คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 12 มกราคม 2559 อนุมัติให้กระทรวงศึกษาธิการดำเนินโครงการทุนการศึกษาเฉลิมราชกุมารีเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ 2 เมษายน 2558 ด้วยการสนับสนุนทุนการศึกษาให้แก่นักเรียน นักศึกษา และสามเณรที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกลและมีอัตราการเรียนต่อต่ำ ได้มีโอกาสเรียนต่อระดับมัธยมศึกษาตอนปลายจนจบระดับปริญญาตรี และเมื่อสำเร็จการศึกษาแล้วควรกลับไปเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาท้องถิ่นของตนเอง อันจะส่งผลต่อการพัฒนาประเทศโดยรวม
เมื่อผู้รับทุนการศึกษาโอนหรือย้ายสถานศึกษา หรือศึกษาต่อในระดับที่สูงขึ้นจะได้รับการจัดสรรทุนการศึกษาต่อเนื่องจนจบปริญญาตรีรวมถึงการได้รับการดูแลช่วยเหลือส่งเสริม พัฒนา ป้องกัน และแก้ไขปัญหา ทั้งด้านสุขภาพกาย สุขภาพจิต สภาพแวดล้อมทางสังคม ด้านการเรียนรู้และความสามารถพิเศษ ตลอดจนให้มีทักษะชีวิต ทักษะทางสังคมและอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข โดยเฉพาะเมื่อสำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายแล้วสามารถสอบเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษาได้และศึกษาต่อเนื่องจนจบระดับปริญญาตรีรวมทั้งให้การดูแลการใช้จ่ายเงินทุนการศึกษาของผู้รับทุนการศึกษาให้เกิดประโยชน์สูงสุด
เพื่อจัดสรรทุนการศึกษาให้แก่นักเรียน นักศึกษา และสามเณรในสถานศึกษาที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกลและมีอัตราการเรียนต่อต่ำ ได้มีโอกาสศึกษาต่อในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายจนจบระดับปริญญาตรี
เพื่อส่งเสริมให้ผู้รับทุนการศึกษากลับไปปฏิบัติงานในพื้นที่ภูมิลำเนาของตนเองหลังสำเร็จการศึกษา
เพื่อปลูกฝังและพัฒนานักเรียน นักศึกษา และสามเณรในสถานศึกษาที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกลให้เห็นคุณค่าทางการศึกษา มีความสำนึกในความเป็นคนไทยรักถิ่นฐานรักประเทศและรักการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
เป็นผู้ที่กำลังศึกษาอยู่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในสถานศึกษาทุกสังกัดที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกลและมีอัตราการเรียนต่อต่ำซึ่งประสงค์จะศึกษาต่อชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ในสถานศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน หรือชั้นประกาศนียบัตรวิชาชีพปีที่ 1 (ปวช.1) ในสถานศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาและสถานศึกษาในกำกับดูแลของสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา หรือสามเณรที่ประสงค์จะศึกษาต่อชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา สังกัดสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ
เป็นผู้ขาดโอกาสในการศึกษาต่อ เนื่องจากสภาพครอบครัวมีฐานะยากจนอยู่ในถิ่นทุรกันดาร ห่างไกล และการคมนาคมยากลำบาก
เป็นผู้มีความประพฤติดีมีความมุ่งมั่น ขยัน หมั่นเพียรที่จะศึกษาให้สำเร็จจนจบตามหลักสูตรระดับปริญญาตรีและผู้ปกครองมีความเต็มใจสนับสนุนและยินยอมให้ศึกษาต่อจนจบระดับปริญญาตรี
มีผลการเรียนเฉลี่ยสะสมตั้งแต่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 – 2 ไม่ต่ำกว่า 2.50
ไม่เป็นบุตรของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ข้าราชการหรือพนักงานส่วนท้องถิ่นซึ่งมีตำแหน่ง หรือเงินเดือนประจำ พนักงานหรือบุคคลผู้ปฏิบัติงานในรัฐวิสาหกิจหรือหน่วยงานของรัฐ
ไม่รับทุนการศึกษาต่อเนื่องใด ๆ จนถึงระดับปริญญาตรียกเว้นทุนกู้ยืมเพื่อการศึกษา
เป็นผู้เคารพเลื่อมใสศรัทธาต่อสถาบันชาติศาสนา และพระมหากษัตริย์และมีเจตคติที่ดีต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
มีสุขภาพแข็งแรง
มีความมุ่งมั่นที่จะดำเนินชีวิตและช่วยพัฒนาท้องถิ่นของตนเมื่อสำเร็จการศึกษาโดยสามารถพิจารณาจากการเข้าร่วมกิจกรรมจิตอาสาของสถานศึกษา ชุมชน ท้องถิ่นและอื่น ๆ เป็นองค์ประกอบ
มีแนวโน้มที่จะศึกษาสำเร็จตามหลักสูตร โดยสามารถพิจารณาจากระเบียนแสดงผลการเรียน (ปพ.1) และข้อมูลเชิงประจักษ์แต่ละระดับการศึกษา และอื่นๆเป็นองค์ประกอบเงื่อนไขของการรับทุนการศึกษาเฉลิมราชกุมารี
โดยไม่มีภาระผูกพันที่ต้องใช้ทุนคืนเมื่อสำเร็จการศึกษาตามหลักสูตรระดับปริญญาตรีดังนี้
ต้องเข้ารับการศึกษาอย่างต่อเนื่องจนจบระดับปริญญาตรีตามหลักสูตรและระยะเวลาที่สถานศึกษากำหนด และประพฤติปฏิบัติตนอยู่ในระเบียบวินัย ใช้จ่ายเงินทุนการศึกษาอย่างคุ้มค่าให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ต้องเข้าร่วมกิจกรรมเพื่อตอบแทนสังคม ชุมชน และสถานศึกษาอย่างต่อเนื่องในระหว่างการรับทุนการศึกษา โดยกำหนดให้ผู้รับทุนการศึกษารายงานผลการร่วมกิจกรรมดังกล่าวเสนอต่อสถานศึกษาทุกปีการศึกษา และสถานศึกษาสรุปรายงานภาพรวมเสนอส่วนราชการผู้จัดสรรทุนการศึกษา เพื่อรายงานกระทรวงศึกษาธิการทราบ ก่อนจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย หรือระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) และก่อนจบระดับปริญญาตรี
เสียชีวิต
พ้นสภาพการเป็นนักเรียน นักศึกษา ลาสิกขา
กระทำผิดกฎ ระเบียบ วินัยของสถานศึกษา และถูกลงโทษฐานความผิดตามระเบียบของสถานศึกษาอย่างร้ายแรง
รับทุนการศึกษาต่อเนื่องจากแหล่งทุนอื่น ๆ ยกเว้นกองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา
ไม่เข้าร่วมกิจกรรมเพื่อตอบแทนสังคมตามที่ส่วนราชการต้นสังกัดกำหนด
ที่มา : คู่มือและแนวปฏิบัติการดำเนินงานโครงการทุนการศึกษาเฉลิมราชกุมารี ระยะที่ 2 ของกระทรวงศึกษาธิการ
ช่วงเวลารับสมัครเข้าร่วมโครงการ : กันยายน - ตุลาคม ของทุกปี