มารู้จัก #พันธุ์มะขามหวาน ว่ามีพันธุ์อะไรบ้าง ?
พันธุ์หมื่นจง /พันธุ์อินทผาลัม /พันธุ์ประกายทอง /พันธุ์สีทอง /พันธุ์น้ำผึ้ง /พันธุ์ศรีชมภู /พันธุ์ปากดุก /พันธุ์ขันตี /พันธุ์นายเบื้อง / พันธุ์ใหญ่มา/พันธุ์หลังแตก/พันธุ์โป่งตูม แต่ละพันธุ์มีรสชาดแตกต่างกัน
พันธุ์สีทอง (พันธุ์นายหยัด) เป็นพันธุ์ที่กลายมาจากพันธุ์หมื่นจง มะขามหวานต้นตระกูลพันธุ์สีทอง หรือพันธุ์นายหยัด ลักษณะใบ ใหญ่หนา ถ้าสมบูรณ์เต็มที่เกือบเท่าใบแค ยอดอ่อนออกใหม่ออกสีชมภู-แดง ฝักกลม ฝักใหญ่มากโค้งเล็ก น้อย โค้งเป็นครึ่งวงกลมบ้าง ลักษณะเนื้อค่อนข้างเหลืองเนื้อล่อนหนา รสหวานสนิท
พันธุ์ศรีชมภู มะขามหวานพันธุ์นี้ นายอุดม ศรีชมภู ครูใหญ่โรงเรียนบ้านโคก ตำบลน้ำร้อน เป็นผู้ตั้งชื่อมะขามพันธุ์นี้ ลักษณะประจำพันธุ์ มะขาม หวานพันธุ์นี้เป็นพันธุ์เบา ฝักตรง ฝักสุกมีสีน้ำตาล เปลือกบางเนื้อหนาสีน้ำตาลอมเหลืองเมล็ดเล็กและล่อน รสชาติหวานอมเปรี้ยว เนื้อหนึบ ๆ
พันธุ์ประกายทอง หรือพันธุ์ตาแป๊ะ ปลูกครั้งแรกอำเภอชนแดน จังหวัด เพชรบูรณ์ เป็นพันธุ์กลางออกดอกฝักยาวใหญ่โค้งงอไม่มีเหลี่ยม เมื่อฝักสุกเปลือกจะบางเป็นสีน้ำตาล เนื้อฉ่ำเป็นทรายหนามีสีน้ำผึ้ง เมล็ดเล็ก
พันธุ์ปากดุก เดิมปลูกที่บ้านคลองปากดุก ตำบลปากช่อง อำเภอปากช่อง อำเภอ หล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ มะขามหวานพันธุ์นี้เป็นพันธุ์กลาง โค้งแบนเล็กน้อย หรือโค้งงอปานกลาง ฝักสุกมีสีน้ำตาล เนื้อหนาฉ่ำ
พันธุ์หมื่นจง ปลูกโดย หมื่นจงประชากิจ ลักษณะฝักโค้งเกือบครึ่งวงกลม มีความหวานจัด มีลำต้นสีเทาดำ เปลือกลำต้นเป็นเกล็ดขนาดใหญ่และเป็นร่องลึก ทรงพุ่มโปร่งกว้าง มีใบขนาดปานกลางสีเขียวเข้ม ใบอ่อนมีสีชมพู มีดอกสีชมพูอมเหลือง ฝักกลมโค้งขนาดใหญ่ ติดฝักดกเป็นพวง มีเนื้อสีน้ำตาลอมเหลือง กรอบ รสหวาน มีกลิ่นหอม ขนาดเมล็ดโตปานกลาง เยื่อหุ้มเมล็ดหนาและเหนียว
พันธุ์อินทผาลัม เป็นมะขามพันธุ์เบา ฝักตรงโค้งนิด ๆ รสเปรี้ยวนิด ๆ ต้นเดิมอยู่ที่บ้านหนองเล ตำบล หินฮาว อำเภอหล่มเก่า
พันธุ์น้ำผึ้ง มะขามหวานพันธุ์นี้ นายวสันต์ เพชระบูรณิน อดีตเกษตรอำเภอหนองไผ่ จังหวัดเพชร บูรณ์เป็นผู้ตั้งชื่อลักษณะประจำพันธุ์ มะขามหวานพันธุ์นี้เป็นพันธุ์เบา ติดฝักในเดือนพฤษภาคม ฝักเล็กยาว โค้งงอมาก ฝักสุกจะมีเนื้อหนา รสชาติหอมหวานคล้ายน้ำผึ้งแต่ฝาด ฝักสุกในเดือนธันวาคม
พันธุ์ขันตี มะขามหวานพันธุ์นี้ตั้งชื่อผู้ที่นำมาปลูกคนแรก คือ นายขันตี แก้ววงศ์ อยู่บ้านเลขที่ ๒๐ หมู่ ๑๑ ตำบลท่าพล อำเภอเมือง จังหวัดเพชรบูรณ์ มีลำต้นขนาดเล็ก เปลือกลำต้นเป็นเกล็ดเล็กๆ เรียบ สีเทา ใบเล็ก ใบอ่อนมีสีเขียวอมชมพู แตกกิ่งก้านสาขามากมาย มีทรงพุ่มกว้าง ฝักกลมใหญ่ เปลือกสีน้ำตาลเข้ม หนา มีเนื้อสีน้ำตาลแดง เยื่อหุ้มเมล็ดเหนียวและหนา รสชาติหอมหวาน ติดฝักเร็วและดกอย่างสม่ำเสมอ
พันธุ์ประกายเพชร ลำต้นมีสีน้ำตาลอ่อน เปลือกเป็นเกล็ดแบบเรียบๆ แตกกิ่งก้านขนาดใหญ่และห้อยลงมา ทรงพุ่มเตี้ย ดอกมีสีส้มอมเหลือง ฝักกลมโค้ง ขนาดใหญ่ เปลือกหนา มีเนื้อหนาสีน้ำตาล รสหวาน เมล็ดโต เยื่อหุ้มเมล็ดเหนียวและหนา
นิยมปลูกกันด้วยการทาบกิ่ง หรือกิ่งตอน ไม่นิยมปลูกด้วยเมล็ด หากปลูกให้ถูกวิธีและดูแลรักษาดี จะ ให้ฝักภายใน 3-4 ปี