ข้อมูลทั่วไปของสถานศึกษา
ชื่อสถานศึกษา : ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอปทุมรัตต์
ที่อยู่ : เลขที่ - หมู่ที่ 12 ถนน - ตำบลบัวแดง อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด
รหัสไปรษณีย์ 45190
Website : http://rd.nfe.go.th/4609/
E-mail : ret.apr_nfedc@nfe.go.th
Facebook : website : http://rd.nfe.go.th/4609/
โทรศัพท์ : 0-819740887 , โทรสาร -
สังกัด : สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้จังหวัดร้อยเอ็ด กรมส่งเสริมการเรียนรู้
กระทรวงศึกษาธิการ
ประวัติความเป็นมาของสถานศึกษาโดยสังเขป
ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอปทุมรัตต์ เดิมชื่อศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอปทุมรัตต์จัดตั้งขึ้นตามประกาศของกรมส่งเสริมการเรียนรู้ เรื่อง กำหนดสถานที่ตั้งของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ/เขต ลงวันที่ ๓ สิงหาคม ๒๕๖๖ จึงมีผลทำให้ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอปทุมรัตต์ เปลี่ยนชื่อเป็น ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอปทุมรัตต์ มีหน้าที่ จัด ส่งเสริม และสนับสนุนการเรียนรู้ ๑) การเรียนรู้ตลอดชีวติ ๒) การเรียนรู้เพื่อพัฒนาตนเอง ๓) การเรียนรู้เพื่อรับคุณวุฒิตามระดับ และส่งเสริมสนับสนุน ประสานภาคีเครือข่าย พัฒนาแหล่งเรียนรู้ และภูมิปัญญาท้องถิ่น ในการจัดกระบวนการเรียนการสอน ปัจจุบันบทบาทหน้าที่ที่สำคัญของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอปทุมรัตต์คือ ส่งเสริม สนับสนุน ประสานภาคีเครือข่าย พัฒนาแหล่งเรียนรู้ และภูมิปัญญาท้องถิ่น ในการจัดกระบวนการเรียนการสอนการศึกษานอกระบบ และกำกับดูแลติดตามผลการดำเนินงานของศูนย์การเรียนชุมชน กศน.ตำบล จำนวน ๘ แห่ง และ ๒ ศรช.
ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอปทุมรัตต์ มีผู้บริหารตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงปัจจุบัน จำนวนทั้งสิ้น ๖ คน ซึ่งปัจจุบันมี นางสาวสุดารัตน์ จ่าภา ดำรงตำแหน่งเป็น ผู้อำนวยการศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอปทุมรัตต์ ปฏิบัติหน้าที่ผู้อำนวยการสถานศึกษา สกร.อำเภอปทุมรัตต์ ปฏิบัติราชการแทนอธิบดีกรมส่งเสริมการเรียนรู้
อาณาเขต
ทิศเหนือ ติดกับอำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ดและอำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม
ทิศใต้ ติดกับอำเภอพยัคฆภูมิพิสัย จังหวัดมหาสารคาม และอำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด
ทิศตะวันออก ติดกับอำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด
ทิศตะวันตก ติดกับอำเภอพยัคฆภูมิพิสัย และอำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม
ขนาดพื้นที่อำเภอปทุมรัตต์ มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ ๓๕๖.๙ ตารางกิโลเมตร คิดเป็นร้อยละ ๔.๓๐ ของพื้นที่จังหวัดร้อยเอ็ดเป็นอันดับ ๙ ของจังหวัดร้อยเอ็ด(มีเนื้อที่จำนวน ๘,๒๙๙.๔๖ ตารางกิโลเมตร)
