การลอยกระทงแบบ "วิถีใหม่" ตามแนวทางของ พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา เริ่มเมื่อปี 2564 ภายใต้แนวทางและมาตรการการจัดประเพณีลอยกระทงที่นายกฯ พูดถึงว่าผู้จัดต้องมีมาตรการ เช่น คัดกรองผู้เข้าร่วมงาน จัดพื้นที่เว้นระยะห่างทางสังคม ทำความสะอาดพื้นผิวสัมผัสก่อนและหลังการจัดงาน และทุกคนจะต้องสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลาเข้าร่วมงาน ขณะเดียวกัน ต้องคำนึงถึงมาตรการด้านความปลอดภัยภายในงาน โดยห้ามปล่อยโคมลอย งดเล่นดอกไม้เพลิง พลุ ประทัด และรณรงค์ลอยกระทงปลอดเหล้า เพี่อให้ความมั่นใจกับประชาชนที่มาร่วมงาน
นับเป็นอีกครั้งที่ประเพณีเก่าแก่ดั้งเดิมของไทยต้องปรับสู่ "วิถีใหม่" เพื่อให้เข้ากับบริบทสังคมและสถานการณ์ในแต่ละปี ซึ่ง ผศ.คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง อาจารย์ประจำภาควิชาปรัชญา คณะอักษรศาตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร เคยให้ความเห็นเมื่อปี 2564 ว่า การปรับตัวของประเพณีต่าง ๆ รวมถึงประเพณีลอยกระทงเป็นสิ่งที่เลี่ยงไม่ได้
ไม่เพียงแต่การปรับตัวตามสถานการณ์และสภาพแวดล้อมในแต่ละช่วง หากยังปรับเปลี่ยนไปตามความคิดต่อ "ความเป็นไทย" ที่เปลี่ยนไปด้วย
ผศ.คมกฤช อธิบายว่า ทุก ๆ ประเพณีใหญ่ของไทยมีการเปลี่ยนแปลงมาตลอด ตามเงื่อนไขและบริบทในช่วงเวลานั้น อย่างกรณีของประเพณีสงกรานต์ ที่แต่เดิมการสาดน้ำไม่ได้เป็นแกนหลักของประเพณี แต่ในยุคปัจจุบันความสนุกสนานจากการสาดน้ำกลับถูกให้ความสำคัญมากที่สุด