แผนการจัดการเรียนรู้

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4

หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง หน้าที่ของราก ลำต้น ใบ และดอก ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565

เรื่อง ท่องโลกของพืช เวลา 1 ชั่วโมง

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1. ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้

มาตรฐานการเรียนรู้ ว 1.2 เข้าใจสมบัติของสิ่งมีชีวิต หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต การลำเลียงสารเข้าและออกจากเซลล์
ความสัมพันธ์ของโครงสร้างและหน้าที่ ของระบบต่างๆ ของสัตว์และมนุษย์ที่ทำงานสัมพันธ์กัน ความสัมพันธ์ของโครงสร้าง
และหน้าที่ของอวัยวะต่างๆของพืชที่ทำงานสัมพันธ์กัน รวมทั้งนำความรู้ไปใช้ประโยชน์

ตัวชี้วัด ว 1.2 ป.4/1 บรรยายหน้าที่ของราก ลำต้น ใบ และดอก ของพืชโดยใช้ข้อมูลที่รวบรวมได้

2. จุดประสงค์การเรียนรู้

1. นักเรีนรสามารถอธิบายหน้าที่ของราก ลำต้น ใบ และดอก ของพืชโดยใช้ข้อมูลที่รวบรวมได้ (K) **

2. นักเรียนได้เรียนรู้ประสบการณ์การทดลองวิทยาศาสตร์ เรื่อง การลำเลียงน้ำของพืช (A)

3. การทำงานร่วมกับผู้อื่น (A)

4. นักเรียนสารมารถสื่อสารและนำความรู้เรื่องการลำเลียงน้ำและแร่ธาตุไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ (P)

5. เด็กสามารถรู้กระบวนการทางวิทยศาสตร์

3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด

พืชมีหน้าที่แตกต่างกันเพื่อให้พืชดำรงชีวิตอยู่ได้ โครงสร้างของพืช ได้แก่ ราก ลำต้น ใบ และดอก

ทำหน้าที่ตางกัน

- ราก ทำหน้าที่ ดูดซึมแร่ธาตุในดิน

- ลำต้น ทำหน้าที่ ลำเลียงน้ำและอาหารส่งไปยังส่วนต่างๆของพืช

- ใบ ทำหน้าที่ สังเคราะห์แสงเพื่อสร้างอาหาร

- ดอก ทำหน้าที่ สืบพันธุ์

4. สาระการเรียนรู้

4.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง

หน้าที่ของพืชมีหน้าที่แตกต่างกันดังนี้

1.ราก รากของพืชส่วนมากจะฝังอยู่ในดิน และใต้น้ำ มีหน้าที่ดูดน้ำและอาหาร และช่วยยึดลำต้นให้เกาะติดดิน

2.ลำต้น ส่วนมากโตขึ้นมาเหนือพื้นดินเพื่อรับแสงแดด มีหน้าที่ลำเลียงน้ำและแร่งธาตุจากรากไปสู่ส่วนต่างๆของพืช และช่วยชูกิ่งก้าน ใบ และดอกให้ได้รับแสงแดดด้วย

3.กิ่งก้าน เป็นส่วนชูใบ ดอกและผล

4.ใบ เป็นส่วนที่งอกออกจากกิ่งก้านของพืช ส่วนมากใบมีสีเขียวและมีรูปร่าง ลักษณะแตกต่างกันไปตามชนิดของพืช ใบมีหน้าที่หายใจ คายน้ำ และสร้างอาหาร

5.ดอก มีขนาด รูปร่าง และสีสันต่างๆ กันไป มีหน้าที่ล่อแมลงให้มาผสมเกสร

6.ผลและเมล็ด มีหน้าที่แพร่พันธุ์ เรานำเมล็ดไปปลูกเป็นต้นใหม่ได้

5. สมรรถนะสำคัญที่เกิดกับผู้เรียน (ตามแผนการจัดการเรียนรู้)