สภาพชุมชน
๑. สภาพภูมิประเทศ สภาพพื้นที่ส่วนใหญ่ของอำเภอปทุมรัตต์ เป็นพื้นที่ราบส่วนหนึ่งอยู่ในเขตทุ่งกุลาร้องไห้ พื้นที่ส่วนใหญ่ใช้ในการทำนาข้าว มีแม่น้ำสายสำคัญคือ ลำน้ำเสียว เป็นลำน้ำที่มีต้นน้ำมาจากอำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม ไหลผ่านอำเภอปทุมรัตต์ ด้านทิศเหนือที่ตำบลหนองแคน ตำบลโพนสูงและตำบลขี้เหล็ก เป็นลำน้ำที่ใช้ในการแบ่งเขตอำเภอปทุมรัตต์ กับอำเภอเกษตรวิสัย และลำน้ำเตาเป็นลำน้ำที่มีต้นน้ำเกิดที่อำเภอนาดูน และอำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม ไหลผ่านอำเภอปทุมรัตต์ ด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ผ่านตำบลดอกล้ำ และตำบลสระบัว เป็นแนวแบ่งเขต ระหว่างอำเภอปทุมรัตต์กับอำเภอพยัคฆภูมิพิสัย จังหวัดมหาสารคาม
๒. เศรษฐกิจและการประกอบอาชีพ ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมโดยมีพื้นที่การเกษตรทั้งอำเภอ จำนวน ๑๙๕,๘๔๐ ไร่ โดยแบ่งเป็น การทำนา จำนวน ๑๗๕,๑๗๐ ไร่ รายได้เฉลี่ยต่อคนต่อปี ประมาณ ๕๘,๗๗๘ บาท สภาพทางเศรษฐกิจของอำเภอปทุมรัตต์ อยู่ในเกณฑ์ดี ประชากรร้อยละ ๙๐ มีรายได้จากประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม การทำนาปลูกข้าว และการประกอบอาชีพอิสระ โดยมีธนาคารและสถาบันการเงิน จำนวน ๒ แห่ง ได้แก่ ๑. ธนาคารออมสิน และ ๒. ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธกส.)
๓. ข้อมูลประชากร/การปกครองส่วนท้องถิ่น แบ่งการปกครองตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ. ๒๔๕๗ แบ่งเป็นตำบล และหมู่บ้าน ดังนี้
- ตำบล มีจำนวน ๘ ตำบล ได้แก่
๑) ตำบลบัวแดง
๒) ตำบลหนองแคน
๓) ตำบลขี้เหล็ก
๔) ตำบลโพนสูง
๕) ตำบลดอกล้ำ
๖) ตำบลโนนสง่า
๗) ตำบลสระบัว
๘) ตำบลโนนสวรรค์
- องค์การบริหารส่วนตำบล มี ๖ แห่ง ประกอบด้วย
๑) องค์การบริหารส่วนตำบลบัวแดง จำนวน ๔ หมู่บ้าน
๒) องค์การบริหารส่วนตำบลดอกล้ำ จำนวน ๑๕ หมู่บ้าน
๓) องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแคน จำนวน ๑๔ หมู่บ้าน
๔) องค์การบริหารส่วนตำบลสระบัว จำนวน ๑๗ หมู่บ้าน
๕) องค์การบริหารส่วนตำบลโนนสง่า จำนวน ๖ หมู่บ้าน
๖) องค์การบริหารส่วนตำบลขี้เหล็ก จำนวน ๘ หมู่บ้าน
- หมู่บ้าน มีจำนวน ๑๐๑ หมู่บ้าน
- เทศบาลตำบลในอำเภอปทุมรัตต์ จำนวน 3 แห่ง
ประชากรในพื้นที่อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด มีจำนวนประชากรทั้งสิ้น ๔๗,๒๘๖ คน โดยแยกเป็นชาย ๒๓,๓๙๒ คน เป็นหญิง ๒๓,๘๙๔ คน ( ข้อมูล ณ วันที่ ๕ มกราคม ๒๕๖๗ )
๔. การศึกษา อำเภอปทุมรัตต์ มีสถานศึกษา ๖๘ แห่ง แบ่งเป็น
๑.) ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอปทุมรัตต์ ๑ แห่ง
๒.) โรงเรียนระดับมัธยมศึกษา (สพม.) จำนวน ๒ แห่ง
๓.) โรงเรียนระดับประถมศึกษา (สพป.) จำนวน ๓๓ แห่ง
๔.) ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก (องค์การปกครองส่วนท้องถิ่น) จำนวน ๓๑ แห่ง
