Test Επαγγελματικού Προσανατολισμού

Τι είναι το Τest Επαγγελματικού Προσανατολισμού;

Το τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού είναι ένα εργαλείο, συνήθως ένα πρόγραμμα στον υπολογιστή (σαν ερωτηματολόγιο), που στοχεύει να βοηθήσει ένα άτομο να εντοπίσει πιθανά επαγγέλματα ή σχολές που ταιριάζουν με τα ενδιαφέροντά του, τις αξίες του, τις δεξιότητές του και τον τύπο προσωπικότητάς του.

Είναι σαν έναν "χάρτης" που δείχνει μερικούς πιθανούς προορισμούς, βασισμένο σε αυτό που του λέμε για τον εαυτό μας. Δεν μας λέει ποιο δρόμο να διαλέξουμε, αλλά μας δείχνει μερικές πιθανές κατευθύνσεις για να αρχίσουμε την εξερεύνηση.

Λειτουργεί με βάση την αρχή του ταιριάσματος (matching): Αντιστοιχίζει τα χαρακτηριστικά σου με τα χαρακτηριστικά διαφόρων επαγγελμάτων.

Μειονεκτήματα των Τest Επαγγελματικού Προσανατολισμού

1. Η ψευδαίσθηση της αντικειμενικότητας και το πρόβλημα του "Black box"

   • Αυτά τα προγράμματα παρουσιάζονται ως επιστημονικά και αντικειμενικά, συχνά χρησιμοποιώντας αλγορίθμους και ταξινομήσεις προσωπικότητας (π.χ. μια απλοποιημένη εκδοχή του Myers-Briggs). Ωστόσο, τα αποτελέσματα βασίζονται σε ένα περιορισμένο σύνολο προκαθορισμένων ερωτήσεων και ένα απρόσωπο σύστημα βαθμολόγησης.

   • Γιατί είναι μειονέκτημα: Οι νέοι μπορεί να δέχονται το αποτέλεσμα ως ένα αμετάβλητο "επιστημονικό γεγονός" για τον εαυτό τους, αντί για ένα απλό στοιχείο πληροφόρησης. Καταστέλλουν την εξερεύνηση επειδή "το το τεστ το είπε", δημιουργώντας μια ψευδή αίσθηση βεβαιότητας και αυτοπεποίθησης, εκεί που χρειάζονται στην πραγματικότητα αμφιβολία, αυτο-ανακάλυψη και εξερεύνηση.
     
     

2. Έλλειψη λεπτομέρειας και δεν λαμβάνει υπόψη "από που προέρχεται" ο κάθε άνθρωπος

   • Ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή δεν μπορεί να κατανοήσει τη μοναδική ιστορία ενός ατόμου, τα πάθη, τις ιδιαιτερότητές του ή τους περιβαλλοντικούς παράγοντες.

   • Δεν μπορεί να δει τα μάτια σας να λάμπουν όταν μιλάτε για ένα συγκεκριμένο θέμα.

   • Δεν γνωρίζει για την εθελοντική σας εργασία, όπου ανακαλύψατε ότι έχετε ένα ταλέντο π.χ. στην οργάνωση ανθρώπων.

   • Δεν μπορεί να λάβει υπόψη το κοινωνικοοικονομικό σας υπόβαθρο, πάθη εκτός ακαδημαϊκού χώρου ή στόχους τρόπου ζωής, τις μαθησιακές σας δυσκολίες ή τις προσωπικές σας προκλήσεις που διαμορφώνουν τις ευκαιρίες και την ανθεκτικότητά σας.

   • Γιατί είναι μειονέκτημα: Οι συστάσεις είναι γενικευμένες και βασίζονται σε ευρείες κατηγορίες (π.χ., "Είσαι ISTJ, οπότε γίνε λογιστής"). Χάνουν πολλές σημαντικές λεπτομέρειες και τους μοναδικούς συνδυασμούς δεξιοτήτων που οδηγούν σε επαγγελματικές διαδρομές που είναι ταυτόχρονα γεμάτες νόημα και ακολουθούν τις τελευταίες τάσεις (π.χ., ένας βιολόγος που είναι ταυτόχρονα ένας ταλαντούχος δημιουργός podcast).
     
     

3. Στατικά και επιφανειακά αποτελέσματα σε έναν δυναμικό κόσμο που αλλάζει συνεχώς

   • Αυτά τα τεστ προσφέρουν ένα στιγμιότυπο βασισμένο στη σημερινή γνώση ενός εφήβου ή νέου ενήλικα για τον εαυτό του και τον κόσμο — που είναι εκ φύσεως περιορισμένη.

   • Οι άνθρωποι αλλάζουν: Τα ενδιαφέροντα, οι δεξιότητες και οι αξίες εξελίσσονται δραματικά μέσα από εμπειρίες, εκπαίδευση και την απλή ωρίμανση.

