Embedded Files
ThaiFlux Network Information
ในอดีตที่ผ่านมาการศึกษาการตรวจวัดและการติดตามการแลกเปลี่ยนพลังงาน(heat flux) ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2 flux) และไอน้ำ (H2O vapor flux) ระหว่างบรรยากาศ (atmosphere) กับระบบนิเวศภาคพื้นดิน (terrestrial ecosystem) แบบระยะยาว ยังไม่ครอบคลุมทุกระบบนิเวศโดยเฉพาะการติดตามผลการตรวจวัดระบบนิเวศภาคพื้นดิน ในระดับจุลภาค (micro scale) เพื่อเชื่อมต่อกับระดับมหภาค (global scale) สำหรับทวีปเอเชียได้เริ่มมีการศึกษาการแลกเปลี่ยนก๊าซและพลังงานในระบบนิเวศทุ่งหญ้าตั้งแต่ปี 2503 และในระบบนิเวศป่าไม้ตั้งแต่ปี 2513 (Mizoguchi et al., 2009) ซึ่งช่วงแรกการแลกเปลี่ยนพลังงานในพื้นที่ที่มีสิ่งปกคลุมที่แตกต่างกันที่มีผลต่อระบบอุตุวิทยาและอุทกวิทยา (hydrometeorological) ในเขตมรสุมได้รับความสนใจผ่านโครงการ GAME project ในปี 2537 ภายใต้โครงการหลักชื่อ Global Energy and Water Cycle Experiment (GEWEX) ซึ่งเป็นการใช้วิธีทางอากาศพลศาสตร์ (aerodynamic method) และวิธีอัตราส่วนโบเวน (Bowen ratio method) (Yasunari et al., 2003) ในขณะที่วิธีความแปรปรวนร่วมแบบหมุนวน (eddy covariance method) พึ่งเริ่มประยุกต์ใช้ในปี 2543 (Mizoguchi et al., 2009) ซึ่งได้รับการยอมรับว่ามีความแม่นยำและให้ผลการตรวจวัดที่น่าเชื่อถือ (Burba, 2010) ต่อมาการขยายความร่วมมือการใช้เทคนิคดังกล่าวเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วโดยมีการทำงานภายใต้เครือข่าย AsiaFlux Network
สำหรับประเทศไทย การจัดตั้งกลุ่มวิจัยทางด้านฟลักซ์ (Flux) ได้เกิดขึ้นภายหลังการประชุมครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 13 กันยายน 2549 โดยกลุ่มนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรีและกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในการประชุมครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม 2549 จึงมีมติร่วมกันจัดตั้งเครือข่าย ‘ThaiFlux’ ขึ้นอย่างเป็นทางการ ณ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1) ส่งเสริมและสนับสนุนความร่วมมือทางวิชาการของนักวิจัยที่สนใจศึกษาสมดุลการแลกเปลี่ยนก๊าซของดินและพืช 2) ส่งเสริมการแลกเปลี่ยนข้อมูลเพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อการศึกษาวิจัย 3) ร่วมกันจัดกิจกรรมทางวิชาการ เช่น การสัมมนา 4) ร่วมกันจัดการฝึกอบรมและถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับผู้ที่สนใจ และ 5) ร่วมกันแสวงหาทุนวิจัยสนับสนุนการศึกษาสมดุลการแลกเปลี่ยนก๊าซ ปัจจุบันประเทศไทยได้มีการประสานการทำงานวิจัยโดยผ่านเครือข่าย ThaiFlux มาอย่างต่อเนื่องโดยได้มีการจัดประชุมครั้งที่ 3 ที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี และครั้งที่ 4 จัดที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งพบว่าหลายหน่วยงานได้เริ่มมีการศึกษาและประยุกต์ใช้เทคนิคความแปรปรวนร่วมแบบหมุนวน (eddy covariance technique) ให้เข้ากับบริบทในเชิงพื้นที่และงานวิจัยที่สนใจ ดังนั้นเพื่อให้กิจกรรมดำเนินของเครือข่าย ThaiFlux ไปตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ จึงมีการจัดฝึกอบรมและสัมมนาทางวิชาการอย่างต่อเนื่อง โดยเปิดโอกาศให้สมาชิกในแต่ละหน่วยงานได้เป็นเจ้าภาพตามความพร้อมและเหมาะสมซึ่งจะมีการหมุนเวียนของแต่ละหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่อไป
ThaiFlux Workshop 2018 at University of Phayao, Phayao, Thailand
สำหรับครั้งที่ 5 นี้ จัดโดยวิทยาลัยพลังงาน และสิ่งแวดล้อม (School of Energy and Environment; SEEN) มหาวิทยาลัยพะเยา เป็นเจ้าภาพร่วมกับบัณฑิตวิทยาลัยร่วมด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อม (Joint Graduate School of Energy and Environment; JGSEE) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรีและบริษัท Campbell Scientific South East Asia ประเทศไทย ได้จัดประชุมเครือข่าย ThaiFlux Workshop และ the 5th ThaiFlux Meeting Series ซึ่งได้รับการตอบรับอย่างดียิ่งจากสมาชิก ได้เห็นถึงพัฒนาการ การนำเทคโนโลยีขั้นสูงมาใช้ในประเทศไทยในระบบนิเวศที่แตกต่างกัน
