ห้องเรียนออนไลน์ครูปารณี
การเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยี
เทคโนโลยีเป็นองค์ประกอบสำคัญที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงต่อกระบวนการกิจกรรมของมนุษย์ในหลายๆด้าน เช่น สังคมความเป็นอยู่ การปกครอง เศรษฐกิจ แม้แต่ด้านการเมืองการปกครอง การเปลี่ยนแปลงด้านเทคโนโลยีนั้นเป็นไปอย่างรวดเร็วได้ส่งผลกระทบอย่างกว้างขวางต่อระบบเศรษฐกิจ ภาคการผลิต ภาคการบริการและคุณภาพชีวิตของประชาชน
เทคโนโลยี เป็นส่วนหนึ่งของผลกระทบที่เกิดขึ้นกับสังคมในหลายๆด้าน เป็นทั้งเครื่องมือที่ผลักดันให้ระบบเศรษฐกิจมีการพัฒนา รวมถึงเปลี่ยนแปลงรูปแบบการดำรงชีวิตของมนุษย์ อย่างไรก็ตามเทคโนโลยีเองก็สามารถส่งผลกระทบในด้านที่ไม่ต้องการเช่น การสร้างมลพิษหรือการเกิดส่วนเกินจากการผลิตที่ไม่ต้องการกลายเป็นส่วนหนึ่งของปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม การพัฒนาเทคโนโลยีกลายเป็นเครื่องมือในการแก้ปัญหาต่างของมนุษย์แต่ในขณะเดียวกันก็สร้างปัญหารูปแบบใหม่ๆให้เกิดขึ้นด้วย การทำความเข้าใจแนวโน้มการพัฒนาเทคโนโลยีจำเป็นต้องมองระยะยาวมากขึ้น เพื่อสะท้อนภาพการพัฒนาเทคโนโลยีให้เกิดประโยชน์ด้านบวกมากกว่าจะกลายเป็นผลเสียต่อสังคมโดยรวม เทคโนโลยี
เทคโนโลยีกับการเปลี่ยนแปลง สังคมยุคใหม่
กระบวนการเปลี่ยนแปลงของสังคมทั่วโลกที่เป็นไปตามกระแสการเปลี่ยนของเทคโนโลยี โดยเฉพาะด้านการสื่อสารแลข้อมูลสารสนเทศ ประสิทธิภาพของการส่งข้อมูลและข่าวสารมีความทันสมัยและรวดเร็วและด้วยเทคโนโลยีทำให้การรับรู้เป็นไปอย่างสมบูรณ์มากขึ้น ทั้งภาพและเสียงระบบการกระจายข้อมูลข่าวสารเป็นไปอย่างรวดเร็วไม่จำกัดช่องทางหรือตัวกลาง ผลจากการพัฒนารูปแบบเทคโนโลยีทุกด้านทำให้เกิดผลกระทบกับระบบเศรษฐกิจ การเมือง และสังคม ความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีทำให้เกิดแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญหลายด้านแนวโน้มที่สำคัญ ประกอบด้วย
1) เทคโนโลยีที่พัฒนาต่อเนื่องทำให้สังคมเปลี่ยนจากสังคมอุตสาหกรรมมาเป็นสังคมสารสนเทศ
2) เทคโนโลยีแบบตอบสนองตามความต้องการของผู้ใช้แต่ละคน เป็นการพัฒนาขึ้นมาใช้สำหรับบุคคลเทคโนโลยีสร้างอุปกรณ์ต่างๆเพื่อเน้นการตอบสนองตามความต้องการ โดยสร้างพื้นฐานของอุปกรณ์รองรับทั้งด้านการเชื่อมโยงเครือข่ายทำให้กระบวนการที่ซับซ้อนสามารถเป็นไปได้ เทคโนโลยีพัฒนาก้าวหน้าเพื่อให้สามารถนำทุกการคิดค้นต่างๆขึ้นมาตอบสนองและลดปัญหาต่างๆของมนุษย์
3) เทคโนโลยีทำให้เกิดรูปแบบขององค์กรที่สามารถประกอบการหรือดำเนินกิจกรรมได้ทุกสถานที่ และทุกเวลาอาศัยการสื่อสารที่ก้าวหน้าและแพร่หลายขึ้นผ่านระบบเครือข่าย การประชุมทางวีดิทัศน์ ระบบประชุมบนเครือข่าย ระบบโทรศึกษา ระบบการค้าบนเครือข่าย ลักษณะของการดำเนินงานเหล่านี้ ทำให้ผู้ใช้ขยายขอบเขตการดำเนินกิจกรรมไปทุกหนทุกแห่งตลอด 24 ชั่วโมง กิจกรรมทางเศรษฐกิจจัดการได้สะดวกมากขึ้นไม่ว่าจะเป็นการวางระบบเอทีเอ็มที่ทำให้การเบิกจ่ายได้ตลอดเวลาและกระจายถึงตัวผู้รับบริการมากขึ้น
