ความหมายของแมงกะพรุน สัตว์น้ำไม่มีกระดูกสันหลังในไฟลัม Cnidaria ตัวใสคล้ายวุ้น ด้านบนเป็นวงโค้งคล้ายร่ม หรือกระดิ่งคว่ำ ด้านล่างตอนกลางเป็นอวัยวะสำหรับกิน และย่อยอาหาร มีหลายชนิด ที่กินได้คือ แมงกะพรุนจาน หรือแมงกะพรุนหนัง ชนิดที่มีพิษ คือ แมงกะพรุนไฟ แมงกะพรุนถ้วย และแมงกะพรุนลาย.
แมงกะพรุนมีมากกว่า 9,000 สายพันธุ์ และมากกว่า 100 สายพันธุ์มีพิษต่อมนุษย์ พบแพร่กระจายอยู่ในมหาสมุทรทั่วโลก สามารถพบได้ตั้งแต่บริเวณผิวน้ำจนถึงทะเลลึก ส่วนใหญ่ดำรงชีวิตในทะเลบริเวณน้ำตื้น แต่มีบางชนิดที่อยู่ในน้ำจืด การสัมผัสแมงกะพรุนพิษทำให้บาดเจ็บได้ในหลายระดับขึ้นอยู่กับชนิดของแมงกะพรุนพิษและปริมาณพิษที่ได้รับ ทั้งนี้บริเวณที่สัมผัสมีอาการได้หลากหลาย ตั้งแต่รู้สึกคัน มีผื่นเล็กน้อย ปวดแสบปวดร้อนบริเวณที่สัมผัสหรือได้รับพิษ ไปจนถึงทำให้หัวใจหรือระบบหายใจล้มเหลว
แมงกะพรุนพิษ ได้แก่ แมงกะพรุนไฟและแมงกะพรุนกล่อง พิษของแมงกะพรุนไฟทำให้บริเวณที่สัมผัสมีอาการปวดแสบปวดร้อน ขณะที่พิษจากแมงกะพรุนกล่อง ทำให้เสียชีวิตได้ จากข้อมูลสถิติการบาดเจ็บรุนแรง (หมดสติ) และเสียชีวิตจากแมงกะพรุนกล่องของกองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ระหว่างปี พ.ศ. 2542–2562 มีจำนวน 38 ราย และ 8 ราย ตามลำดับ รวมทั้งสิ้น 46 ราย (ไม่ระบุสถานที่ 2 ราย) พื้นทีเสี่ยงภัยมี 18 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดตราด จันทบุรี ระยอง ชลบุรี เพชรบุรี ประจวบ ชุมพร สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช สงขลา ปัตตานี นราธิวาส ระนอง พังงา ภูเก็ต กระบี่ ตรัง และสตูล
กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ทช.) ได้ดำเนินการสำรวจแมงกะพรุนพิษ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2552–ปัจจุบัน มีพื้นที่ได้รับการสำรวจครอบคลุมทางชายฝั่งทะเลอันดามัน และอ่าวไทย รวม 23 จังหวัด พบแมงกะพรุนพิษ 9 ชนิด เป็นแมงกะพรุนในกลุ่ม Cubozoa หรือแมงกะพรุนกล่อง 6 ชนิด ได้แก่ Morbakka sp. A, Carukiidae (unidentifiable), Chironex indrasaksajiae, Chironex sp. A, Chirodropidae (unidentifiable) และ Chiropsoidesbuitendijki แมงกะพรุนกลุ่ม Scyphozoa 2 ชนิด ได้แก่ แมงกะพรุนไฟ Chrysaora sp. และ Pelagiasp. และแมงกะพรุนกลุ่ม Hydrozoa 1 ชนิด คือ แมงกะพรุนหัวขวด