สถานการณ์โรคไข้เลือดออก พ.ศ.2566
รายงานสถานการณ์โรคไข้เลือดออกจำแนกรายภาค เขต และจังหวัด
ข้อมูลโรคไข้เลือดออก จังหวัดระนอง ปี พ.ศ.2566
ข้อมูลโรคไข้เลือดออก จังหวัดระนอง ปี พ.ศ.2565
ไข้เลือดออก (Dengue Fever)
ลักษณะโรค
โรคไข้เลือดออกเดงกี เป็นโรคติดเชื้อไวรัสเดงกีที่มียุงลายเป็นแมลงนำโรค โรคนี้ได้กลายเป็นปัญหาสาธารณสุขในหลายประเทศทั่วโลก เนื่องจากโรคได้แพร่กระจายอย่างกว้างขวางและจำนวนผู้ป่วยเพิ่มขึ้นอย่างมากใน 30 ปีที่ผ่านมา มากกว่า 100 ประเทศที่โรคนี้กลายเป็นโรคประจำถิ่น และโรคนี้ยังคุกคามต่อสุขภาพของประชากรโลกมากกว่าร้อยละ 40 (2,500 ล้านคน) โดยเฉพาะอย่างยิ่งจะพบมากในประเทศเขตร้อนและเขตอบอุ่น
สาเหตุ
เกิดจากเชื้อไวรัสเดงกี (Dengue virus) ซึ่งเป็น single - strand RNA จัดอยู่ใน genus Flavivirus และ family Flaviviridae มี 4 serotypes คือ DEN-1, DEN-2, DEN-3 และ DEN-4 ทั้ง 4 serotypes มี antigen ร่วมบางชนิด จึงทำให้มี cross reaction และ cross protection ได้ในระยะเวลาสั้นๆ เมื่อมีการติดเชื้อไวรัสเดงกีชนิดหนึ่งจะมีภูมิคุ้มกันต่อไวรัสเดงกีชนิดนั้นตลอดไป (long lasting homotypic immunity) และจะมีภูมิคุ้มกัน cross protection ต่อชนิดอื่น (heterotypic immunity) ในช่วงระยะเวลาสั้นๆ ประมาณ 6-12 เดือน ดังนั้น ผู้ที่อยู่ในพื้นที่ที่มีไวรัสเดงกีชุกชุมอาจมีการติดเชื้อ 3 หรือ 4 ครั้งได้
วิธีการติดต่อ
โรคไข้เลือดออกเดงกีติดต่อกันได้โดยมียุงลายบ้าน (Aedes aegypti) เป็นแมลงนำโรคที่สำคัญ และในชนบทบางพื้นที่ จะมียุงลายสวน (Aedes albopictus) เป็นแมลงนำโรคร่วมกับยุงลายบ้าน เมื่อยุงลายตัวเมียกัดและดูดเลือดผู้ป่วยที่อยู่ในระยะไข้ ซึ่งเป็นระยะที่มีไวรัสอยู่ในกระแสเลือดมาก เชื้อไวรัสจะเข้าสู่กระเพาะยุง และเพิ่มจำนวนมากขึ้น แล้วเดินทางเข้าสู่ต่อมน้ำลาย พร้อมที่จะเข้าสู่คนที่ถูกกัดต่อไป เมื่อยุงที่มีเชื้อไวรัสเดงกีไปกัดคนอื่นก็จะปล่อยเชื้อไปยังคนที่ถูกกัด ทำให้คนนั้นป่วยได้
ระยะฟักตัว
ระยะเพิ่มจำนวนของไวรัสเดงกี ในยุง ประมาณ 8-10 วัน
ระยะฟักตัวของเชื้อไวรัสเดงกี ในคน ประมาณ 3-14 วัน โดยทั่วไปประมาณ 5-8 วัน
ระยะติดต่อ
โรคไข้เลือดออกเดงกีไม่ติดต่อจากคนสู่คน ติดต่อกันได้โดยมียุงลายเป็นแมลงนำโรค การติดต่อจึงต้องใช้เวลาในผู้ป่วยและในยุง ระยะที่ผู้ป่วยมีไข้สูงประมาณวันที่ 2-4 จะมีไวรัสอยู่ในกระแสเลือดมาก ระยะนี้จะเป็นระยะติดต่อจากคนสู่ยุง และระยะเพิ่มจำนวนของเชื้อไวรัสในยุงจนมากพออีกประมาณ 8-10 วัน จึงจะเป็นระยะติดต่อจากยุงสู่คน
แนวทางและคู่มือปฏิบัติงาน โรคไข้เลือดออก, โรคมาลาเรีย, ไวรัสซิกา, ไข้ปวดข้อยุงลาย, โรคเท้าช้าง, กีฏวิทยา, เครื่องพ่นหมอกควัน, โครงการพระราชดำริมาลาเรีย และแนวทางการดำเนินงานกองฯ
