สาเหตุ
โรคเส้นเอ็นนิ้วหัวแม่มืออักเสบ หรือ เดอ เกียคแวง (De Quervain Disease) เป็นโรคที่พบได้บ่อยมากโรคหนึ่ง สาเหตุที่สำคัญเกิดจากการบวมและหนาตัวของเส้นเอ็นของนิ้วหัวแม่มือสองเส้น คือเส้นเอ็นที่ใช้เหยียดนิ้วหัวแม่มือและเส้นเอ็นที่ใช้กางนิ้วหัวแม่มือ (Extensor pollicis brevis และ Abductor pollicis longus) ซึ่งเส้นเอ็นทั้งสองนี้ถูกหุ้มด้วยปลอกเส้นเอ็นที่ทอดตัวอยู่บนด้านข้างของกระดูกข้อมือ ซึ่งสามารถคลำได้เป็นปุ่มยื่นออกมาทางด้านนอกของข้อมือทางฝั่งนิ้วหัวแม่มือ
ใครบ้างที่เป็นโรคนี้ได้
โรคนี้มักพบบ่อยในผู้หญิงอายุ 30-50 ปี พบว่าเป็นในผู้ที่มีลักษณะงานที่ต้องขยับข้อมือไปมาทางด้านข้างซ้ำๆ เช่น ผู้ที่ทำงานซักผ้า ขัดถู สับเนื้อ เป็นต้น และผู้ที่ต้องแบกคอนของโดยใช้ข้อมือมากๆ เช่น ถือเอกสาร อุ้มเด็ก เป็นต้น
อาการ
ผู้ป่วยมีอาการปวดข้อมือทางด้านนิ้วหัวแม่มือ บางคนบวมและกดเจ็บเหนือข้อมือราว 1 เซนติเมตร ถ้าผู้ป่วยกางและเหยียดนิ้วหัวแม่มือเต็มที่จะทำให้มีอาการเจ็บที่ข้อมือมากยิ่งขึ้น แพทย์มีวิธีการตรวจโดยให้ผู้ป่วยงอนิ้วหัวแม่มือเข้าในอุ้งมือและกำนิ้วที่เหลือให้แน่น เมื่อแพทย์บิดข้อมือผู้ป่วยไปทางด้านนิ้วก้อย ผู้ป่วยจะปวดบริเวณข้อมือส่วนนั้นมากขึ้น
การรักษา
การรักษาโดยไม่ผ่าตัด
ถ้าผู้ป่วยมีอาการยังไม่มากใช้วิธีการรักษาโดยไม่ผ่าตัด ดังนี้
การรับประทานยาเพื่อลดการอักเสบของเส้นเอ็น โดยทั่วไปให้รับประทานยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAISs)
การทำกายภาพบำบัดเพื่อลดอาการปวดและบวมของเส้นเอ็น ได้แก่ การแช่พาราฟิน และการทำอัลตราซาวน์
การใส่อุปกรณ์ประคองข้อมือที่ยาวมาคลุมบริเวณนิ้วหัวแม่มือด้วย (Thumb spica splint) เพื่อควบคุมการเคลื่อนไหวของนิ้วหัวแม่มือ ทำให้ได้พักการใช้งานเส้นเอ็นให้เส้นเอ็นไม่อักเสบมากขึ้น
การฉีดยาสเตียรอยด์เข้าในเยื่อหุ้มเส้นเอ็นบริเวณตำแหน่งที่เป็น ซึ่งใช้ได้ผลดี และปลอดภัย อย่างไรก็ตามไม่ควรฉีดมากกว่า 2-3 ครั้ง เพราะมีความเสี่ยงที่เอ็นอาจจะขาดไแ้
การรักษาโดยการผ่าตัด
ทำได้ในรายที่เป็นมานาน และการรักษาโดยไม่ผ่าตัดเบื้องต้นไม่ได้ผล ทั้งนี้แพทย์จะเป็นผู้พิจารณาร่วมกับผู้ป่วย
การปฏิบัติตัวเมื่อเป็นโรคเส้นเอ็นนิ้วหัวแม่มือ
หลีกเลี่ยงการทำงานที่ต้องขยับข้อมือด้านข้างซ้ำๆ เช่นการหยิบจับ หรือของหนักๆ เช่น ในการทำอาหาร การถือเอกสาร กระเป๋า หรือการอุ้มทารก เป็นต้น
การประคบกระเป๋าน้ำร้อนหรือแช่มือในน้ำอุ่นจะช่วยให้อาการปวดลดลงได้