   • Ο κόσμος της εργασίας αλλάζει: Αυτά τα τεστ συχνά προτείνουν καθιερωμένα, παραδοσιακά επαγγέλματα όπως "Γίνε δάσκαλος ή μηχανικός χωρίς εξατομικευμένη καθοδήγηση ή κάποιο σχέδιο εξέλιξης. Δεν είναι μαθημένα στο να προτείνουν ανερχόμενα επαγγέλματα (π.χ. UX strategist, blockchain developer, sustainability analyst) ή επιχειρηματικές διαδρομές που δεν υπήρχαν όταν προγραμματίστηκε το τεστ.

   • Γιατί είναι μειονέκτημα: Μπορεί να "κλειδώσει" έναν νέο άνθρωπο σε μια ξεπερασμένη άποψη τόσο του εαυτού του όσο και του επαγγελματικού τοπίου, κατευθύνοντάς τον πιθανώς σε τομείς που μπορεί να μην έχουν μέλλον ή να εξελίσσονται συνεχώς.
     
     

4. Επίτευξη της "Εύρεσης" μιας διαδρομής έναντι της "Ανάπτυξης" μιας διαδρομής

   • Αυτό είναι το πιο κρίσιμο φιλοσοφικό μειονέκτημα. Αυτά τα τεστ προωθούν μια παθητική νοοτροπία: "Απάντησε σε αυτές τις ερωτήσεις και θα σου πω ποιος είσαι και τι πρέπει να κάνεις."

   • Το πραγματικό ταξίδι της επαγγελματικής ανάπτυξης είναι ενεργητικό και επαναληπτικό. Χτίζεται πάνω σε:

     • Πειραματισμό: Δοκιμάζοντας διαφορετικές δεξιότητες, δουλειές και ρόλους.

     • Δικτύωση: Μιλώντας με ανθρώπους από διάφορα πεδία για να μάθετε πώς είναι πραγματικά η δουλειά τους.

     • Αναστοχασμό: Κατανόηση του τι απολαμβάνετε στη διαδικασία της εργασίας, όχι μόνο στο αποτέλεσμα.

   • Γιατί είναι μειονέκτημα: Αντικαθιστά την ουσιαστική δεξιότητα ζωής που είναι η ανακάλυψη του εαυτού μας με την επιβεβαίωση τρίτων. Ο στόχος δεν πρέπει να είναι να βρεις τη μία σωστή απάντηση, αλλά να αναπτύξεις τις δεξιότητες και την αυτογνωσία για να δημιουργήσεις μια ολοκληρωμένη καριέρα με την πάροδο του χρόνου.
     
     

5. Υπεραπλούστευση σύνθετων χαρακτηριστικών

   • Αυτά τα τεστ συχνά ανάγουν σύνθετα ανθρώπινα χαρακτηριστικά (π.χ., δημιουργικότητα, ηγεσία, αναλυτική σκέψη) σε απλές ερωτήσεις ναι/όχι ή χρησιμοποιώντας μια κλίμακα.

   • Παράδειγμα: Μια ερώτηση μπορεί να είναι, "Σου αρέσει να βοηθάς τους ανθρώπους;" Το "ναι" μπορεί να τον ωθήσει προς την νοσηλευτική ή τη διδασκαλία, αλλά αγνοεί εντελώς ότι το "να βοηθάς τους ανθρώπους" μπορεί επίσης να σημαίνει να προγραμματίζεις λογισμικό, να σχεδιάζεις βιώσιμη αρχιτεκτονική ή να δημιουργείς δίκαια και εξελιγμένα χρηματοοικονομικά προϊόντα.

   • Γιατί είναι μειονέκτημα: Αποτυγχάνει να συλλάβει τον αμέτρητο τρόπο με τον οποίο μια ικανότητα ή ενδιαφέρον, μπορεί να εκφραστεί στη μοντέρνα οικονομία, περιορίζοντας σοβαρά το όραμα ενός νέου ατόμου για τις δυνατότητές του.
     
     

"Αυτά τα τεστ μπορούν να είναι ένα σημείο εκκίνησης για την περιέργεια, αλλά δεν πρέπει ποτέ να είναι η τελική απάντηση. Το μέλλον σας είναι πολύ σύνθετο, πολύ μοναδικό και πολύ συναρπαστικό για να αφεθεί σε έναν αλγόριθμο. Μην κάνετε απλά ένα τεστ — μιλήστε με ανθρώπους, δοκιμάστε νέα πράγματα και χτίστε το δρόμο σας βασισμένοι σε αυτό που σας ενεργοποιεί πραγματικά."

Πίνακας σύγκρισης