08/09/2021
Embedded Files
Có thể bạn đã từng nghe về EQ rất nhiều, cụ thể là sức ảnh hưởng của EQ đối với sự thành công trong công việc hay ý nghĩa của EQ đối với các nhà lãnh đạo. Thế nhưng, liệu bạn có biết, EQ còn được áp dụng nhiều trong việc định hướng nghề nghiệp, không những vậy, đó còn là một lợi thế, một yếu tố quan trọng để giảm tối thiểu nguy cơ chọn sai ngành của nhiều bạn học sinh sinh viên hiện nay. Để trả lời cho câu hỏi “Vì sao phải áp dụng EQ vào định hướng nghề nghiệp?”, ta cần biết định hướng nghề nghiệp là gì và mối quan hệ giữa định hướng nghề nghiệp với EQ.
1. Định hướng nghề nghiệp là gì? [ What is career orientation? ]
Định hướng nghề nghiệp hay hướng nghiệp là các hoạt động nhằm hỗ trợ mọi cá nhân chọn lựa phát triển trong một lĩnh vực nghề nghiệp phù hợp với bản thân, đồng thời đáp ứng nhu cầu nhân lực cho các lĩnh vực.
2. Các tiêu chí hướng nghiệp dành cho học sinh [ Career criteria for students ]
Phù hợp với sở thích và sở trường: Đã có rất nhiều bạn học sinh than với Onion rằng các bạn không hề thích ngành học hiện tại vì ngành đó trái với sở thích của các bạn hoặc các bạn chưa đủ không đủ khả năng để theo ngành, thậm chí các bạn phải bỏ ngang việc học để đổi ngành. Việc chọn ngành học/ngành nghề phù hợp với sở thích cho chúng ta cảm giác thoải mái, tinh thần vui vẻ khi làm việc, nghề nghiệp phù hợp với sở trường giúp chúng ta phát triển dễ dàng hơn trong lĩnh vực mình lựa chọn. Chính vì thế, nên có sự cân bằng giữa sở thích và sở trường trong việc chọn nghề nghiệp.
Tiềm năng phát triển của lĩnh vực: Đây có lẽ là vấn đề mà nhiều bạn sắp ra trường đặc biệt quan tâm trong bối cảnh xã hội hiện nay. Công nghệ kỹ thuật phát triển kéo theo sự xoay chuyển của xã hội, nhiều ngành trở nên “nóng” hơn bao giờ hết trong khi một số ngành có khả năng sẽ biến mất trong tương lai gần. Đối với những ngành nghề có độ phổ biến cao, số lượng ứng viên ứng tuyển vào vô cùng lớn dẫn đến số lượng người thất nghiệp cực kì nhiều. Trong khi đó, ngược lại với những ngành nghề ít người đăng ký, tuy rằng ứng viên sẽ ít hơn nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc không xảy ra tình trạng thất nghiệp. Lý do vì sao nhân lực ở ngành này lại không nhiều là nằm ở sự phát triển của công nghệ thời đại mới, máy móc mới - năng suất cao thì con người sẽ bị đào thảo. Do đó, cần tìm hiểu và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định nghề nghiệp.
Những khó khăn trong lĩnh vực: Trên thực tế, công việc nào cũng tồn tại những khó khăn riêng. Ví dụ như ngành bác sĩ sẽ có những khó khăn như khối lượng công việc rất lớn, áp lực công việc mà các bác sĩ phải chịu là không hề nhỏ và phải luôn nắm bắt, cập nhật những kiến thức mới nhất vì kiến thức trong ngành thay đổi qua các năm. Vì thế, bạn nên tìm hiểu những vấn đề mà bản thân sẽ phải đối mặt trước khi quyết định chọn nghề để không phải bỡ ngỡ và áp lực về sau. Một trong những cách hay để tránh phải gặp khó khăn ngành nghề là tìm hiểu kỹ về bản thân, nhận thức được mình giỏi gì và mình muốn gì. Onion khuyên các bạn nên thực hiện những bài test đã đề cập ở bài viết trước, đặc biệt đối với test EQ nhằm nâng cao những năng lực của mình hơn.
3. Mục đích của việc áp dụng EQ vào định hướng nghề nghiệp [ THE REASON OF APPLYING EQ IN CAREER ORIENTATION]
Ngoài mô hình 2 nhóm như đã nói trước đây, EI cũng có thể chia theo mô hình 5 thành phần của Daniel Goleman bao gồm: sự tự nhận thức, tự điều chỉnh, kỹ năng xã hội, sự đồng cảm và động lực.
