แหล่งท่องเที่ยว

แหล่งท่องเที่ยวหอพระไตยฯ ตำบลสามผงอำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม

วัดโพธิ์ชัย บ้านสามผง ตำบลสามผง อำเภอศรีสงคราม เป็นวัดเก่าแก่มีอายุมากกว่า 150 ปี เดิมเป็นวัดมหานิกาย มีเจ้าอาวาสปกครองคณะสงฆ์สืบต่อกันมา จนกระทั่งถึงวาระที่พระอาจารย์เกิ่ง อธิมุตต หรือหลวงปู่เกิ่ง เป็นเจ้าอาวาส ท่านเกิดเมื่อวันที่ 30 ตุลาคม 2430 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 5 ณ บ้านสามผง ต.สามผง อ.ศรีสงคราม เมื่ออายุ 22 ปี ได้เข้าพิธีอุปสมบทครั้งแรกฝ่ายมหานิกาย ที่วัดโพธิ์ชัย มีพระอาจารย์คำดีเป็นพระอุปัชฌาย์ หลวงปู่เกิ่ง เป็นพระเถราจารย์ที่มีชื่อเสียงโด่งดัง เป็นที่เคารพนับถือของประชาชนแถบลุ่มแม่น้ำสงคราม และต่อมาเป็นเจ้าอาวาสวัดโพธิ์ชัย ได้รับการแต่งตั้งเป็นพระอุปัชฌาย์ เป็นเจ้าสำนักเรียนนักธรรมและบาลี และเป็นครูใหญ่ท่านแรกของโรงเรียนประถมศึกษาแห่งตำบลสามผง ท่านมีสหธรรมมิกอยู่องค์หนึ่งคือพระอาจารย์สีลา อิสสโร แห่งวัดโพธิ์ชัย ตำบลวาใหญ่ อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร ซึ่งมีอายุแก่กว่าท่าน 1 ปี แต่อายุพรรษาน้อยกว่า 2 พรรษา

เมื่อปี พ.ศ. 2468 หลวงปู่เกิ่ง อธิมุตตโก กับหลวงปู่สีลา อิสุสโร บ้านวาใหญ่ เกิดความศรัทธาเลื่อมใสในข้อปฏิบัติของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต จึงขอเป็นลูกศิษย์และได้นิมนต์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต จากบ้านหนองราช อำเภอวาริชภูมิ จังหวัดสกลนคร ให้มาจำพรรษาที่บ้านสามผงหลวงปู่มั่นได้มาจำพรรษาที่วัดโพธิ์ชัย 4-5 พรรษา ระหว่างจำพรรษาที่นี่มีเหตุการณ์สำคัญอยู่ 2 เหตุการณ์ คือ หลวงปู่มั่นมีความห่วงโยมแม่ที่บวชเป็นชีที่อุบลราชธานีจะไม่มีคนดูแลและอุปัฏฐาก ได้ให้คนไปรับโยมแม่ที่บวชเป็นชีและสร้างกุฎิที่มองเห็นในระยะสายตา เพื่อให้โยมแม่ได้ปฏิบัติธรรมใกล้ ๆ หลวงปู่มั่น อันเป็นการแสดงความกตัญญูต่อโยมแม่ อีกเรื่องหนึ่ง คือ ชุมชนสามผงเป็นชุมชนภูไทนับถือผีสางสิ่งที่มองไม่เห็น หลวงปู่มั่นได้เปลี่ยนแปลงความเชื่อของชาวบ้านจากการนับถือผี มาเป็นนับถือหลักธรรมคำสอนทางศาสนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อชาวบ้านโดยรอบวัดโพธิ์ชัยได้ยอมรับหลักธรรมพุทธศาสนามาใช้ในการดำเนินชีวิตแล้ว หลวงปู่เกิ่งจึงได้ขอญัตติเปลี่ยนวัดโพธิ์ชัยในสังกัดฝ่ายมหานิกายมาเป็นวัดธรรมยุติ เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน พ.ศ. 2469 ขึ้น 10 ค่ำ เดือน 7 เวลา 13.24 น. ณ อุทกกะเขปสีมาหนองสามผง ที่หนองสามผง ซึ่งทำเป็นแพหรือที่เรียกว่าสิมน้ำ ในพิธีได้นิมนต์ท่านพระครูชิโนวาทธำรง (พระธรรมเจดีย์จูม) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระอาจารย์สิงห์ ขนตยาค-โม (พระญาณวิศิษฏ์) เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระอาจารย์มหาปิ่น ปัญญาพโล เป็นพระอนุสาวนาจารย์ มีพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต เป็นประธานในพิธี

หลังจากที่หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ได้จำพรรษาที่บ้านสามผง เป็นเวลา 2-3 ปี บริเวณดงฟันไม้เฮือน (ดงที่นำไม้มาทำบ้าน) อยู่ติดกับคำน้ำตาเป็ด ชาวบ้านสามผงได้มาสร้างวัดขึ้นที่ดงฟันไม้เฮือน ซึ่งคือวัดโพธิ์ชัยในปัจจุบัน มีตำนานเล่าว่าระหว่างที่หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต จำพรรษาที่บ้านสามผงได้มีพญานาคจากลำน้ำสงคราม มาฟังธรรมกับหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต อยู่เป็นประจำในเวลากลางคืน ตลอดระยะเวลาที่ท่านจำพรรษาอยู่ที่บ้านสามผง ท่านได้เทศนาสั่งสอนโปรดประชาชนในแถบนี้ให้ปฏิบัติตามแนวพระพุทธศาสนา ให้ทำความดีละเว้นความชั่ว เจริญภาวนาเพื่อบุญกุศลต่อไปปัจจุบันบริเวณที่จำพรรษาขององค์หลวงปู่มั่น ได้จัดสร้างเป็นหอไตร ซึ่งชั้นบนมีหุ่นขี้ผึ้งครูบาอาจารย์จำลองภาพการสนทนาธรรม อาคารชั้นล่างเป็นศูนย์เรียนรู้และที่ปฏิบัติธรรมของพระภิกษุสงฆ์และฆราวาส