4) เทคโนโลยีทำให้ระบบเศรษฐกิจเปลี่ยนจากระบบท้องถิ่นเชื่อมโยงสู่ระดับเศรษฐกิจโลกที่ไม่มีขีดจำกัดด้านสถานที่ การซื้อขายที่ผ่านระบบอินเตอร์เนททำให้เกิดรูปแบบการค้าที่ช่วยให้มีการแลกเปลี่ยนสินค้า บริการอย่างกว้างขวางและรวดเร็ว ระบบเศรษฐกิจในโลกสามารถเชื่อมโยงและเอื้อประโยชน์ในรูปแบบต่างๆมากขึ้น
5) เทคโนโลยีส่งผลให้องค์กรมีลักษณะแบบเครือข่ายมากขึ้น องค์กรมีการวางเป็นลำดับขั้นสายการบังคับบัญชาจากบนลงล่าง แต่เมื่อการสื่อสารแบบสองทางและการกระจายข่าวสารดีขึ้น มีการใช้เครือข่ายคอมพิวเตอร์ในองค์กรผูกพันกันเป็นกลุ่มงานเพิ่มคุณค่าขององค์กรด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศองค์กรกลายเป็นการบริหารข่ายงานที่มีลักษณะการบังคับบัญชาแบบแนวราบมากขึ้น การออกแบบหน่วยธุรกิจขนาดเล็กลงและเน้นการทำงานเชื่อมโยงกันกับหน่วยธุรกิจอื่นเป็นเครือข่ายตามความเชี่ยวชาญและประโยชน์ทางเศรษฐศาสตร์เป็นหลัก โครงสร้างขององค์กรได้รับผลตามกระแสของเทคโนโลยีอย่างสมบูรณ์
6) เทคโนโลยีทำเกิดการวางแผนการดำเนินการบริหารที่สร้างความได้เปรียบเพื่อให้เกิดความยั่งยืนมากขึ้น ระบบการตัดสินใจวางแผนมีแบบแผนและมีประสิทธิภาพ แนวทฤษฎีทางความคิดการบริหารเปลี่ยนไปมีความยืดหยุ่นและมองหลายมิติมากขึ้น
7) เทคโนโลยีได้กลายเป็นตัวแปรที่สำคัญในทุกด้านมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางสังคม วัฒนธรรม ศีลธรรม การศึกษา เศรษฐกิจและการเมืองได้อย่างมาก การเชื่อมโยงข่าวสารจากประเทศต่างๆ ได้ทั่วโลกสามารถรับรู้ข่าวสาร ใช้เครือข่ายอินเทอร์เน็ตในการสื่อสารระหว่างกันและติดต่อกับคนได้ทั่วโลก ผลกระทบที่ตามมาของ
การส่งผ่านวัฒนธรรม เศรษฐกิจ สังคม และการเมืองจึงมีลักษณะเป็นสังคมโลกมากขึ้น
1. สาเหตุหรือปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี
เทคโนโลยีมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาตั้งแต่อดีดจนถึงปัจจุบัน ความก้าวหน้าอย่างรวดเร็วของเทคโนโลยี ได้ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทั้ง เชิงเศรษฐกิจและสังคมไปทั่วโลก ปัจจุบันแนวโน้มโลกมีการพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ ให้ก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว รวมถึงประเทศต่างๆ ได้เร่งพัฒนานวัตกรรม และนำมาใช้ในการเพิ่มมูลค่าผลผลิตและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตมากขึ้น เพื่อสร้างโอกาศในการแข็งขันทางธุรกิจที่ดีขึ้น ด้วยเหตุผลดังกล่าว การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีจึงมีสาเหตุหรือปัจจัยมาจากหลายด้าน ดังนี้
1.1 ปัญหาหรือความต้องการของมนุษย์
ความต้องการของมนุษย์ก็คือ ความอยากได้ ซึ่งเมื่อมนุษย์เกิดความอยากได้ จึงต้องพยายามดิ้นรนหาสิ่งที่สามารถตอบสนองความต้องการนั้น ๆ เมื่อร่างกายได้รับการตอบสนองแล้วก็จะเกิดความต้องการใหม่ ๆ ขึ้นทดแทน ดังนั้น ความต้องการของนุษย์จึงเกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลา
