หลายคนอาจจะเคยได้ยิน หรือรู้จักคำว่า “OS” ติดหูอย่าง iOS, MacOS, Android OS หรือ Windows OS กันอยู่แล้วใช่ไหมล่ะครับ แน่นอนว่านั่นก็ คือคำย่อของ Operating System ที่ถูกเรียกกัน แต่ทราบกันหรือไม่ ว่าจริง ๆ แล้ว OS นั้นมีการพัฒนาขึ้น เพื่อให้รองรับกับฮาร์ดแวร์ หรืออุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น คอมพิวเตอร์ โน้ตบุ๊ค แท็บเลต โทรศัพท์มือถือ (Smart Phone) และอื่น ๆ อีกมากมายเลย แท้จริงแล้ว “OS” มันคืออะไรกันแน่ มีกี่ประเภท มาดูกันครับ
OS ย่อมาจากคำว่า “Operating System” หรือแปลเป็นไทยว่า “ระบบปฏิบัติการ” ซึ่งมันคือซอฟต์แวร์ (Software) ที่พัฒนาออกมาเพื่อให้ควบคุมการทำงานของคอมพิวเตอร์ หรืออุปกรณ์ต่อพ่วงต่าง ๆ เพื่อให้ผู้ใช้งานสามารถสั่งงานคอมพิวเตอร์ให้ทำงานตามที่ต้องการได้ กล่าวคือ เป็นซอฟต์แวร์หลักที่จำเป็นมาก มีไว้สื่อสาร หรือโต้ตอบกับผู้ใช้งาน (User) โดยระบบปฏิบัติการที่เราคุ้นเคยกันดี คือ Windows, Linux, DOS, macOS, iOS และ Android เป็นต้น
ทั้งนี้ตัวระบบปฏิบัติการ ก็จะไม่สามารถทำงานแบบเฉพาะทางได้เองหากขาดโปรแกรมประยุกต์ไป ขออธิบายสั้น ๆ คำว่า “โปรแกรมประยุกต์” หรือ “Application Software” คือ โปรแกรมที่มีความสามารถเฉพาะด้าน ที่สามารถจัดการงานต่าง ๆ ได้แบบเฉพาะทางได้อย่างมีประสิทธิภาพ ยกตัวอย่างเช่น โปรแกรมอย่าง Microsoft Office Word, Excel, PowerPoint และโปรแกรมอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งหากไม่มีระบบปฏิบัติการ (OS) อย่าง Microsoft Windows ในคอมพิวเตอร์เครื่องนั้น ก็จะไม่สามารถติดตั้งโปรแกรมอื่น ๆ เข้าไปใช้งานได้ ดังนั้น OS ถือว่าเป็นหัวใจสำคัญของระบบคอมพิวเตอร์เลยก็ว่าได้
ระบบปฏิบัติการนั้น ถือว่าเป็นซอฟต์แวร์พื้นฐานที่จำเป็นต้องติดตั้งในคอมพิวเตอร์ทุกเครื่อง และมีอยู่แถบจะทุกหนทุกแห่งเลยก็ว่าได้ โดย OS แต่ละประเภท ก็จะถูกพัฒนาเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้ใช้ คือ เพื่อให้ควบคุมสื่อสารกับฮาร์ดแวร์ (Hardware) ได้อย่างราบรื่น โดยตัวระบบปฏิบัติการเอง ก็มีอยู่มากมาย หลายประเภทดังนี้
ระบบปฏิบัติการอเนกประสงค์ คือ OS ที่พัฒนาขึ้นมาเพื่อใช้งานแบบทั่วไป มักถูกติดตั้งอยู่บนเครื่องคอมพิวเตอร์ (Desktop PC, Laptop) มีจุดประสงค์เพื่อรันแอพพลิเคชั่น (Run Application) ที่ติดตั้งเข้าไป เพื่อใช้งานได้ ตัวอย่าง App ที่ต้องใช้ Operating System เช่น โปรแกรมสำหรับทำงาน Microsoft Office, ดูหนัง ฟังเพลง, การเปิดใช้งานเว็บเบราว์เซอร์, การใช้โปรแกรมตัดต่อ แต่งรูปภาพ หรือรวมถึงการเล่นเกมต่างๆ เช่นกัน
นอกจากนี้ OS ยังช่วยให้สามารถเปิดโปรแกรมที่ต้องพร้อมกันได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการประมวลผลของฮาร์ดแวร์นั่น ๆ ด้วย โดย OS สำหรับคอมพิวเตอร์ทั่วไป มีดังนี้
Windows หรือ Microsoft Windows คือ ระบบปฏิบัติการหลักของ Microsoft เลยก็ว่าได้ และเป็นมาตรฐาน OS ที่ใช้ GUI เป็นมิตรกับผู้ใช้ ปัจจุบัน ก็ใช้กับคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลแทบจะทุกแบรนด์ ไม่ว่าจะเป็น คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ (Desktop PC), คอมพิวเตอร์พกพา (Notebook, Laptop) เป็นต้น Windows OS ถือว่าเป็นระบบปฏิบัติการที่ทุกคนคุ้นเลย และใช้งานง่าย จึงได้รับความนิยมสูง