อาชีพชุมชน

กระเป๋าจากต้นกก 

การทอเสื่อกกของชุมชนในยามว่างจากการทำนานับเป็นวิถีชีวิตของเกษตรกร อีกทั้งยังเป็นการ อนุรักษ์ภูมิปัญญาดั้งเดิมของท้องถิ่นส่วนใหญ่ทอเสื่อเพื่อใช้สอยในครัวเรือน หรือสำหรับแลกเปลี่ยนกับสิ่งของ เครื่องใช้ภายในหมู่บ้านและพื้นที่ใกล้เคียงจึงมีแนวคิดที่จะทำการพัฒนากลุ่มทอเสื่อ และทำผลิตภัณฑ์จากเสื่อกก ให้มีเอกลักษณ์ให้กับชุมชนตำบลหนองป่าก่อ เพื่อเป็นการสร้างรายได้เสริมและสร้างแหล่ง เรียนรู้ ภูมิปัญญาท้องถิ่น และส่งเสริมให้คนรุ่นใหม่มองเห็นอาชีพเสริมในชุมชนได้

 สมัยก่อนเมื่อว่างจากการทำไร่ทำนาก็ได้ตัดกกมาทอเป็นเสื่อเพราะว่าช่วงนั้นกกจะมีจำนวนมากก็ได้คิดค้นการทอเสื่อกกขึ้นมา ชาวบ้านบอกว่านอกจากจะได้เสื่อไว้ใช้แล้วยังสามารถเป็นอาชีพเสริมได้อีกด้วยหลังจากที่ชาวบ้านว่างจากการทำไร่ทำนาการทอเสื่อเป็นงานหัตถกรรมประเภทเครื่องจักสาน   เครื่องจักสานโดยทั่วไปจะหมายถึง สิ่งที่ผลิตขึ้นด้วยมือ โดยวิธีจัก สาน ถักและทอเป็นหลัก เครื่องจักสานที่ทำขึ้นในถิ่นต่าง ๆ มีความจำเป็นสำหรับการดำรงชีวิตในชนบท ถ้าจัดเสื่อตามหน้าที่การใช้สอย เสื่อเป็นเครื่องจักสานที่ใช้เป็นเครื่องเรือน และเครื่องปูลาดหรือใช้สำหรับปูนั่ง ปูนอนเป็นส่วนใหญ่เสื่อกกเป็นเสื่อที่ผลิตจากต้นกก ซึ่งเป็นพืชล้มลุกคล้ายหญ้า มีหัวคล้ายข่าแต่เล็กกว่าปลายลำต้นมีดอก ขยายพันธ์ด้วยวิธีแยกหัวที่แตกแขนงเป็นหน่อเป็นพืชเส้นใยที่ปลูกและเจริญงอกงามได้ดีในประเทศไทยผู้ศึกษาซึ่งมีความสนใจที่จะทำผลิตภัณฑ์ เสื่อกกมาแปรรูปเป็นที่รองจาน เพื่อเป็นการเพิ่มมูลค่าของผลิตภัณฑ์  และยังสามารถนำไปเป็นของตกแต่งในบ้าน  ในโรงแรมรวมถึงเป็นของฝากได้

อีกเหตุผลหนึ่งก็คือ อย่างที่บอกไปแล้วว่าดิฉัน นางหนูรักษ์  ดวงลูกแก้ว เป็นคนที่รวบรวมทำเองทั้งหมดในช่วงแรกที่ก่อตั้งกลุ่มทำกระเป๋าจากกก ตั้งแต่ขั้นตอนแรกจนถึงขั้นตอนสุดท้าย ทั้งการผลิต การออกแบบ การตลาด เองทั้งหมด นางหนูรักษ์  ดวงลูกแก้วเริ่มจากการทอเสื่อกกไม่เป็นด้วยซ้ำ และเติบโตอยู่ในชุมชนที่ทอเสื่อกกเป็นอาชีพก็ตาม ดังนั้นก่อนที่หนูรักษ์ดวงลูกแก้วจะเริ่มกระเป๋าจากกกขึ้นมา แล้วก็เริ่มตั้งแต่การหัดทอ หัดย้อม คิดค้นลายเสื่อ เพื่อให้รู้จริงในเรื่องนี้ เพื่อที่จะเอาความรู้นั้นมาปรับใช้กับกระเป๋าจากกก ซึ่งในตอนแรกเริ่มเลย ยังคิดว่าจะทำเป็นกระเป๋าสานทั้งหมด ยังไม่คิดจะเอาไปรวมกับวัสดุหนังอย่างที่เห็นกันตอนนี้ แต่นั่นนับเป็นเรื่องยากมาก เพราะตัวเสื่อกกมีความแข็ง จะยากต่อการเข้ารูปเข้าทรง ผมจึงเปลี่ยนแผนเอามาผสมกับวัสดุอื่นด้วย เพื่อให้ได้กระเป๋าที่ดีที่สุดออกมาอย่างที่ทุกคนได้เห็นกัน

 

 

ผู้ให้ข้อมูล นางหนูรักษ์  ดวงลูกแก้ว

ผู้เรียบเรียง    นายนิสิต  ไชยเมือง

ผู้ถ่ายภาพ นายนิสิต  ไชยเมือง