คู่มือและแนวทาง
แนวทางดำเนินงานเฝ้าระวังป้องกัน ควบคุมโรคติดต่อนำโดยยุงลาย สำหรับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข พ.ศ.2564
แนวทางการดำเนินงานป้องกันโรคติดต่อนำโดยยุงลาย สำหรับโรงพยาบาลสนาม
แนวทางการตรวจวินิจฉัยและดูแลรักษาผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกเดงกีในผู้ใหญ่ พ.ศ.2563
เกณฑ์การวินิจฉัย การรับไว้เป็นผู้ป่วยใน และการส่งต่อผู้ป่วยโรคไข้เลือดออก
สรุปผลการถอดบทเรียนการใช้กฎหมายในการปฏิบัติงานเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมโรคติดต่อนำโดยยุงลาย
แนวทางการดำเนินมาตรการป้องกันควบคุมโรคติดต่อนำโดยยุงลาย ปี 2563
รายงานการประเมินผลการเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุม โรคไข้เลือดออก ระดับประเทศปี 2559-2560
แนวทางการวินิจฉัยและรักษาโรคไข้เลือดออกเดงกีฉบับเฉลิมพระเกียรติ ๘๐ พรรษา (ฉบับปี 2559)
แนวทางการพัฒนาศักยภาพบุคลากรด้านรักษาผู้ป่วยโรคไข้เลือดออก 2561
แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื้อป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก
แนวทางการปฏิบัติงานเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมโรคไข้เลือกออกตาม พรบ 2558
ร่าง แนวทางการปฏิบัติงานเฝ้าระวังป้องกันควบคุมโรคไข้เลือกออก 2558
คู่มือวิชาการโรคติดเชื้อเดงกีและโรคไข้เลือกออกเดงกีด้านการแพทย์และสาธารณสุข 2558
แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก
แนวทางการวินิจฉัยการรักษาไข้เดงกีและไข้เลือกออกเดงกี่ในผู้ใหญ่ 2558
แนวทางการจัดการพาหะนำโรคแบบผสมผสานสำหรับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น IVM
Pitfalls in Management of Dengue Shock Syndrome โรคไข้เลือดออกเดงกิว
แบบฟอร์ม
มาตราการและข้อสั่งการ
หนังสือขอความร่วมมือ ดำเนินการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อควบคุมยุงลาย
หนังสือสั่งการ ขอความร่วมมือเร่งรัดป้องกันการระบาดโรคไข้เลือกออกช่วงปลายปี
หนังสือขอความร่วมมือดำเนินมาตราการโรคติดต่อนำโดยยุงลาย ปี 2563
ข้อสั่งการยกระดับมาตรการป้องกันควบคุมโรคไข้เลือดออก ปี 2562 (หนังสือส่ง กทม.)
ข้อสั่งการยกระดับมาตรการป้องกันควบคุมโรคไข้เลือดออก ปี 2562 (หนังสือส่ง สสจ.)
เอกสารการประชุม
บันทึกข้อตกลงความร่วมมือในการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อควบคุมยุงลาย ในวันไข้เลือดออกอาเซียน 2562
เอกสารประชุมเชิงปฎิบัติการพัฒนาศักยภาพผู้ปฏิบัติงานโรคไข้เลือดออก