Een driedelige serie over de Nederlandse boycot-cultuur.
Wat is cancel culture?
Hoe is het om gecanceld te worden?
Wat gebeurt er na het cancelen?
Reconstructie
“Nee, ik heb hem gecanceld’’, “Is zij niet gecanceld?’’ of ‘’Luister je nog naar zijn muziek? Hij is allang gecanceld.’’ Steeds meer mensen worden slachtoffer van deze zogenoemde cancel culture. Want bij cancel culture denken wij vaak aan bekende mensen, maar dat is niet altijd het geval. Sterker nog, het is juist begonnen bij niet of minder bekende mensen. Mediadeskundige Kim Dankoor legde in de serie al uit dat het begon op Black Twitter en een van de meest opmerkelijke cancel culture cases ooit, is toch wel die van Justine Sacco in 2013.
Justine is een pr-dame bij een groot Amerikaans bedrijf. Wanneer zij op weg is naar Zuid-Afrika om familie te bezoeken, doodt zij de tijd op het vliegveld door te tweeten. Vlak voor ze het vliegtuig in stapt, tweet zij nog een laatste ‘grap’.
Vrijdag 20 December 2013 16:19 (Nederlandse tijd)
‘’Going to Africa. Hope I don’t get AIDS. Just kidding. I’m white!’’ Zijn de laatste online-woorden van Justine voordat ze haar lange vlucht van London naar Zuid Afrika tegemoet gaat. In het vliegtuig zet ze haar wifi uit. Niet wetende dat haar tweet inmiddels viral ging. Als een van de eerste daden van cancel culture werd ze binnen no time wereld bekend. Haar tweet schoot bij veel mensen in het verkeerde keelgat. De hashtag ‘HasJustineLandedYet’ werd al gauw gebruikt en was dagenlang trending op twitter.
Al snel stond heel twitter vol met deze hashtag en kon Justine er ook niet meer omheen. Via deze hashtag wilden mensen erachter komen wanneer Justine zou landen zodat ze kon zien wat haar zogenoemde grap teweeg had gebracht.
Zaterdag 21 december 2013 04:55 (Nederlandse tijd)
Wanneer Justine net 1 minuut op de grond staat verwijdert ze haar twitter bio en de ‘beruchte’ tweet.
Zaterdag 21 december 2013 05:02 (Nederlandse tijd)
Nog geen 10 minuten later verwijdert ze haar hele account. Justine is niet meer te volgen op twitter. Ondertussen gaat het gesprek online nog steeds verder.
Zaterdag 21 december 2013 21:55 (Nederlandse tijd)
Dit wereldwijde nieuws was ook op haar werk niet onopgemerkt gebleven. Ze werd ontslagen en het bedrijf kwam met het volgende statement, waarmee zij zich distantieerde van Justine’s uitspraken: "The offensive comment does not reflect the views and values of IAC. We take this issue very seriously, and we have parted ways with the employee in question," zo meldt de USA Today.
De ophef op social media zorgde ook voor veel kritiek. Er waren vooral veel mensen die niet konden geloven dat een pr-medewerker zoiets zou kunnen tweeten en dachten dat ze misschien gehackt zou zijn.
Toch waren mensen daar niet van overtuigd, het zou namelijk niet de eerste keer zijn dat Justine iets onprofessioneels had getweet.
Zondag 22 december 2013 13:51 (Nederlandse tijd)
Voor het eerst horen we wat van Justine wanneer ze naar buiten komt met een statement. ABC News deelt haar verontschuldiging: "Words cannot express how sorry I am, and how necessary it is for me to apologize to the people of South Africa, who I have offended due to a needless and careless tweet."
Ondanks een verontschuldiging van Justine bleef het de dagen erna onrustig op twitter. Mensen werden zich steeds bewuster van de kracht van social media. Dat je met een grote groep mensen racistisch gedrag aan de kaak kan stellen, maar ook dat je als individu steeds meer moet oppassen wat je zegt, voordat je zelf aan de digitale schandpaal hangt.
Inmiddels zijn we nu 9 jaar verder en is Justine volgens haar LinkedIn weer gewoon volop aan het werk en is ze nu zelfs hoofd communicatie van Match Group, het moederbedrijf van onder andere Tinder.
Toch is dit verhaal van Justine zeker geen eendagsvlieg geweest en werden er zelfs in 2021 nog vergelijkingen gemaakt met de online ‘uproar’ die Justine door haar tweet toen veroorzaakte.