โพไซดอน (อังกฤษ: Poseidon, ออกเสียง: /poʊˈsaɪdᵊn, pəˈsaɪdᵊn,/; กรีก: Ποσειδών, [pose͜edɔ́͜ɔn]) เป็นหนึ่งในสิบสองเทพเจ้าโอลิมปัสในเทพปกรณัมกรีก พระราชอาณาเขตหลักคือมหาสมุทร และพระองค์ทรงได้รับขนานพระนามว่า "สมุทรเทพ" นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงได้รับขนานพระนามว่า "ผู้เขย่าโลก" (Earth-Shaker)[1] เนื่องจากบทบาทของพระองค์ในการก่อแผ่นดินไหว และ "ผู้กำราบม้า" (tamer of horses) พระองค์มักได้รับการพรรณาว่าเป็นบุรุษสูงวัย มีพระเกษาหยิกและมีพระมัสสุ (หนวด)
แผ่นจารึกอักษรไลเนียร์บีแสดงว่า ที่ไพลอสและธีบส์กรีซยุคสำริดก่อนมีเทพเจ้าโอลิมปัสมีการบูชาโพไซดอนเป็นเทพเจ้าหลัก แต่ภายหลังมีการรวมพระองค์เข้าเป็นเทพเจ้าโอลิมปัสในฐานะพระอนุชาของเฮดีสและพระเชษฐาของซูส ตำนานพื้นบ้านบางตำนานเล่าว่า เรีย พระมารดาของพระองค์ ช่วยพระองค์ไว้โดยซ่อนพระองค์ไว้กับฝูงแกะแล้วแสร้งทำเป็นว่าให้กำเนิดลูกลาออกมา เพื่อมิให้ถูกโครนัสกลืนกิน
โฮเมอร์แต่งเพลงสวดสรรเสริญแด่โพไซดอน โพไซดอนทรงเป็นผู้พิทักษ์นครเฮเลนหลายนคร แม้พระองค์จะแพ้อะธีนาในการประชันชิงกรุงเอเธนส์ก็ตาม ส่วนในบทสนทนา Timaeus และ Critias ของเพลโตว่า เกาะแอตแลนติสเป็นพระราชอาณาเขตที่โพไซดอนทรงเลือก
ตำนานกล่าวขานกันว่า เทพโพไซดอน (Poseidon) ก็เป็นเทพองค์ที่2แห่งภูเขาโอลิมปัส (Olympus) หรืออีกพระนามในถาษาลาตินคือ Neptune (เนปจูน) พระราชอาณาเขตคือ มหาสมุทร และได้รับกับขนานนาทว่า "สมุทรเทพ" นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงได้รับการขนานนามอีกว่า "ผู้เขย่าโลก"(Earth-Shaker). เนื่องจากบทบาทของพระองค์ในการก่อแผ่นดินไหว และ "ผู้กำราบม้า" (tamer of horses) พระองค์มักได้รับการพรรณาว่าเป็นบุรุษสูงวัย มีพระเกษาหยิกและมีพระมัสสุ (หนวด)
รูปลักษณ์ของโพเซดอน ส่วนมากจะปรากฏเป็นชายวัยกลางคน รูปร่างกำยำล่ำสัน มีหนวดเครา ถือสามง่ามเป็นอาวุธ ซึ่งสามง่ามนี้มีอิทธิฤทธิ์มาก สามารถดลบันดาลให้เกิดทะเลคลั่งหรือแผ่นดินไหวได้ ครั้งหนึ่งโพเซดอนเคยคิดที่จะโค่นอำนาจของ Zeus (ซุส,ซีอุส) โดยร่วมมือกับ Hera (เฮรา)และ Athena (อะธีนา) แต่ไม่สำเร็จ จึงถูกZeus (ซุส,ซีอุส) ลงโทษ โดยการให้ไปสร้างกำแพงเมืองทรอย (Troy) ร่วมกับ Apollo (อพอลโล)ด้วยเช่นกัน
Poseidon (โพไซดอน) มีมเหสีองค์หนึ่งคือ Amphitrite (แอมฟิไทรท์) ซึ่งเป็น Nereids (นีริอิด) * Nereids (นิริอิด คือพลายน้ำ หนึ่งใน 50 องค์ * หรือบุตรสาวของ Nirius (นิรีอัส)และ Doris (ดอริส) Poseidon (โพไซดอน) เห็นนางเต้นรำร่วมกับเหล่า Nereids (นีริอิด) ตนอื่นๆ จึงลักพาตัวนางไปเป็นชายาในดินแดนใต้สมุทร
ชายาอีกองค์หนึ่งของ Poseidon (โพไซดอน) เป็นหญิงรับใช้ของ Athena (อะธีนา) คือ Medusa (เมดูซ่า) ก่อนที่จะถูกสาบให้มีผมเป็นงูเพราะหลงใหลในความงามของ Medusa (เมดูซ่า) เมื่อ Athena (อะธีนา) ทราบเรื่องจึงสาบ Medusa (เมดูซ่า)ให้เป็นปีศาจที่มีผมเป็นงู และเมื่อมองใครก็จะกลายเป็นหินไปหมด เมื่อเปอร์ซิอุส (Perseus) ตัดศีรษะของ Medusa (เมดูซ่า)แล้ว เลือดของ Medusa (เมดูซ่า) ที่กระเซ็นออกมา กลายเป็นม้าบินสองตัว คือ เพกาซัส (Pegasus) และ คริสซาออร์ (Chrysaor) ดังนั้นจึงถือว่า ทั้งเพกาซัสและคริสซาออร์เป็นลูกของ Poseidon (โพไซดอน) ด้วย.
Poseidon (โพไซดอน) มีพาหนะเป็นม้าน้ำเทียมรถ ที่มีส่วนบนเป็นม้าและท่อนล่างเป็นปลาซึ่งบางครั้งจะพบรูป Poseidon (โพไซดอน)อยู่บนรถเทียมม้าน้ำนี้ขึ้นมาจากทะเล
ในวัฒนธรรมร่วมสมัยมีการอ้างอิงถึง Poseidon (โพไซดอน) มากมาย เช่น การ์ตูนญี่ปุ่นเรื่องเซนต์เซย่าได้ให้ Poseidon (โพไซดอน) เป็นตัวละครตัวเอกในภาคศึกเจ้าสมุทรโปเซดอน ซึ่งเป็นภาคที่ 2 ของการ์ตูนชุดนี้อีกด้วย.