5.1 ความสามารถในการสื่อสาร

5.2 ความสามารถในการคิด

5.4 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

5.5 ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

6. คุณลักษณะอันพึงประสงค์/ศักยภาพพลโลก

6.1 มีวินัย

6.2 ใฝ่เรียนรู้

6.3 มุ่งมั่นในการทำงาน

6.4 มีเจตคติทางวิทยาศาสตร์

7. ความเข้าใจที่คงทน

หน้าที่ของโครงสร้างทั้ง 4 ส่วน ได้แก่ ราก ลำต้น ใบ และดอก

8. ชิ้นงาน/ภาระงาน

1. ใบกิจกรรม การทดลองการลำเลียงน้ำและแร่ธาตุของพืช

2. แบบบันทึกผลการทดลองการลำเลียงน้ำและแร่ธาตุของพืช

3. แบบฝึกหัด เรื่อง หน้าที่ของราก ลำต้น ใบ และดอก ของพืชโดยใช้ข้อมูลที่รวบรวมได้

9. การวัดผลและประเมินผล

1. วิธีประเมิน

• ตรวจบันทึกผลการทดลอง

• สังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้

2. เครื่องมือประเมิน

-แบบประเมินผลงาน

- แบบประเมินพฤติกรรมการเรียนรู้

3. เกณฑ์การประเมิน

- นักเรียนผ่านเกณฑ์การสังเกตพฤติกรรม ร้อยละ 80

-นักเรียนผ่านเกณฑ์การทําแบบฝึกหัด ร้อยละ 80

กระบวนการจัดการเรียนรู้

• ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน

1. ครูกล่าวทักทายและเกริ่นนำถึงเรื่อง การลำเลียงน้ำของพืช ผ่าน PowerPoint (ผาขี่ควาย)ที่เตรียมไว้
จากนั้นครูถามว่า นักเรียนว่า “เมื่อพูดถึง ผาขี่ควาย บ้านเรา นักเรียนนึกถึงสิ่งใดบ้าง ที่มีอยู่ในธรรมชาติ” (แม่น้ำ,ก้อนหิน,ต้นไม้,ดอกไม้... ลฯ)

2. จากนั้นครูชวนสนทนาเน้นไปในเรื่องของพืช ว่า “พืชมีความสำคัญมากในธรรมชาติเพราะสามารถเป็นร่มเงา อีกทั้งยังช่วยให้อากาศที่ทำให้เราใช้หายใจในทุกๆ วัน”

3. จากนั้นครูถามเน้นไปในเรื่องของต้นไม้ ว่า “พืชสามารถเจริญเติบโตได้อย่าไร” (น้ำ,สังเคราะห์แสง)

4. คุณครูเปิดโอกาสให้นักเรียนได้ตอบคำถามหรือแสดงความคิดเห็น

• ขั้นการจัดการเรียนรู้

5. เมื่อครูให้นักเรียนตอบคำถามเสร็จแล้ว คุณครูให้นักเรียนเตรียม “ดอกพุทธตูม”

(เด็ดมาพร้อมกิ่ง) ที่อยู่บริเวณหน้าอาคารเรียนของนักเรียน เตรียมขึ้นมา คนละ 1 ดอก

6. ครูให้นักเรียนทำกิจกรรม “การลำเลียง” โดยครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 – 5 คน

7. ครูแจกชุดการทดลอง ซึ่งประกอบไปด้วย แก้วน้ำสีใส กลุ่มละ 3 ใบ น้ำเปล่า 1 ขวด

สีผสมอาหาร 3 สี (แดง เขียว น้ำเงิน)

8. ครูนำแบบบันทึกผลการทดลองให้นักเรียนพร้อมกับหาตัวแทนกลุ่ม 1 คน ในการบันทึกผล

การทดลองครั้งนี้ ***พร้อมกับอธิบาย

9. ขั้นทดลอง

• ใส่น้ำ และสีผสมอาหารแก้วล่ะ 1 สี ลงในแก้วที่เตรียมไว้โดยพอประมาณ

• ใส่กิ่งไม้ที่มีดอกไม้สีขาว ลงไปในแก้วที่มีน้ำที่ผสมสีผสมอาหารแล้วทั้ง 3 ใบ จากนั้นตั้งทิ้งไว้

ประมาณ 10 นาที

• สังเกตและบันทึกการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับต้นเทียน

• เมื่อดอกไม้สีขาว เปลี่ยนสีไปตามสีของสีผสมอาหารแล้ว ให้นักเรียนที่ทำหน้าบันทึกผลการทดลองบันทึกผล

10. เมื่อนักเรียนบันทึกผลการทดลองเสร็จเรียบร้อยแล้ว ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มรายงานผลการทดลองกลุ่มของตนเอง

11. ครูอธิบายเพิ่มเติ่ม ถึงขั้นตอนการลำเลียงน้ำของพืช ตามลำดับ(ราก,ลำต้น,กิ่ง,ใบ,ดอก)

11. ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนสอบถามในส่วนที่นักเรียนยังสงสัย ในเรื่อง “การลำเลียงน้ำของพืช”

12. ครูให้นักเรียนตอบคำถามในแบบฝึกหัด 5 ข้อ โดยทำการ Random ทีละกลุ่ม

• ขั้นสรุป

13. ครูสรุปเรื่องการ “การลำเลียงน้ำของพืช” อีกครั้ง พร้อมทั้งอธิบายเทียบเคียงกับการทดลอง
ถึงสาเหตุของดอกไม้สีขาวที่สามารถเปลี่ยนสีได้ ตามสีของน้ำที่ผสมกับสีผสมอาหาร

14. ครูพูดถึงเนื้อหาที่จะต้องเรียนในคาบถัดไป และกล่าวจบการเรียนการสอนในวันนี้

สื่อ / แหล่งเรียนรู้

• สื่อการเรียนรู้

• PowerPoint ผาขี่ควาย

• PowerPoint การลำเลียงน้ำของพืช

• ชุดการทดลองวิทศาสตร์ เรื่อง การลำเลียงน้ำของพืช

• แหล่งเรียนรู้ (สถานที่, บุคคล, เว็ปไซด์ ฯลฯ)

• ผาขี่ควาย