โครงการฝายทดน้ำตาเปาะอันเนื่องมาจากพระราชดำริ บ้านตาเปาะ

เนื่องด้วยวันที่ 3 ตุลาคม 2523 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรโครงการฝายทดน้ำจากือจิ๊ และทรงเยี่ยมราษฎร ณ หมู่บ้านตาเปาะและหมู่บ้านตายาในเขตตำบลสามัคคี อำเภอรือเสาะ จังหวัดนราธิวาส ได้พระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับงานชลประทานดังต่อไปนี้ ควรพิจารณาต่อท่อผันน้ำจากฝายทดน้ำจากือจิ๊ไปลงอ่างเก็บน้ำที่ พิกัด 47 NQH 846-165 หรือไปลงบ่อพักน้ำลูกเนินที่พิกัดประมาณ 47 NQH 842-166แผนที่มาตราส่วน 1 : 50,000ระวาง 5321 IV ทั้งนี้แล้วแต่ความเหมาะสมเพื่อส่งน้ำให้แก่พื้นที่นาของหมู่บ้านตาเปาะ ประมาณ 100 ไร่สามารถทำการเพาะปลูกได้ตลอดปี และต่อท่อผันน้ำจากอ่างพักน้ำหรือบ่อพักน้ำนี้โดยผ่านที่กรองน้ำแบบชาวบ้านไปลงบ่อน้ำอุปโภค-บริโภคในหมู่บ้านตาเปาะ เพื่อให้ราษฎรหมู่บ้านตาเปาะมีน้ำเพื่อการอุปโภค-บริโภคได้ตลอดปีด้วย เนื่องจากราษฎรหมู่บ้านนี้หาน้ำเพื่อการอุปโภค-บริโภคได้ยากเพราะน้ำบ่อที่ขุดไว้นั้น ผิวน้ำในบ่ออยู่ต่ำกว่าระดับพื้นดินเกินกว่า 5 เมตร " กรมชลประทานได้ดำเนินการสำรวจภูมิประเทศพร้อมออกแบบเป็นฝายหินก่อในระดับที่สูงกว่าฝายเดิม ระบบท่อส่งน้ำและอ่างจ่ายน้ำ เพื่อส่งน้ำเพื่ออุปโภค-บริโภคของราษฎร 1 หมู่บ้าน 43 ครัวเรือน ส่งน้ำให้พื้นที่การเกษตรได้ตลอดทั้งปีและสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้โดยยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำริ โดยใช้ประโยชน์จากฝายทดน้ำบ้านตาเปาะ โดยบริเวณเทือกเขาและน้ำตกตาเปาะเต็มไปด้วยนกเงือกถึง 13 ชนิด อาทิ นกเงือกหัวแรด นกเงือกหัวหงอก เป็นต้น

ปัจจุบันนี้บ้านตาเปาะ เป็นหมู่บ้านหนึ่งในแปดหมู่บ้านของตำบลสุวารี อำเภอรือเสาะ จังหวัดนราธิวาสฝายทดน้ำตาเปาะ ตั้งอยู่ที่หมู่ 7 ตำบลสุวารี ซึ่งความเป็นมาของหมู่บ้านตาเปาะนั้น ตาเปาะเป็นชื่อปลาชนิดหนึ่ง ที่มีมากอยู่ในลำธารในหมู่บ้านแห่งนี้ จากนั้นกลุ่มชนแรกๆ จึงเรียกชื่อหมู่บ้านนี้ว่า “ บ้านตาเปาะ” หมู่บ้านตาเปาะ เริ่มก่อตั้งในปี พ.ศ. 2385 หรือประมาณ 160 ปี มาแล้ว คนกลุ่มแรกที่ก่อตั้งหมู่บ้านนี้คือ นายแวเลาะ นายแวแยะ นางมะเงาะ นายเปาะเต๊ะ ซึ่งอพยพมาจากกบ้านบือแนบือเจาะ และมาจากหมู่บ้านใกล้เคียงเป็นจำนวนมากขึ้นต่างคนต่างมาปักหลักอยู่เพื่อทำมาหากินเลี้ยงชีวิตมาจนถึงปัจจุบัน

สภาพพื้นที่ทั่วไปของหมู่บ้านตาเปาะ เป็นพื้นที่ราบ และที่ราบสูงมีภูเขา ลำธาร ล้อมรอบ จุดเด่นอีกอย่างหนึ่งของพื้นที่คือนกเหงือกแห่งเทือกเขาบูโด เป็นนกประจำถิ่นของอำเภอรือเสาะซึ่งอาศัยอยู่บนเทือกเขาบูโด โดยมีชาวบ้านหมู่บ้านตาเปาะร่วมใจกันจัดตั้งหมู่บ้านนกเหงือกและยังมีสถานที่ท่องเที่ยวคือน้ำตกตาเปาะ ตั้งอยู่หมู่ที่ 7 ตำบลสุวารี เป็นน้ำตกที่มีทิวทัศน์สวยงามแบบธรรมชาติบริสุทธิ์ และเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของนกเงือก จัดเป็นผลิตภัณฑ์แหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์

บ้านตาเปาะเป็นสถานที่อีกแห่งหนึ่งที่พร้อมต้อนรับในคุณมาสัมผัสธรรมชาติที่สวยงาม ท่ามกลางป่าเขาเขียวขจีที่อุดมสมบูรณ์