Để hiểu rõ bản thân: Nhằm xác định được lĩnh vực phù hợp với bản thân thì việc hiểu rõ mình là ai và muốn trở thành ai là tối quan trọng. Mỗi bạn học sinh cần có kỹ năng tự nhận thức và đánh giá tính cách, điểm mạnh và điểm yếu của mình để chọn được lĩnh vực phù hợp và phát triển bản thân theo lĩnh vực đó. Vì vậy mà nhiều trường tại Việt Nam có hiện tượng chia ban, chia khối nhằm giúp học sinh phát triển theo hướng phù hợp nhất với bản thân.
Để giải quyết hợp lý các mâu thuẫn thường gặp khi chọn ngành: Vấn đề nan giải nhất trong lựa chọn nghề nghiệp là năng lực và đam mê không đáp ứng được cho nhau. Chọn được công việc phù hợp với sở thích giúp chúng ta có thể sống vui vẻ tám tiếng mỗi ngày nhưng mấy ai có thể trụ vững trong một lĩnh vực mà bản thân không giỏi và mấy ai có thể giữ được đam mê của mình trước những áp lực cuộc sống. Đổi lại khi chọn được một công việc phù hợp với năng lực, chúng ta có thể phát triển tốt trong công việc và không phải chịu những áp lực cuộc sống nhưng cái giá phải trả là tám tiếng mỗi ngày sẽ là tám tiếng đầy mệt mỏi và áp lực vì phải chạy đủ deadline hay chạy KPI vào mỗi cuối tháng. Đây là lúc mỗi người cần tìm ra giải pháp để đưa ra những lựa chọn hợp lý nhất. Cách giải quyết và lựa chọn phụ thuộc vào kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy của mỗi người nên những người khác nhau có thể có cách giải quyết khác nhau.
Để tạo động lực cho bản thân: Chặn đường tìm kiếm lĩnh vực phù hợp với bản thân chưa bao giờ là dễ. Sẽ có lúc bạn chọn sai ngành và khi nhận ra thì bạn đã sắp phải vào đại học, thậm chí nhiều anh chị còn phải mất đến vài năm đại học để biết ngành mình đang học không hợp với mình. Lúc này, bạn sẽ làm gì? Tiếp tục học hay chọn lại từ đầu? Dù là tiếp tục học hay chọn lại từ đầu đều cần một động lực nào đó để thúc đẩy bản thân. Vì lẽ đó, cần một mục tiêu cụ thể để tạo động lực phát triển bản thân đồng thời tránh việc chọn nghề một cách vô tội vạ.
Để tự quản lý: Việc quản lý sắp xếp các lựa chọn của bản thân một cách hợp lý cũng không kém phần quan trọng vì suy cho cùng dù có bao nhiêu lựa chọn đi chăn nữa thì cũng chỉ được chọn một và đó phải là lựa chọn phù hợp nhất. Đó là lý do mà việc chọn nguyện vọng luôn phải được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên, lĩnh vực phù hợp nhất với bản thân sẽ được đặt lên những nguyện vọng đầu dần về sau sẽ là những ngành ít phù hợp hơn.
Kỹ năng xã hội: Các kỹ năng xã hội như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng xây dựng các mối quan hệ,... giúp kết nối con người với nhau, rất cần thiết trong các hoạt động hướng nghiệp. Đây là những kỹ năng bắt buộc phải học khi bạn tham gia vào các hoạt động nhóm/tổ chức. Việc sở hữu kỹ năng xã hội chính là một điểm cộng khi tiếp xúc với mọi người nhằm gây ấn tượng tốt với đối phương và giải quyết các vấn đề hiệu quả hơn. Từ đó, các bạn học sinh có thể nhận được ý kiến khách quan đa chiều để hiểu rõ hơn về bản thân cũng như những lĩnh vực mình chọn.
Theo các chuyên gia, thành công trong sự nghiệp đến từ 80% EQ và 20% IQ. Để trở nên thành công, chúng ta cần vận dụng linh hoạt cả IQ lẫn EQ trong mọi lĩnh vực, ngay cả trong những bước đầu tiên là lựa chọn lĩnh vực mà bản thân sẽ cống hiến. Thành công không phải là “làm quan chức lớn”, đạt được mục tiêu của bạn mới chính là sự thành công ngay cả khi đó là một mục tiêu nhỏ. Bạn được 10 điểm là một thành công, bạn chọn được ngành học cũng là một thành công. Cùng Onion từng bước lập ra những mục tiêu nào, bắt đầu với việc học cách quản lý cảm xúc của bản thân nhé.
Nguồn tham khảo:
Emotional Intelligence - Why It Can Matter More Than IQ? [ Daniel Goleman ]
Careers: An Organisational Perspective [ Schreuder, A. M. G. ]
Viết bài: Saoirse
Thiết kế: Bmoon
Page updated
Google Sites
Report abuse