๕.) โรงเรียนเอกชน (อนุบาลอุดมพันธ์) ๑ แห่ง
๕. หลักป้องกันสุขภาพของประชาชน มี ๑๔ แห่ง
๑) โรงพยาบาลอำเภอปทุมรัตต์ ๑ แห่ง
๒) โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพชุมชน ๑๓ แห่ง
๖. วัดสำนักสงฆ์และศาสนสถาน อำเภอปทุมรัตต์ มีศาสนสถาน มีจำนวน ๖๗ แห่ง
๗. เศรษฐกิจและการประกอบอาชีพ
ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยมีพื้นที่การเกษตรทั้งอำเภอ จำนวน ๑๗๕,๘๔๐ ไร่ มีอาชีพทำนา คิดเป็นร้อยละ ๙๙.๘๐ ของพื้นที่การเพาะปลูก
สภาพทางเศรษฐกิจของอำเภอปทุมรัตต์อยู่ในเกณฑ์ ดี ประชากรร้อยละ ๙๐ มีรายได้จากการประกอบอาชีพเกษตรกรรม ประชากรส่วนใหญ่ในพื้นที่อำเภอปทุมรัตต์ ร้อยละ ๙๙.๗๐ นับถือศาสนาพุทธ และประชากรร้อยละ ๐.๓๐ นับถือศาสนาคริสต์ซึ่งอาศัยอยู่ในท้องที่ตำบลดอกล้ำ
๘. ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี วัฒนธรรมและประเพณีของอำเภอปทุมรัตต์ มีลักษณะเช่นเดียวกับวัฒนธรรมท้องถิ่น และลักษณะวัฒนธรรมพื้นบ้านเกิดจากวิถีชีวิตในชนบทได้ปฏิบัติติดต่อกันมาเป็นระยะเวลาอันยาวนาน บางอย่างก็ได้รับมาจากที่อื่น แต่ใช้ร่วมกันมาเป็นประเพณีจนถึงปัจจุบัน วัฒนธรรมพื้นบ้านบางอย่างของอำเภอปทุมรัตต์ ได้หายไปจากชีวิตประจำวัน ได้มีการฟื้นฟูเพื่อให้มีลักษณะเฉพาะเป็นของตัวเอง เช่น บุญคูนลาน, บุญบั้งไฟ ให้ลูกหลานสืบทอด
การรักษาประเพณีฮีตสิบสอง – คองสิบสี่
ฮีตสิบสอง เดือนอ้ายลงแขกเกี่ยวข้าว เอาบุญเข้ากรรม เดือนยี่เอาบุญคูนลานข้าว รวมข้าวเพื่อขึ้นเล้า ขึ้นฉาง เดือนสาม เอาบุญเฮือนสู่ขวัญข้าว ข้าวจี่ เดือนสี่ บุญผะเหวดบุญมหาชาติ ทำบุญหาญาติที่ล่วงลับไปแล้ว เดือนห้า เอาบุญสงกรานต์ รดน้ำขอพรจากผู้ใหญ่ ผู้มีพระคุณ เดือนหก บุญบั้งไฟ เพื่อขอฝนทำการเกษตร เดือนเจ็ดเอาบุญเบิกบ้าน เตรียมตกกล้าดำนา เดือนแปด เอาบุญเข้าพรรษา ทำบุญถวายผ้าอาบน้ำฝน เดือนเก้า เอาบุญข้าวประดับดิน อุทิศแด่แม่พระธรณี ผู้ให้พื้นที่ปลูกข้าว เดือนสิบ เอาบุญข้าวสาก อุทิศแก่บรรพบุรุษหรือผีไม่มีญาติ เดือนสิบเอ็ด บุญออกพรรษา ตักบาตรเทโว กวนข้าวทิพย์ เดือนสิบสอง เอาบุญข้าวเม่า บุญทอดกฐิน
คองสิบสี่ หนึ่ง ผลผลิตที่ได้มาให้เอาไปทานก่อนคือเอาไปวัด สอง ล้อมรั้วบ้าน สาม ล้างเท้าก่อนเข้านอน สี่ ไม่ให้มีความโลภในปัจจุบัน ให้รู้จักแบ่งปัน ห้า ไหว้สามีก่อนนอน หก เก็บดูแลเตาไฟให้สะอาดเรียบร้อย ป้องกันอัคคีภัย เจ็ด ทำความสะอาดบ้านเรือนให้เรียบร้อยแล้วเข้านอน แปด ให้ลุกตื่นนอนตอนเช้าหุงหาอาหารใส่บาตรตอนเช้า เก้า เมื่อเดินผ่านพระสงฆ์ให้หยุดนั่งลงไหว้ให้ท่านเดินผ่าน สิบ ห้ามเอาของเสียบูดเน่าไม่ต้องการแล้วไปเป็นทาน สิบเอ็ด เก็บดอกไม้ธูปเทียนไหว้พระ ฟังธรรมทุกเช้าเย็น สิบสอง ห้ามร่วมเพศวันพระท่านว่าบาป สิบสาม เมื่อถึงเดือนห้าหรือวันสงกรานต์ให้นำดอกไม้ธูปเทียนไปขอขมา สิบสี่ ให้เอาดอกไม้ธูปเทียนบูชาเหล่าเทวดาที่รักษาที่ทำให้ครอบครัวเจริญรุ่งเรือง