ThaiFlux Workshop 2020 at Chiang Mai University, Chiang Mai, Thailand
สำหรับการจัด workshop ครั้งนี้เป็นการ จัดโดยภาควิชาเกษตรที่สูงและทรัพยากรธรรมชาติ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นเจ้าภาพร่วมกับสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) โดยได้รับการสนับสนุนจากบริษัท LABQUIP (THAI LAND) CO.,LTD ซึ่งเป็นการเน้นเฉพาะการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ และเชิญผู้เชี่ยวชาญมาบรรยายทั้งในรูปแบบ onsite และ online เท่านั้น เพราะช่วงเวลาดังกล่าวประเทศไทยได้รับผลกระทบจากสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) จึงไม่ได้มีการสัมนาเครือข่ายอย่างเป็นทางการแต่อย่างใด หากเป็นการพบปะหารือและสานต่องานที่ผ่านมาของสมาชิกผ่านการอบรมเชิงปฏิบัติการหรือจะเรียกอย่างคือเป็น ThaiFlux Mini-Workshop 2020 ก็ว่าได้ ซึ่งได้รับการตอบรับจากสมาชิกเครือข่ายเป็นอย่างดี
The ุ6th ThaiFlux Conference, 2023 at Kasetsart University, Bangkok, Thailand
นอกจากนี้ได้มีการจัดประชุมเครือข่ายครั้งล่าสุดในระหว่างวันที่ 13 – 16 พฤศจิกายน 2566 จัดโดยมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน กรุงเทพมหานคร ร่วมกับ บริษัท Campbell Scientific South East Asia ประเทศไทย ทำให้ได้เห็นถึงการขยายขอบเขตของงานตรวจวัดก๊าซเรือนกระจกในระดับแปลง ไปจนถึงระดับโลก โดยอาศัยเทคโนโลยีการสำรวจระยะไกลมาเกี่ยวข้อง ซึ่งกำลังเป็นที่สนใจในปัจจุบัน
ดังนั้น เพื่อให้การดำเนินงานของเครือข่าย ThaiFlux มีความต่อเนื่องและสนับสนุนทิศทางการพัฒนาประเทศในศตวรรษที่ 21 และสอดคล้องกับนโยบายในการแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ของประเทศไทย ที่มุ่งสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) ในปี 2050 และการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Emission) ในปี 2065 คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ จึงเล็งเห็นความสำคัญในการนำเทคโนโลยีขั้นสูงมาประยุกต์ใช้ร่วมกับการประเมินการปล่อย (Emission) และการดูดกลับ (Removal) ก๊าซเรือนกระจกในภาคเกษตรและป่าไม้ โดยใช้เทคนิคความแปรปรวนร่วมแบบหมุนวน (Eddy Covariance Technique) ร่วมกับการสำรวจในระดับแปลง (Plot Scale) และการสำรวจจากระยะไกลโดยใช้ดาวเทียม (Remote Sensing) ซึ่งจะเป็นแนวทางในการประเมินแหล่งกักเก็บคาร์บอน (Carbon Sink) ให้กับประเทศอย่างทันท่วงทีต่อไป โดย ศูนย์การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในการเกษตรและป่าไม้ (AFCC) ร่วมกับ บริษัท LABQUIP (THAI LAND) CO.,LTD จึงได้มีการจัดฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ ThaiFlux Workshop 2024 และ The 7th ThaiFlux Meeting Series ในระหว่าง วันที่ 11-14 ธันวาคม พ.ศ. 2567 ณ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เพื่อเผยแพร่องค์ความรู้ของเครือข่าย ThaiFlux Network ด้านงานวิจัยการตรวจวัดก๊าซเรือนกระจก (Greenhouse Gases) การตรวจวัดสมดุลพลังงาน (Energy Balance) และสมดุลน้ำ (Water Balance) ในระบบนิเวศต่างๆ ทั้งในและต่างประเทศที่มีการใช้เทคนิคความแปรปรวนร่วมแบบหมุนวน (Eddy Covariance Technique) เพื่อให้นักวิจัยรุ่นใหม่ได้รู้จักเครื่องมือ การตรวจวัด (Monitoring) การวิเคราะห์ข้อมูล (Data Processing) และการรายงานผล (Report) ผ่านการใช้โปรแกรมอย่างง่าย รวมถึงการดูแลรักษาเครื่องมือ (Maintenance) เพื่อเพิ่มทักษะในการทำงานในอนาคตที่ต้องอาศัยเทคโนโลยีขั้นสูงในการประเมินก๊าซเรือนกระจก รวมถึงการตรวจสอบ (Validation) และการทวนสอบ (Verification) โมเดลต่าง ๆ ที่ใช้ร่วมกัน ซึ่งเป็นการเปิดโอกาสให้นักวิจัยรุ่นใหม่ได้พบปะนักวิจัยอาวุโสเพื่อร่วมกันขับเคลื่อนประเทศให้บรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนร่วมกับประชาคมโลกต่อไป
ภาพกิจกรรม ThaiFlux ครั้งที่ 6 เมื่อวันที่ 13-14 พฤศจิกายน พ.ศ.2566
ภาพกิจกรรมของศูนย์วิจัยในการเผยแพร่องค์ความรู้ Eddy Covariance Technique แก่นักศึกษา คณาจารย์ นักวิจัยวิจัย องค์กรภาครัฐ และเอกชนทั้งในประเทศและต่างประเทศ
Page updated
Google Sites
Report abuse