อนุสาวรีย์นายดอกนายทองแก้ว ประดิษฐานอยู่ที่หน้าโรงเรียนวิเศษชัยชาญวิทยาคม หมู่ที่ 2 ตำบลไผ่จำศีล ตามเส้นทางสายอ่างทอง-วิเศษชัยชาญ ระหว่างกิโลเมตรที่ 26-27 เข้าไปประมาณ 1.5 กิโลเมตร ซอยปู่ดอก-ปู่ทองแก้ว 16 อนุสาวรีย์นายดอกนายทองแก้ว เป็นอนุสรณ์สถานที่ชาววิเศษชัยชาญและชาวอ่างทองร่วมกันสร้าง เพื่อรำลึกถึงคุณงามความดีของวีรบุรุษแห่งบ้านโพธิ์ทะเล ชาววิเศษชัยชาญ ปู่ดอกและปู่ทองแก้ว ยอมสละชีวิตอย่างกล้าหาญเพื่อปกป้องแผ่นดินไทยในการสู้รบกับพม่าที่ค่ายบางระจันก่อนกรุงศรีอยุธยาจะแตกในปี พ.ศ. 2309 โดยนายดอกและนายทองแก้ว เป็นบุคคลสำคัญในกลุ่มของ 11 วีรชนแห่งชาวบ้านบางระจัน ซึ่งการรบที่บางระจันนั้น เป็นการรบเพื่อป้องกันตัวเองของชาวบ้านเมืองสิงห์บุรีและเมืองต่าง ๆ ที่พากันมาหลบภัยกองทัพพม่าสงครามบางระจันในคราวเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง สามารถต้านทานการเข้าตีของกองทัพพม่าได้หลายครั้ง จนได้ชื่อว่า "เข้มแข็งกว่ากองทัพ ของกรุงศรีอยุธยาในสมัยนั้น" และมีกิตติศัพท์เลื่องลือด้านวีรกรรมความกล้าหาญในประวัติศาสตร์ไทย วีรกรรมอันกล้าหาญของนักรบไทยค่ายบางระจัน เป็นที่ภาคภูมิใจและอยู่ในความทรงจำของคนไทยตลอดมา

ชาวเมืองอ่างทองจึงพร้อมใจกันสร้างอนุสาวรีย์ เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่นายดอกและนายทองแก้วไว้ ที่บริเวณวัดวิเศษชัยชาญ โดยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามมกุฎราชกุมารเสด็จ พระราชดำเนินมาทรงกระทำพิธีเปิดอนุสาวรีย์เมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2520 ในวันนี้ของทุกปี ชาวเมืองอ่างทองจะทำพิธีวางมาลาสักการะอนุสาวรีย์นายดอก นายทองแก้ว เพื่อเป็นการระลึกถึงคุณความดี ในวีรกรรมความกล้าหาญของท่านอย่างมิอาจลืมเลือน

ดังนั้น ทุกวันที่ 25 มีนาคม ของทุกๆปี จึงกำหนดให้เป็นวันจัดพิธีบวงสรวงวางพวงมาลา สักการะอนุสาวรีย์วีรชนนายดอก นายทองแก้ว เพื่อเป็นการเทิดทูนเกียรติประวัติวีรกรรมของท่าน ไว้ให้อนุชนรุ่นหลังได้เรียนรู้ว่าบรรพบุรุษของเรา ได้เคยเสียสละชีพป้องกันศัตรู ด้วยชีวิตเลือดเนื้อ เพื่อรักษาแผ่นดินไว้ให้ลูกหลานอันเป็นที่ภาคภูมิใจของชาวอำเภอวิเศษชัยชาญเป็นอย่างยิ่ง

อนุสาวรีย์ขุนรองปลัดชู

อนุสาวรีย์ขุนรองปลัดชู ตั้งอยู่ที่วัดสี่ร้อย ตำบลสี่ร้อย อำเภอวิเศษชัยชาญ จังหวัดอ่างทอง สร้างไว้เพื่อรำลึกถึงวีรกรรมของขุนรองปลัดชู นายกองอาทมาต ที่ได้รวบรวมนักรบชาวบ้านสี่ร้อยจำนวน 400 คน รับอาสาปกป้องผืนแผ่นดินไทยต่อสู้กับกองทัพพม่า 8,000 คนที่หาดหว้าขาว (ปัจจุบันอยู่ในเขตตำบลอ่าวน้อย อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์) จนพลีชีพเพื่อชาติทั้งหมด 400 คน วีรกรรมของขุนรองปลัดชูและกองอาทมาต เป็นวีรกรรมที่ชาวบ้านสี่ร้อยทั้ง 400 คนที่กล้าหาญ เสียสละ หวงแหนแผ่นดิน

ขุนรองปลัดชู เป็นวีรชนที่ถูกลืมจากประวัติศาสตร์ชาติไทย โดยกองอาทมาตของขุนรองปลัดชูได้ปะทะกับกองทัพพม่าซึ่งมีกำลังราว 8,000 คน ตั้งแต่เช้าจรดเที่ยงก็ยังไม่แพ้ชนะ แต่ด้วยจำนวนที่น้อยกว่าและไม่ได้รับกำลังเสริมจากทัพของพระยารัตนาธิเบศร์ กองอาทมาตจึงตกอยู่ในสภาพเสียเปรียบเพราะความอ่อนล้า และถูกฝ่ายตรงข้ามไล่ต้อนลงทะเลฆ่าฟันจนเสียชีวิตทั้งหมด ดังนั้นทางเทศบาลตำบลบางจักร่วมกับประชาชนจึงจัดสร้างอนุสาวรีย์ขุนรองปลัดชู ขึ้นเมื่อปี 2550 พร้อมมีการบวงสรวงขุนรองปลัดชูพร้อมกองอาทมาตทั้ง 400 คนเป็นประจำทุกปีในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 12 เพื่อให้เยาวชน อนุชน และประชาชนได้รำลึกถึงความเสียสละของชาวบ้านสี่ร้อยที่ช่วยกันปกป้องพื้นแผ่นดินไทย

ทั้งนี้ ขุนรองปลัดชู เป็นผู้นำในคณะกรมการเมืองวิเศษไชยชาญ (ปัจจุบันคืออำเภอวิเศษชัยชาญ จังหวัดอ่างทอง) มีชีวิตในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย รัชกาลสมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อัมรินทร์ (พระเจ้าเอกทัศ) ซึ่งได้รวบรวมไพร่พลเข้าเป็นกองอาสาสมัคร 400 คน สังกัดกองอาทมาต เพื่อเข้าร่วมทัพกรุงศรีอยุธยาต่อต้านการบุกครองของกองทัพพม่าในสงครามพระเจ้าอลองพญา