ทิศทางการดำเนินงานของสถานศึกษา
ปรัชญา
ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอปทุมรัตต์ “พัฒนาการเรียนรู้ ควบคู่คุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง”
วิสัยทัศน์
ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอปทุมรัตต์ เป็นองค์กรหลักในการส่งเสริมการจัดการศึกษาร่วมกับภาคีเครือข่าย เพื่อให้เกิดการเรียนรู้และการมีงานทำที่มีคุณภาพอย่างทั่วถึงของประชาชนตลอดชีวิตให้มีคุณธรรมเป็นสังคมอุดมปัญญา ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
พันธกิจ
ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอปทุมรัตต์ ดำเนินงานภายใต้พันธกิจดังนี้
1.จัดและส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยให้มีคุณภาพอย่างทั่วถึง
2. จัดและส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาเพื่อการมีงานทำของประชาชนชุมชน
สร้างสรรค์และแข่งขันด้านอาชีพได้อย่างยั่งยืน
3. ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายจัดการศึกษาตลอดชีวิตอย่างมีคุณภาพมีคุณธรรมนำ
ความรู้และมีงานทำ ดำรงชีวิตบนพื้นฐานเศรษฐกิจพอเพียง
4. สร้างโอกาสและกระจายแหล่งความรู้โดยใช้สื่อเทคโนโลยีการศึกษาให้เกิดประสิทธิภาพต่อ
การจัดการศึกษาตลอดชีวิตและการศึกษาเพื่อการมีงานทำ
5. ส่งเสริมพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาให้มีความสามารถในการจัดการส่งเสริมการศึกษา
ตลอดชีวิตและการศึกษาเพื่อการมีงานทำของประชาชนอย่างมีประสิทธิภาพ
6. ดำเนินการตามนโยบายของรัฐบาลอย่างเต็มศักยภาพสติกำลังความสามารถเพื่อสร้าง
ความมั่นคงของชาติ
อัตลักษณ์
“ มีทักษะอาชีพ ส่งเสริมการมีงานทำ นำสู่ชีวิตพอเพียง ”
อำนาจและหน้าที่ของสถานศึกษา
อำนาจและหน้าที่ของสถานศึกษา
1. จัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
2. ส่งเสริม สนับสนุนและประสานภาคีเครือข่าย เพื่อจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษา
ตามอัธยาศัย
3. จัด ส่งเสริม สนับสนุนและประสานการจัดการศึกษาตามโครงการอันเนื่องมาจาก
พระราชดำริงานนโยบายพิเศษของรัฐบาลและงานเสริมสร้างความมั่นคงของชาติ
4. จัด ส่งเสริม สนับสนุน พัฒนาแหล่งเรียนรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่น
5. วิจัยและพัฒนาคุณภาพหลักสูตร สื่อ กระบวนการเรียนรู้และมาตรฐานการศึกษานอกระบบ
6. ดำเนินการเทียบโอนผลการเรียน การเทียบโอนความรู้และประสบการณ์ และเทียบ
ระดับการศึกษา
7. กำกับ ดูแล ตรวจสอบ นิเทศภายใน ติดตามประเมินผลและรายงานผลการดำเนินการศึกษา
นอกระบับและการศึกษาตามอัธยาศัย
8. พัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยและภาคีเครือข่าย
9. ระดมทรัพยากรเพื่อใช้ในการส่งเสริม สนับสนุนการจัดและพัฒนาการศึกษานอกระบบ
และการศึกษาตามอัธยาศัย
10. ดำเนินการประกันคุณภาพภายใน ให้สอดคล้องกับระบบ หลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนด
11. ปฏิบัติงานอื่น ๆ ตามที่ได้รับมอบหมาย