พระรามราชนิเวศน์ (วังบ้านปืน)

พระรามราชนิเวศน์ หรือที่ประชาชนรู้จักกันดีว่า วังบ้านปืน ตั้งอยู่ริมฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเพชรบุรี ในเขตรับผิดชอบของมณฑลทหารบกที่ 15 ต.บ้านหม้อ อ.เมือง จ.เพชรบุรี ครอบคลุมพื้นที่ 349 ไร่ 1 งาน 16 ตารางวา สร้างปลายรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวด้วยพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ เนื่องจากช่วงเดือนกันยายน ในพระนครมีฝนตกชุกทำให้พระองค์มักประชวรอยู่เสมอ จึงทรงมีพระราชดำริที่จะหาที่ประทับนอกพระนคร ประกอบกับเมืองเพชรบุรี มีสภาพภูมิอากาศที่เหมาะสมแก่การสร้างพระราชฐานไว้เป็นที่ประทับโดยเสด็จวางศิลาพระฤกษ์ เมื่อ วันที่ 19 สิงหาคม พ.ศ.2453

การก่อสร้างด้วยรูปแบบสถาปัตยกรรมยุโรปแบบโมเดิร์นสไตล์ หันหน้าไปทางทิศใต้ ซึ่งห่างจากแม่น้ำเพชรบุรีด้านทิศตะวันออกราว 50 เมตร หลังคาสีน้ำตาลเป็นกระเบื้องที่สั่งมาจากต่างประเทศ แบบเดียวกับพระราชวังของพระเจ้าวิลเฮิร์มไกเซอร์แห่งประเทศเยอรมัน โดยทำแบบสองชั้น มียอดสองยอด คือยอดพระตำหนักและยอดมุข ผู้ที่เป็นสถาปนิกเขียนรูปพระตำหนักตามกระแสพระราชดำริ คือ มิสเตอร์ คาร์ล ดอริ่ง ชาวเยอรมัน โดยมีดอกเตอร์ดวด ไบเยอร์ เป็นวิศวกร แต่การก่อสร้างยังไม่ทันสำเร็จพระองค์ก็เสด็จสวรรคตเสียก่อน ครั้งถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็ยพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงโปรดเกล้าฯ ให้ดำเนินการก่อสร้างต่อจนสำเร็จในปี พ.ศ. 2459 และได้พระราชทานนามว่า "พระรามราชนิเวศน์" รวมระยะเวลาก่อสร้างทั้งสิ้นประมาณ 7 ปี นับเป็นพระราชวังที่งดงาม และสมบูรณ์แบบที่สุดอีกแห่งหนึ่งของเมืองสยาม