Geschiedenis

Waarom viert men in Veurne Sint-Maarten én Sinterklaas?

Sint-Maarten werd geboren als Martinus in 316 in Sabaria in het huidige Hongarije en kwam als ruiter naar Gallië. Hij bekeerde zich en verliet het leger en werd leerling van Hilarius van Poitiers (Westerse kerkleraar en theoloog). In 371 werd hij bisschop van Tours. Hij overleed in deze stad in 391.

Hij wordt meestal afgebeeld als soldaat op een paard of te voet terwijl hij met zijn zwaard een mantel in twee delen snijdt en de helft aan een bedelaar geeft. ’s Nachts verscheen Christus hem, gekleed in datzelfde stuk mantel. Onder meer door dit voorval werd Martinus het symbool van de naastenliefde en vrijgevigheid, en krijgen de kinderen in bepaalde streken geschenken op zijn feestdag van 11 november.

Als bisschop wordt hij meestal voorgesteld met mijter en kromstaf, vaak in gezelschap van bedelaars aan wie hij geld of kledij geeft.

Martinus wordt als beschermheilige vereerd door vele beroepen: kleermakers, soldaten, wevers, armen en bedelaars, kuipers én kinderen ! Hij wordt ook aanroepen tegen bedwateren, koorts, pokken en huiduitslag.

De naam Maarten (Martinus) betekent : moedig en strijdbaar zijn !

Sint-Martinus is ook vrijgevig, en geeft warmte en licht aan mensen in nood. Denk aan de vele Sint-Maartensvuren die her en der doorgaan !

In Frankrijk zijn 3.500 parochiekerken naar Sint-Maarten genoemd en ook bij ons zijn er naast kerken ook scholen, verenigingen en fanfares met deze naam !

In Veurne wordt hij gevierd op 11 november en op de vooravond is er door de straten een heuse Sint-Maartensstoet. Daar Veurne tot het bisdom Ieper behoorde (1559 opgericht tot de opheffing in 1801), waar Sint-Maarten patroon is, komt deze lieve Sint ook naar de Veurnse kinderen en dit vooral met snoep en kledij. In de Veurnse deelgemeenten worden ook Sint-Maartensoptochten gehouden door scholen of feestcomités. (in Avekapelle, Bulskamp, Beauvoorde, Houtem en Steenkerke).

(Mijn (Jef Goens) herinneringen heb ik vooral aan de lantaarns die gemaakt werden uit voederbieten of 'koebieten'. Ook zongen we 'Saint Martin boit du vin; dans la lune'...)

In Veurne-centrum (maar ook in Booitshoeke) is ook Sinterklaas de kindervriend, daar hij patroon (beschermheilige) is van de stad en ook een kerk heeft naar hem genoemd. Sinterklaas brengt de kinderen vooral speelgoed.

Vandaar dat in Veurne-centrum de twee kindervrienden tot groot jolijt van de kinderen op bezoek komen !

Bron: J. Den Baes, bibliotheek Veurne.

Sint Maarten is in wezen een lichtfeest.

Bron: cultuurinbeeld.be

Het feest van Sint Maarten op 11 november, kadert in een reeks van Lichtfeesten die zich uitstrekken tot Maria Lichtmis op 2 februari.

DE DATUM VAN 11 NOVEMBER. De datum van 11 november wordt door sommigen verbonden aan het feit dat Martinus van Tours toen begraven zou zijn, na op of omtrent 8 november overleden te zijn. Heel geloofwaardig is dat niet vermits de naamdag van een heilige altijd zijn sterfdag is of de dag van de heiligverklaring. Tenzij er andere sterkere invloeden zijn die de toewijzing zouden kunnen verantwoorden. Zijn gedachtenis wordt herinnerd op het vroegere Keltische Alfmaent, elf november, waar soms ook het slachtfeestgedeelte van Samhain werd gevierd. Vandaar de gebruiken op sommige plaatsen om een varken te slachten (die we in marsepein terug tegenkomen) of een Maartensgans.

Elf november staat daarbij ook even ver van Kerstmis af (zes weken) als Aswoensdag van Pasen. Er zijn streken geweest waar de advent oorspronkelijk zes weken duurde. Mogelijk volgde de advent een vóór-christelijke gewoonte om vanaf begin november tot twaalf weken later (2 februari, Licht­mis!) iets met licht te doen in de duisternis. Het rondgaan met Sint Maartenslampionnetjes in diverse streken zou daarop kunnen wijzen.

Zo is het ook een traditie in Veurne Centrum dat de Zwarte Pieten fakkels meedragen in de stoet.

Op Wikipedia