มนุษย์ต้องการปัจจัยพื้นฐานที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต ได้แก่ อาหาร เครื่องนุ่งหุ่ม ที่อยู่อาศัย และยารักษาโรค อีกทั้งยังต้องการปัจจัยอื่น ๆ เช่น การสื่อสาร ความปลอดภัย ดังนั้น เมื่อมนุษย์มีความต้องการที่เพิ่มขึ้น จึงเกิดการพัฒนาเครื่องมือ เครื่องใช้ ที่อาศัยเทคโนโลยีใหม่ ๆ เพื่อตอบสนองความต้องกรของมนุษย์ตลอดเวลา เพราะมนุษย์มีความต้องการเพิ่มมากขึ้น ความต้องการดังกล่าวก็จะเป็นตัวผลักดันให้เกิดการพัฒนาเทคโนโลยีต่อไป เรื่อย ๆ จนกว่าจะตอบสนองต่อความต้องการของมนุษย์ในขณะนั้นได้ครบถ้วนสมบูรณ์
ปัญหา เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ทำให้มีการใช้หรือการพัฒนาเทคโนโลยีขึ้นมาใหม่ เพราะปัญหาถือว่าเป็นอุปสรรคต่อการทำงาน ทำให้งานไม่เป็นไปตามเป้าหมาย ที่ตั้งไว้ ดังนั้น จึงทำให้เกิดการใช้หรือการพัฒนาเทคโนโลยีอย่างต่อเนื่อง เพื่อแก้ปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับมนุษย์ เช่น การปลูกผักในโรงเรือน ช่วยลดปัญหาการใช้สารเคมี กำจัดศัตรูพืช โดยมีโรงเรือนช่วยควมคุมสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมและป้องกันการรบกวนของแมลง ทำให้ผลผลิตมีปริมาณและคุณภาพตามต้องการ
ปัญหาเดิม
ปัญหาใหม่
ปัญหาเดิม : เกษตรกรประสบปัญหาศัตรูพืชทำให้ผลผลิตลดลง
ปัญหาใหม่ : สารเคมีกำจัดศัตรูพืชมีผลกระทบต่อสุขภาพของเกษตรกรและผู้บริโภค ส่งผลให้ยอดขายลดลง เพื่อผู้บริโภคไม่นิยมซื้อ
วิธีแก้ปัญหา : ใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช
วิธีแก้ปัญหา : เปลี่ยนมาปลูกพืชในโรงเรือน
ผลลัพธ์ : กำจัดศัตรูพืชที่มารบกวนได้ แต่เกิดปัญหาใหม่ตามมา
ผลลัพธ์ : ป้องกันการรบกวนของศัตรูพืชได้
1.2 ความก้าวหน้าของศาสตร์ต่าง ๆ
ความก้าวหน้าของศาสตร์ต่าง ๆ จึงเกิดขึ้น จากความพยายามศึกษาวิจัย เพื่อค้นหาคำตอบใหม่ๆ ซึ่งจะส่งผลให้มนุษย์มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่สั่งสมมาตั้งแต่อดีตอย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดการพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่สามารถพลิกรูปแบบวิธีการดำเนินชีวิตของผู้คนในสังคมได้ อีกทั้งยังมีความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์พื้นฐานแขนงใหม่ เช่น วิทยาการรับรู้ (Cognitive Science) ซึ่งเป็นการศึกษาการทำงานระหว่างสมองและจิตใจของมนุษย์ เพื่อที่จะค้นหาคำตอบ เช่น การเกิดปัญหาของมนุษย์ การเปลี่ยนแปลงการทำงานของสมองใน การตัดสินใจ ซึ่งวิทยาการรับรู้จะมีความสำคัญต่อการสร้างเทคโนโลยีและนวัตกรรม เช่น การศึกษา การทำงานของคลื่นไฟฟ้าสมองเพื่อใช้ติดต่อสื่อสารกับเครื่องจักร
1.3 การเปลี่ยนแปลงด้านเศรษฐกิจ
การเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจ เป็ฯการเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวข้องกับการผลิต การจัดจำหน่าย และการบริโภคภายในประเทศ ปัจจุบันสังคมโลกเป็นสภาพไร้พรมแดน ทำให้เกิดการแข่งขันด้านเศรษฐกิจมากขึ้น ธุรกิจขนาดเล็กในชุมชนมีช่องทางในการจำหน่ายที่เปิดกว้างขึ้นโดยอาศัยเทคโนโลยีการสร้างร้านค้าออนไลน์ เพื่อเข้าร่วมขายของในตลาดออนไลน์ที่ไม่จำเป็นต้องมีหน้าร้าน
