၈၈။ ပွမကဵုဆန်
၁၆၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် သြဝ်ကောံဓရီုအိုတ်ညိ၊ သၚ်ကြက်သ္ပကမ်ရ” ရဴဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ သ္ဂးတဴရဴဝွံမ္ဂး ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခမဳမဂိယဲနွံဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် က္ညကၠုၚ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဂိယဲဂှ် တၞဟ်နကဵုဆန် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုရ—
ခမဳမဂိယဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳမွဲဇကုတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူမၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး သီုမဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ကဵုဆန်ရ၊ သြဝ်ရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန် ကုအဲဍိက်ညိ၊ သြဝ်ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဆန် အဲဍိက်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ နကဵုဇကု ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုပါၚ် ကဵုတီကေတ်မ္ဂး နကဵုဇကု ပါၚ်ၜါပြကာ ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဒှ်ကဵုဆန်ရ။ နကဵုဇကု ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုပါၚ် ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုဇကု ပါၚ်ၜါပြကာ ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ကဵုဆန်ရ။ ကဵုရဴဝွံတုဲ ယဝ်ကလိဂွံ ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်မ္ဂး၊ ပွမကလိဂွံ ရဴဝွံ ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် နကဵုဇံၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဂတဵုကဵုဒှ် ရၚ်တၠုၚ်နၚ် ခမဳမဂိယဲဂှ် လဒေါဝ်သၚ်တုဲ သ္ဒးသ္ပကမ်ရ။ ယွံခမဳတအ် “ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပြံၚ်ဖျုဲထောံ ခမဳဂိယဲဂှ် နူဒၞါဲအိုတ်မ္ဂး၊ ယဲလေဝ် ကြက်ဂၠိုၚ်တိုန်ရ၊ ပွမဒးချိုတ်အာလေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်စိုတ်ဒှ် ကုခမဳကၠောန်ၜိုတ်ညးယဲဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြံၚ်ဖျုဲဏာ ခမဳဂိယဲဂှ် နူဒၞါဲရ။ သၚ်က္ညအာဌာန်ဂှ်တုဲ သ္ဒးသ္ပကမ်ရ။ သၚ်မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကမ်ဟေၚ်ရ၊ ယဝ်သ္ပမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန််မကဵုဂှ်ဟေၚ် ယဝ်စ္ဍးအာ(ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ သ္ဒးကဵုဆန် ကုခမဳမွဲသအာၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မကဵုဂှ်ဟေၚ် ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး သာမဏဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးသၠးကၠေံသိက္ခာမ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးအာစိုပ်ပါရာဇိကဝတ္ထု မဒှ်လအိတ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးကြအ်ဥမ္မတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးစိုတ်ကလှ်လဖှ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံဇအုဲဇဗ ဝဳဗလးအာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံသၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာ မယုတ်မာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ခမၞုဲမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးကၠတ်ပံၚ်ဖက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးပြံၚ်အာဗော်တဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး တိရစ္ဆာန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂစိုတ်မိမ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂစိုတ်မမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂစိုတ်တၠအရှန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးပါ်ဒကးသၚ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးသ္ပဇကုကျာ် ညံၚ်ဆီဂွံပ္ဍူအာမ္ဂး။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကဵုဆန် ကုခမဳမွဲသအာၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ယဝ်စ္ဍးအာ(ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ ယဝ်စ္ဍးအာ (ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ တိတ်လှိက်အာဒှ်တုဲ ဟွံဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး။ ဝိဝိၚ်ဝိုတ်ဝုဲအာဒှ်တုဲ ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး။ လုပ်စသမာပတ်ဒှ်တုဲ ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ၊ ကုခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဆန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ နကဵုစေတနာ ဟွံမိက်လဴဂှ် ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ၊ ကုခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဆန်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ကိစ္စထေက်ကဵုဒးသ္ပကမ်ဇၞော်ကမ်သၟတ်သၚ် နွံဒှ်မ္ဂး ခမဳမကဵုပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ဆန်လေဝ် တၞဟ်နကဵုဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
