กระบวนการจิตศึกษาจะผันเปลี่ยนไปตามบริบทและสภาพแวดล้อมของแต่ละท้องถิ่น แต่มีกระบวนทัศน์ 3 ข้อเป็นเสาหลักในการพัฒนเหมือนกัน คือ กิจกรรมจิตศึกษา การใช้จิตวิทยาเชิงบวก และการสร้างชุมชนและวิถีชุมชน

ในระดับกิจกรรม หลังเคารพธงชาติและก่อนเริ่มการเรียนการสอนที่โรงเรียนบ้านหัวบึงทุ่งฯ  ครูประจำชั้นจะให้นักเรียนนั่งเป็นวงกลมเพื่อทำกิจกรรมฝึกสมอง สร้างสมาธิ และ “พลังสงบ” เป็นเวลา 20 นาที เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการเรียนรู้ในแต่ละวัน โดยกิจกรรมจะมีความยากง่ายและซับซ้อนไปตามระดับชั้นเรียน ตั้งแต่ การวางตัวต่อ โยคะ หรือเกมเบรนยิม (Brain Gym) แบบต่างๆ เช่น จีบมือ-แอล หรือกรรไกร-ไข่-ผ้าไหม เป็นต้น

กระบวนทัศน์ข้อสองคือ การใช้จิตวิทยาเชิงบวก ปฏิบัติต่อเด็กอย่างมีคุณค่าความเป็นมนุษย์และศักดิ์ศรีเท่าเทียมกัน บ่มเพาะความดีงามให้กับเด็ก และเสริมสร้างความดีงามที่มีอยู่เดิมให้งอกงามยิ่งขึ้น โรงเรียนบ้านหัวบึงทุ่งฯ ให้เกียรติ และเรียกนักเรียนว่า “พี่” ไม่ว่าจะกับระดับชั้นไหน ครูจะชื่นชมและขอบคุณเด็กที่ทำดี เพื่อให้คนอื่นเห็นเป็นแบบอย่าง และที่สำคัญ ครูจะไม่ใช้ความรุนแรง ขึ้นเสียง หรือเปรียบเทียบเด็กเพื่อติเตียนหรือตีค่า สำหรับนักเรียนชั้นอนุบาล ครูยังมอบพลังบวกและความรักผ่านการกอดอีกด้วย

“พอใช้คำพูดไพเราะหู เด็กยิ้ม เด็กกล้าพูด ไม่กลัวครูอย่างที่เคยเป็น”    “เป็นการทำให้เด็กอยากพัฒนาตัวเอง และมองโลกในแง่ดี”

สุดท้ายแต่ไม่ท้ายสุด คือการสร้างชุมชนและวิถีชุมชน ซึ่งมีแนวคิดมาจากความเชื่อที่ว่าโรงเรียนสามารถสร้างสัมพันธภาพที่ดีของคนในชุมชนผ่านการปฏิบัติของวิถีโรงเรียน นอกจากนี้ยังเป็นการพัฒนาเด็กโดยสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการเรียนรู้ ปลอดภัย มีครูและเพื่อนๆ เป็นมิตรที่ดีต่อกัน ทั้งสำหรับนักเรียน ครู และที่ทั้งสองปฏิบัติร่วมกัน เช่น การเข้าแถวหน้าเสาธงพร้อมกันเวลา 7.55 น. ที่ใช้เวลาไม่นาน (ไม่มีการ “เทศนา”), การร่วมรักษาสิ่งแวดล้อม, กิจกรรมชมรม “ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้” ที่มีทุกวันศุกร์บ่าย, การทำ Body Scan ที่ช่วยให้ผ่อนคลาย และรับรู้ความรู้สึกร่างกาย เป็นต้น