Columns van Sam

Wim Hokken is SAM en vertelt waarom hij zich inzet voor nieuwe lokale politiek

vanuit historisch besef en het ideaal van samenwerken

Al meer dan 30 jaar lang reis ik elke kerst naar Berlijn. Dit keer sliepen mijn vrouw en ik iets buiten Berlijn in een voorstadje aan de Rudolf Breitscheidtstrasse. Het was bekend gebied, we waren er al eerder geweest.

Breitscheidt. Babelsberg heeft een straat met die naam, en Berlijn een plein.

Eens was de Breitscheidtplatz in Berlijn onderdeel van het hart van het oude West Berlin met Bahnhof Zoo en de Gedächtniskirche om de hoek . Na de Wende werd het een vergeten plek met een voor Berlijnse begrippen armzalige kerstmarkt (er zijn er 44 in de stad) en juist op die plek reed een gek in een vrachtauto op de kerstmarkt in. “Wahllos” doodde de gek met zijn vrachtauto mensen.

En wie was die Breitscheidt dan wel? Zonder de aanslag was het een naam gebleven van een straat zonder verdere gedachten aan de naamgever.

Breitscheidt was een sociaal democraat met liberale wortels. Een belangrijk politicus in de nadagen van Weimar en vooral verantwoordelijk voor het buitenlandbeleid van de sociaal democraten. Na de ondergang van de Weimarer Republik vluchtte hij voor het NS regime naar Frankrijk. In Frankrijk werd hij gevangen gezet door het bewind van Petain. Vrij kort daarna werd hij uitgeleverd aan Nazi Duitsland. Hier werd hij vastgezet in Buchenwald waar hij in 1944 om het leven kwam.

Wahllos doodde de gek in zijn vrachtauto. Wahllos – maar op een heel andere manier doodde - het NS Verbrecher Regime zijn vijanden.

Maar wij zijn niet “wahllos”, wij hebben wel een keuze.

Daartoe hebben we een opdracht. Rabbi Nachman (ik herlees op dit moment de chassidische boodschap van Martin Buber om een Duitstalige joodse dichter uit Oost Europa beter te begrijpen) heeft ooit gezegd: de wereld is slechts om mijnentwille geschapen. Daarom moet ieder mens er acht op slaan om te allen tijde en op iedere plaats het tekortschieten van de wereld te vervullen.

Ik begin van die oude verhalen te houden, ze zijn vol hoop. Ze sporen je aan je eigen lot in eigen hand te nemen. Het geloof in God en de uitleg van de wet hielp de joodse gemeenschappen in het oosten van Europa aan de rand van de Oostenrijk-Hongaarse dubbelmonarchie zich te handhaven in een wereld die net als de wereld van nu niet zachtzinnig voor minderheden was.

Niemand knetet uns wieder aus Erde und Lehm,

niemand bespricht unsern Staub.

Niemand.

Gelobt seist du, Niemand

Volgens de dichter Paul Celan is er sinds de concentratiekampen, waarvan Buchenwald er een was, geen God meer waar we op kunnen terugvallen. We zijn alleen op de wereld. Dat geloof ik ook, maar ik geloof ook in de gezamenlijke verantwoordelijkheid om het goede te doen. Door Samen op te trekken, kunnen we de wereld een beetje beter maken. Dat kunnen wij doen door vluchtelingen als Breitscheidt een plek te geven in onze gemeente door ruimhartig statushouders te huisvesten. Maar er is veel meer te doen, de rij van onderwerpen waar SAM zich mee bezig kan houden is eindeloos. Laten we vooral SAMen bouwen in een onrustige wereld. En wat wij SAMen doen, dat doet er toe.

Wim Hokken woont in Sexbierum, is actief bij GroenLinks en is nu SAM.

Govert Geldof is SAM en vertelt over het waarom achter SAM Waadhoeke

'Tegen de stroom in'

Het geheel is meer dan de som der delen. Dat hebben we gemerkt toen we in het voorjaar van 2016 als vertegenwoordigers van de PvdA, D66, GroenLinks en Werkgroep Het Bildt bij elkaar kwamen, in Slappeterp. We verschillen qua geschiedenis en opvattingen, waardoor we elkaar weten te boeien. De filosoof Cusanus stelde reeds in de 15e eeuw dat samenlevingen het meest stabiel zijn als mensen er verschillende denkbeelden op nahouden én met elkaar de dialoog aangaan. Dat laatste is cruciaal. Dan zetten mensen elkaar in hun kracht. Ze hoeven het niet tam knikkend met elkaar eens te zijn. Dat is wat wij herkennen bij SAM Waadhoeke. Kleurrijke personen ontmoeten elkaar en werken actief SAMen. We gaan de dialoog aan met elkaar en met de inwoners en bedrijven in onze nieuw te vormen gemeente Waadhoeke. Zo ontstaat er een kracht die we los van elkaar niet kunnen ontwikkelen.

Er komen steeds meer complexe taken bij de gemeente te liggen en dus moet je krachten bundelen. Dat klinkt logisch, maar overal om ons heen zien we tegengestelde ontwikkelingen. Ieder ego met afwijkende opvattingen begint een eigen partij en de polarisatie neemt toe. Als SAM Waadhoeke gaan we tegen deze trend van versnippering in en zoeken de dialoog. Daarin willen we excelleren. SAMen kunnen we vormgeven aan een leefomgeving die duurzaam is en waar mensen op gezonde wijze invulling kunnen geven aan wie ze zelf zijn.

Wat gaan we nu daadwerkelijk doen? We hebben als SAM heel veel ideeën. Eén punt wil eruit lichten. Het ligt mij na aan het hart en betreft het waarderen en stimuleren van vakmanschap. Door schaalvergroting en moderne vormen van management – waarbij alles wordt vastgelegd in regels en protocollen – worden steeds vaker mensen uitgesloten die erg goed zijn in hun vak, maar niet binnen ‘het systeem’ passen. Ze zijn het slachtoffer van wat we protokolder noemen. Ik heb de laatste jaren gesproken met betrokken timmerlui die thuis op de bank zitten en alleen wat klussen hier en daar, en met mensen uit de zorg en het onderwijs die moeten werken binnen het korset van management-spreadsheets en niet echt gelukkig zijn binnen hun werk. Ook boeren zijn vakmensen, maar staan nu met de rug tegen de muur. Boeren met een melkveebedrijf zijn financieel afhankelijk van de behoefte aan babymelkpoeder in China. Te gek voor woorden. Wij zijn ervan overtuigd dat er zoveel echt goede vakmannen en vakvrouwen in onze regio zijn dat we ons erdoor kunnen onderscheiden en op de kaart kunnen zetten. Dan moeten ze wel een kans krijgen. Dit is typisch een uitdaging die je alleen in volle SAMenwerking tot een succes kunt maken. Benoem het, vorm netwerken, ga op praktische wijze aan de slag en ontwikkel kracht, tegen de stroom in. Richt je op het doen in plaats van het praten over het doen. Door SAMen de handschoen op te pakken besef je het pas echt: het geheel is meer dan de som der delen.

Govert Geldof woont in Tzum, is D66 raadslid en nu SAM.