MC001 - Nghiên cứu tổn thương thần kinh lưỡi do nhổ răng khôn hàm dưới

ID: MC001

Tên minh chứng: TỔN THƯƠNG THẦN KINH LƯỠI DO NHỔ RĂNG KHÔN HÀM DƯỚI

Ngày hoàn thiện: 15/10/2020


Miêu tả minh chứng:

Nhổ răng khôn là một trong những điều trị phổ biến nhất trong phẫu thuật miệng. Trong số các biến chứng có thể xảy ra, đáng ngại nhất là tổn thương các nhánh của thần kinh V. Mặc dù đa số các trường hợp chỉ xảy ra nhất thời, nhưng các di chứng vĩnh viễn để lại, như giảm hay loạn cảm giác ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Các nhánh thần kinh V bị tổn thương trong nhổ răng khôn hàm dưới có thể là nhánh thần kinh (TK) lưỡi, TK xương ổ dưới, TK miệng hay TK hàm móng, trong đó tổn thương phổ biến nhất là tổn thương TK xương ổ dưới và TK lưỡi. Theo các thống kê, tổn thương TK xương ổ dưới chiếm tỉ lệ từ 0,5%- 0,8% và TK lưỡi từ 0%- 10%

Kết quả đạt được:

Do vậy, những vấn đề này cần phải được giải thích cho bệnh nhân và đề cập trong cam kết phẫu thuật trước khi tiến hành nhổ răng khôn dưới, bên cạnh các biến chứng khác như sưng nề, chảy máu, đau sau mổ.

Mặc dù bản thân thuốc tê có thể gây tổn thương TK lưỡi hay TK xương ổ dưới, nhưng nguyên nhân chính gây các tổn thương này ở vùng răng khôn vẫn là chấn thương khi phẫu thuật. TK lưỡi ở vùng răng khôn dưới nằm dưới niêm mạc và không có ống xương bao quanh (Hình 1). Vì vậy, không thể đánh giá chính xác vị trí TK lưỡi bằng các phim tia X thường quy như phim cận chóp hay phim toàn cảnh. Ở vùng này, TK lưỡi nằm bên dưới mào xương 2,8 mm ± 1mm và cách vách xương vỏ phía trong 2,5 mm ± 0,7 mm, mặc dù đôi khi TK lưỡi cũng có thể nằm sát vách xương phía trong và bên trên mào xương. Ngoài ra, vị trí của TK lưỡi ở hai bên dường như độc lập với nhau. (4) Kỹ thuật chụp cắt lớp có thể giúp xác định vị trí TK lưỡi , nhưng đây không phải là kỹ thuật thường quy, do đó chỉ có một cách duy nhất tránh làm tổn thương TK lưỡi là tạo đường rạch nằm cách xa bờ trong vết thương, không đưa dụng cụ vào vùng này, và không phá vách xương trong. (5)

Do nằm trong mô mềm, gần với vách xương trong, TK lưỡi dễ bị đè ép hoặc rách hay bị kẹp phải bởi cây banh má, mũi khoan, hay các dụng cụ phẫu thuật khác. Do vậy, những vấn đề này cần phải được giải thích cho bệnh nhân và đề cập trong cam kết phẫu thuật trước khi tiến hành nhổ răng khôn dưới, bên cạnh các biến chứng khác như sưng nề, chảy máu, đau sau mổ.

Mặc dù bản thân thuốc tê có thể gây tổn thương TK lưỡi hay TK xương ổ dưới, nhưng nguyên nhân chính gây các tổn thương này ở vùng răng khôn vẫn là chấn thương khi phẫu thuật. TK lưỡi ở vùng răng khôn dưới nằm dưới niêm mạc và không có ống xương bao quanh (Hình 1). Vì vậy, không thể đánh giá chính xác vị trí TK lưỡi bằng các phim tia X thường quy như phim cận chóp hay phim toàn cảnh. Ở vùng này, TK lưỡi nằm bên dưới mào xương 2,8 mm ± 1mm và cách vách xương vỏ phía trong 2,5 mm ± 0,7 mm, mặc dù đôi khi TK lưỡi cũng có thể nằm sát vách xương phía trong và bên trên mào xương. Ngoài ra, vị trí của TK lưỡi ở hai bên dường như độc lập với nhau. (4) Kỹ thuật chụp cắt lớp có thể giúp xác định vị trí TK lưỡi , nhưng đây không phải là kỹ thuật thường quy, do đó chỉ có một cách duy nhất tránh làm tổn thương TK lưỡi là tạo đường rạch nằm cách xa bờ trong vết thương, không đưa dụng cụ vào vùng này, và không phá vách xương trong. (5)

Do nằm trong mô mềm, gần với vách xương trong, TK lưỡi dễ bị đè ép hoặc rách hay bị kẹp phải bởi cây banh má, mũi khoan, hay các dụng cụ phẫu thuật khác.