ชื่อเรื่อง    การพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะกระบวนการทาง

            วิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้

                แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น

ผู้ศึกษา     นางสาวปัญชลิกาไชยเชษฐ์

ปีที่พิมพ์    2565

  บทคัดย่อ

  การพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์ให้มีประสิทธิภาพต้องอาศัยเทคนิคและวิธีการสอนหลายรูปแบบ  แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์  เป็นนวัตกรรมการสอนอย่างหนึ่งที่ช่วยให้กระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์บรรลุเป้าหมายได้ดีและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น  การศึกษาครั้งนี้มีความมุ่งหมาย  1) เพื่อหาประสิทธิภาพของแบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น ตามเกณฑ์ 75/75  2)  เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของแบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น  3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนโดยใช้แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน   

4)  เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  ที่มีต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  ภาคเรียนที่ 1  ปีการศึกษา 2565  โรงเรียนคำยางพิทยา อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุดรธานี จำนวน 22 คน ซึ่งได้โดยการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling)  เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ 1) แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  จำนวน 4 เล่ม  2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 30 ข้อ ซึ่งมีค่าระดับความยาก (P) ตั้งแต่  0.40  ถึง  0.70  และค่าอำนาจจำแนกรายข้อ (B) ตั้งแต่  0.38  ถึง  0.86  มีค่าความเชื่อมั่นแบบทดสอบทั้งฉบับเท่ากับ  0.90  3)  แบบวัดความพึงพอใจในการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ จำนวน 25 ข้อ ค่าอำนาจจำแนกรายข้อ (rxy )  ตั้งแต่  0.42  ถึง  0.84  และค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับของแบบวัดความพึงพอใจเท่ากับ  0.96  สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ  ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการทดสอบสมมติฐานใช้        t- test ( Dependent  Samples) 

       ผลการศึกษาปรากฏดังนี้

1.  แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้  5 ขั้น มีประสิทธิภาพ  89.66/ 76.97  ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้คือ 75/75

2.  ดัชนีประสิทธิผลของแบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ  ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3   ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น มีค่าเท่ากับ  0.8226 แสดงว่าผู้เรียนมีความก้าวหน้าในการเรียนร้อยละ 82.26

3.  นักเรียนที่ได้เรียนโดยใช้แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติที่ระดับ .05 

4.  นักเรียนที่ได้เรียนโดยใช้แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น มีความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  โดยรวมอยู่ในระดับมาก ( X = 4.33) และนักเรียนมีความพึงพอใจรายข้อในระดับมากที่สุดทุกข้อ

โดยสรุป  การจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เรื่องระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้นมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล  ดังนั้น ครูผู้สอนจึงควรนำแบบฝึกทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ไปประยุกต์ใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนมีคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรู้ที่กำหนด