinh viên ở Trung Quốc, cung cấp các kiểu kích thích hoặc giải mã dữ liệu khá thô sơ. Các thiết bị công nghệ thần kinh mạnh mẽ và có độ trung thực cao nhất là những thiết bị được cấy ghép vào não, nhưng ngay cả những thiết bị cấy ghép này cũng không thể đọc được suy nghĩ của ai đó hoặc buộc họ phải làm trái ý mình. Ví dụ, các nhà nghiên cứu tại Đại học California, San Francisco, đã thực hiện công trình tiên phong với thiết bị cấy ghép có thể giải mã từ trong não của những bệnh nhân đột quỵ, những người bị mất khả năng nói, nhưng nghiên cứu mới nhất của họ đã sử dụng bộ từ vựng chỉ gồm 50 từ. Facebook đã hỗ trợ tài trợ cho nghiên cứu đó như một phần trong nỗ lực xây dựng giao diện não-máy tính cho người tiêu dùng có thể dịch “bài phát biểu dự kiến” thành văn bản, nhưng vào tháng 7, công ty đã thông báo rằng họ đã từ bỏ nỗ lực đó.

Rommelfanger rất ủng hộ các cuộc thảo luận quốc gia và quốc tế về đạo đức thần kinh, nhưng cô cho biết các nỗ lực của Chile về khoa học thần kinh diễn ra gấp rút và không kết hợp đủ ý kiến địa phương. “Nếu bạn tìm hiểu tài liệu địa phương, bạn sẽ thấy rằng các nhà triết học, bác sĩ lâm sàng, luật sư và thậm chí cả các nhóm quyền kỹ thuật số đều đưa ra những lời phê bình về luật pháp”. Cô ấy nói rằng một số chuyên gia pháp lý và y tế Chile đã nêu ra những lo ngại về việc biến các nguyên tắc rộng rãi thành các quy tắc rõ ràng. Ví dụ, cô ấy hỏi, "Có nghĩa là gì khi có sự liên tục về tâm linh?" Một số người có thể tranh luận rằng việc cho người trầm cảm uống thuốc chống trầm cảm sẽ thay đổi con người của họ - do đó, bà nói, các nhóm y tế lo ngại rằng luật bảo vệ thần kinh có thể cản trở khả năng điều trị bệnh nhân của họ.

Rommelfanger cho rằng cách tiếp cận mà dự luật bảo vệ thần kinh của Chile đưa ra là quá nặng tay; bằng cách quy định tất cả công nghệ thần kinh là thiết bị y tế, bà lo ngại rằng đất nước sẽ kìm hãm sự đổi mới và ngăn cản các công ty khởi nghiệp đưa ra các thiết bị mới giúp ích cho mọi người. Và hành động của Chile đang thu hút sự chú ý của quốc tế: “Tôi e rằng các chính phủ khác sẽ đi quá nhanh, giống như những gì Chile đã làm, điều này sẽ làm mất đi cơ hội phát triển công nghệ thần kinh của họ,” cô nói. Cô ấy nói, có thể khôn ngoan hơn nếu bắt đầu bằng việc xem xét các luật về quyền con người và quyền riêng tư sinh trắc học hiện hành trên khắp thế giới và xem xét liệu những quy tắc đó có áp dụng cho công nghệ mới hay không.

Doanh nhân Bryan Johnson, người thành lập công ty công nghệ thần kinh Kernel có trụ sở tại Los Angeles vào năm 2016, đồng ý rằng các quy định quá mức là một mối đe dọa đối với ngành công nghiệp non trẻ. Rafael Yuste “đã nói rằng anh ấy muốn tất cả các thiết bị não được coi là thiết bị y tế,” Johnson nói với IEEE Spectrum. “Tôi nghĩ đó sẽ là một đòn giáng mạnh vào ngành.” Johnson cho biết việc thành lập một công ty công nghệ trí não chuyên chế tạo các thiết bị cho người tiêu dùng hoặc nhà khoa học là điều khá khó khăn và tốn kém. “Tôi đã tài trợ cho công ty này bằng số tiền của mình là 50 triệu đô la,” anh ấy nói. Nếu mọi thiết bị công nghệ thần kinh phải xóa bỏ các rào cản quy định đối với các thiết bị y tế, chẳng hạn như chứng minh tính hiệu quả trong các thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn, ông tin rằng chi phí sẽ rất thấp.

Kernel hiện đang bán máy quét não không xâm lấn đầu tiên cho các nhà khoa học thần kinh, nhưng Johnson cho biết công ty sẽ có một sản phẩm tiêu dùng vào năm 2024. Công ty đã suy nghĩ rất nhiều về chính sách bảo mật của mình, Johnson nói, tập trung vào hai nguyên tắc: Các cá nhân phải luôn đồng ý hoàn toàn về cách dữ liệu thần kinh của họ sẽ được sử dụng và họ phải luôn có quyền kiểm soát dữ liệu của mình. Johnson nói: “Tất cả chúng tôi đều có chung mối quan tâm là trở thành những diễn viên giỏi ở đây. "Nếu chúng tôi không làm vậy, họ sẽ đến và chỉnh đốn chúng tôi."

Bài báo này xuất hiện trên ấn bản tháng 1 năm 2022 với tên "Chiến thắng đầu tiên cho Chiến dịch Quyền Thần Kinh (Neurorights)."

Nguồn: https://spectrum.ieee.org/neurotech-neurorights