Transcranial Doppler ultrasound (TCD) 

การตรวจหลอดเลือดสมองด้วยคลื่นความถี่สูง

เป็นตรวจวินิจฉัยโรคหลอดเลือดสมองอย่างหนึ่ง ตรวจประเมินการไหลเวียนเลือดของหลอดเลือดภายในสมอง บันทึกค่าความเร็วในการไหลและทิศทางการไหลของเลือดของหลอดเลือดอยู่บริเวรใต้ฐานสมอง โดยใช้คลื่นเสียงความถี่สูงในการตรวจ จากผลการตรวจสามารถความระบุความลึกและตำแหน่งที่มีการตีบ อุดตัน หรือประเมินการหดตัวหลอดเลือดสมองได้     

การตรวจนี้มีความปลอดภัย คลื่นเสียงความถี่สูงที่ใช้จะเป็นคลื่นที่มีความถี่เกินกว่าที่หูมนุษย์จะได้ยิน ซึ่งในทางการแพทย์ได้มีการนำมาประยุกต์ใช้เพื่อเป็นเครื่องมือที่ช่วยในการตรวจวินิจฉัยโรค 

ปัจจัยเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมองที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ 

• การสูบบุหรี่ 

• ดื่มแอลกอฮอล์

• ความดันโลหิตสูง

• เบาหวาน

• ไขมันในเลือดสูง

• โรคหัวใจ

• ภาวะน้ำหนักตัวเกิน

ปัจจัยเสี่ยงที่ควบคุมไม่ได้ของโรคหลอดเลือดสมอง

• อายุ ยิ่งมากขึ้นยิ่งเพื่อความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือดสมอง

• เพศ (ชายมีความเสี่ยงมากกว่าหญิง)

• กรรมพันธุ์ บุคคลในครอบครัวมีประวัติเป็นโรคหลอดเลือดสมอง ผู้ที่เคยมีประวัติเป็นโรคหลอดเลือดสมองมาก่อน มีโอกาสกลับเป็นซ้ำได้ 

อาการเตือนของโรคหลอดเลือดสมอง

อาการที่พบได้บ่อย เช่น มีอาการชาหรืออ่อนแรง ครึ่งซีก ปากเบี้ยวพูดไม่ชัด พูดไม่ได้ ไม่เข้าใจคำพูด เดินเซ เวียนศีรษะเฉียบพลัน สูญเสียการมองเห็นบางส่วนหรือเห็นภาพซ้อนอาการที่พบได้หลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับตำแหน่งของสมองที่เกิดการขาดเลือดหรือถูกทำลาย มักเกิดขึ้นอย่างเฉียบพลัน ในบางรายอาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นชั่วขณะแล้วหายเองเป็นปกติ ผู้ป่วยบางรายคิดว่าเป็นอาการปกติจึงไม่มาพบแพทย์  เนื่องจากไม่ทราบว่านี่คืออาการเตือนของโรคหลอดเลือดสมองอย่างหนึ่งซึ่งเกิดจากสมองขาดเลือดไปเลี้ยงชั่วคราว 

ประโยชน์ของการตรวจการไหลเวียนเลือดของหลอดเลือดสมอง

• ประเมินการตีบหรืออุดตันของหลอดเลือดสมอง

• ใช้ติดตามและวินิจฉัยภาวะวิกฤตบางอย่าง เช่น ภาวะหลอดเลือดหดตัวหลังจากการเกิดเลือดออกในเยื่อหุ้มสมอง

• ใช้เฝ้าระวังติดตามภาวะลิ่มเลือดขนาดเล็กหลุดขึ้นไปยังหลอดเลือดสมอง

การป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง

สามารถลดความเสี่ยงได้จากโรคด้วยการดูแลตัวเอง ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่าง เช่น

• รับประทาอาหารที่มีประโยชน์หลีกเลี่ยงอาหารจำพวกแป้ง น้ำตาล ไขมันสูงและอาหารที่มีรสเค็ม

• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ควบคุมน้ำหนัก

• งดบุหรี่และงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

• ควบคุมระดับความดันโลหิต น้ำตาลและไขมันในเลือดให้ปกติ

• ตรวจสุขภาพประจำปี