การใช้ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) หรือ เอไอ (AI) ช่วยในการออกแบบผลิตภัณฑ์ การใช้สื่อสังคมออนไลน์ (Social Media) ในการโฆษณาและประชาสัมพันธ์สินค้า การใช้เทคโนโลยีใหม่ในการผลิตสินค้าหรือสร้างบริการที่มีประสิทธิภาพ การใช้เทคโนโลยีระบบกำหนดตำแหน่งบนพื้นโลก (Global Positioning System) หรือจีพีเอส (GPS) ในการบอกตำแหน่งลูกค้าและขนส่งสินค้าให้ถึงมือลูกค้าได้อย่างรวดเร็ว ตลอดจนใช้แอปพลิเคชันในการติดต่อสื่อสารกับลูกค้าอยู่ห่างไกล
1.4 การเปลี่ยนแปลงด้านสังคม
สังคมมนุษย์เป็นสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา การเปลี่ยนแปลงทางสังคม (Social change) เกี่ยวข้องกับระเบียบแบบแผนความสัมพันธ์ สถานภาพ และบทบาทของสมาชิกในสังคม เช่น โครงสร้างทางสังคมที่มีประชากร ผู้สูงอายุเพิ่มมากขึ้น ซึ่งทำให้ประสบปัญหาการขาดแคลนแรงงาน จึงต้องใช้หุ่นยนต์หรือเครื่องจักรมาช่วยในการผลิตสินค้าและบริการทดแทน
1.5 การเปลี่ยนแปลงด้านวัฒนธรรม
การเปลี่ยนแปลงด้านวัฒนธรรม หมายถึง การเปลี่ยนแปลงแนวคิด แนวทางปฏิบัติต่าง ๆ ที่คนในแต่ละวัฒธรรมยึดถือนำมาเป็นเครื่องกำหนดพฤติกรรมของคนในสังคม เช่น ค่านิยมเกี่ยวกับความสวยงาม ศิลปะ ศาสนา ความคิด ความเชื่อ ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของภาษาหรือเครื่องแต่งกาย เช่น การเปลี่ยนแปลงด้านเครื่องแต่งกาย ได้มีการนำเทคโนโลยีในการด้านการตัดเย็บมาใช้งาน เช่น จักรเย็บผ้าในปัจจุบันมีการนำเทคโนโลยีคลื่นเสียงอัลตราโซนิกส์มาใช้ในการตัดเย็บของอุตสาหกรรมเสื้อผ้ากีฬา โดยคลื่นเสียงจะสามารถเย็บผ้าและตัดผ้าได้ในเวลาเดียวกัน ทำให้เกิดความเรียบในการต่อกันของผ้าทั้ง 2 ชั้น
1.6 การเปลี่ยนด้านสิ่งแวดล้อม
การเปลี่ยนแปลงด้านสิ่งแวดล้อม หมายถึง การเปลี่ยนแปลงของสิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัวมนุษย์ ทั้งสิ่งมีชีวิตและสิ่งไม่มีชีวิต รวมถึงสิ่งที่เกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติ ได้แก่ ทรัยากรธรรมชาติและสิ่งที่มนุษย์เป็นผู้สร้างขั้น ซึ่งหลายประเทศมีการใช้ทรัยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างสิ้นเปลืองและเสื่อมโทรมลงอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งมลพิษจากพลาสติก มลพิษทางอากาศ และปรากฎการณ์สภาพอากาศ ที่รุนแรง (Extreme Weather Events) เช่น คลื่น ความร้อนในประเทศเกาหลีใต้และประเทศกากีสถาน เหตุอุทกภัยที่เกิดขึ้นในประเทศอินเดีย คลื่นความหนาวที่ทวีปยุโรป พายุเฮอริเคนทางตะวันออกของประเทศสหรัฐอเมริกา ทำให้มีการคิดค้นจุลินทรีย์ที่สามารถย่อยพลาสติกได้ การพัฒนาเอไซม์จากแบคทีเรียเพื่อช่วยย่อยพลาสติก ให้รวดเร็วขึ้น การผลติหลอดดูดน้ำโดยใช้วัสดุทดแทนพลาสติก เทคโนโลยีการจัดการขยะแบบครบวงจน (Integrated Solid Waste Management : ISWM)