บ้านแม่กลองคี

หมู่บ้านแม่กลองคี เป็นหมู่บ้านหนึ่งในอำเภออุ้มผาง ตั้งอยู่ ตำบลโมโกร จังหวัดตาก มีการตั้งชื่อหมู่บ้านตามแหล่งกำเนิดพื้นที่ คำว่า “แม่กลองคี” เป็นภาษากะเหรี่ยงดอยซึ่งเกิดจากคำว่า “คี” แปลว่าต้นกำเนิดของน้ำและ “แม่กลอง” แปลว่า แม่น้ำแม่กลอง ประชาชนส่วนใหญ่เป็นคนไทยวนและกะเหรี่ยง ประกอบอาชีพหลัก คือ เกษตรกรรม กสิกรรมและรับจ้าง

เอกลักษณ์และอัตลักษณ์ของหมู่บ้าน ภาษาถิ่นที่ใช้ ภาษาปกาเกอะญอ หรือภาษากะเหรี่ยง รวมถึงการแต่งกาย ที่โดนเด่นผู้ชายใส่ชุดเสื้อคอสีแดงกับกางเกงทรงกระบอก ผู้หญิงโสดสวมชุดยาวสีขาว เรียกว่า เชวา ส่วนผู้หญิงที่แต่งงานแล้วจะใส่ชุดเป็น 2 ส่วน คือ ผ้าซิ่นสีแดงและใส่เสื้อคอสีดำ นอกจากนี้หญิงโสดและหญิงที่แต่งงานแล้วจะโพกผ้าบนศรีษระ เป็นผ้าพื้นสีขาวมีลวดลายสีแดง ชนเผ่าปกาเกอะญอ จะสร้างบ้านด้วยวัสดุไม้ไผ่ กั้นด้วยฟากไม้ไผ่ หลังคามุงด้วย ใบจาก ใบตองตึง หญ้าคา ใบหวาย ทำให้ตัวบ้านรู้สึกเย็นสบาย ยกพื้นสูงมีใต้ถุนบ้านเพื่อป้องกันสัตว์มีพิษต่าง ๆ และบริเวณรอบบ้านสะอาดโล่งเตียน บนบ้านจะมีชานซึ่งเป็นที่วางกระบอกไม้ไผ่สำหรับดื่มน้ำ ภายในบ้านมีจะมีเตาไฟอยู่กลางบ้านบริเวณรอบ ๆ เตาไฟเป็นที่นอน โดยอาศัยความร้อนจากเตาไฟให้ความอบอุ่นในฤดูหนาวและควันไฟช่วยไล่แมลงและยุงในเวลากลางคืน เหนือเตาไฟขึ้นไปจะเป็นชั้นวางที่ทำโดยไม้ไผ่ ใช้ในการวางอาหารอาศัยควันไฟในการไล่มด แมลงต่างที่

คำขวัญ “บ้านแม่กลองคี”

“ชมวิวลอยฟ้า ผ้าทอพื้นถิ่น

แผ่นดินพอเพียง เคียงคู่ต้นน้ำแม่กลอง”