၂၇၄။ ပွမက္ညအာဂြိုပ်ဒုန်ဗၟံက်
၄၆၆။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အနုရုန္ဓ တဳလပိုဉ်နန္ဒိယ တဳလပိုဉ်ကိမိလဂမၠိုၚ် သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဒုန်ဗၟံက်အိုတ်ရ၊ ပၟၚ်ဂြိုပ် ညာတ်ကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မက္ညကၠုၚ်နူဇမ္ၚောဲတုဲ “ယွံခမဳဇၞော် လ္ပလုပ်ဂြိုပ်ဝွံညိ၊ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံ ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်ပိတၠ မဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ် မၞုံသဘဴနွံပၟိက်ကဵုဒတုဲဖဵုဇကုဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ လ္ပသ္ပပွမဟွံမွဲကဵုတသိုခ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်ပိတၠဂှ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
တဳလပိုဉ်အနုရုဒ္ဓ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ပၟၚ်ဂြိုပ်မဟီုသ္ဂး ကေုာံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမွဲစွံတုဲ “ယွံဒကာပၟၚ်ဂြိုပ် လ္ပဆေဝ်ဒဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဒှ်အ္စာပိုဲ က္ညစိုပ်ကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုပၟၚ်ဂြိုပ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အနုရုန္ဓ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်နန္ဒိယ တဳလပိုဉ်ကိမိလတအ်တုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဒှ်အ္စာပိုဲက္ညစိုပ်ကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်နန္ဒိယ တဳလပိုဉ်ကိမိလတအ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အနုရုန္ဓ တဳလပိုဉ်နန္ဒိယ တဳလပိုဉ်ကိမိလတအ် ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ မွဲဇကုဂှ် ဟောဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ မွဲဇကုဂှ် လညးပညပ်သၞာရ၊ မွဲဇကုဂှ် စွံပတန်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ။ တဳလမၞုံပိုည်ကျာ်တြဲ ဂဇအ်စှ်ေ ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်တုဲ ကြာတ်ဇိုၚ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲတုဲအိုတ်မ္ဂး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်အနုရုဒ္ဓ ရဴဝွံရ “ယွံအနုရုဒ္ဓတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မိပ်ဇြိပ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဟာ၊ နကဵုပိဏ္ဍပါတ်ဂှ် ဟွံဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ဟာ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ မိပ်ဇြိပ်ဒၟံၚ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ယိုပ်ယာပ်ဒၟံၚ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် နကဵုပိဏ္ဍပါတ် ဟွံဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
ယွံအနုရုဒ္ဓတအ် ပသာ်ရော? မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုမညဳသာသၟဟ်သၟန် အိုဟ်တၟိုဟ်မိပ်မြဟ် ဟွံဒှ်ကယျာန်ဓဝါတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညံၚ်ရဴဍာ်တှ် (ကေုာံ) ဍာ်နှဴရဴကီု မၞုံမွဲစိုတ်ဓဝ်အိုတ်တုဲ သီုမၠာ်သ္ၚေဝ်ဗွဲမ္ဒးရး နကဵုမတ်ဂမၠိုၚ် မသ္ဍိုက်ဆာန်ရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴမံၚ်စံၚ်အိုတ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဗွဲစၟတ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုမညဳသာသၟဟ်သၟန် အိုဟ်တၟိုဟ်မိပ်မြဟ် ဟွံဒှ်ကယျာန်ဓဝါတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညံၚ်ရဴဍာ်တှ် (ကေုာံ) ဍာ်နှဴရကီု မၞုံမွဲစိုတ်ဓဝ်အိုတ်တုဲ သီုမၠာ်သ္ၚေဝ်ဗွဲမ္ဒးရး နကဵုမတ်ဂမၠိုၚ် မသ္ဍိုက်ဆာန်ရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴမံၚ်စံၚ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
ယွံအနုရုဒ္ဓတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု သီုမညဳသာသၟဟ်သၟန် အိုဟ်တၟိုဟ်မိပ်မြဟ် ဟွံဒှ်ကယျာန်ဓဝါတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညံၚ်ရဴဍာ်တှ် (ကေုာံ) ဍာ်နှဴရကီု မၞုံမွဲစိုတ်ဓဝ်အိုတ်တုဲ သီုမၠာ်သ္ၚေဝ်ဗွဲမ္ဒးရး နကဵုမတ်ဂမၠိုၚ် မသ္ဍိုက်ဆာန်ရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴမံၚ်စံၚ်အိုတ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကုပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် မပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံ “ယြဴအဲမွဲ ဂွံပဒတဴမွဲစွံကေုာံညးဒ္ဂေတ်ဓရ်မွဲစွံဂမၠိုၚ် မၞုံသဘဴမဖှ်ရဴဝွံရ၊ အဲ ကလိဂွံဒးရးကွေံရ၊ အဲ ကလိဂွံဒးရးလောန်ကွေံရ” ဂှ် ရဴဝွံ စိုတ်ဒှ်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကုအဲဍိက်ဂှ် ပ္ဍဲဂတမတ်ကဵုဒှ် ပ္ဍဲကြဴမတ်ကဵုဒှ် သှ်ပတူလဝ်ကာယကမ်မေတ္တာ ပ္ဍဲလတူတဳလဂမၠိုၚ်ဝွံရ၊ ပ္ဍဲဂတမတ်ကဵုဒှ် ပ္ဍဲကြဴမတ်ကဵုဒှ် သှ်ပတူလဝ် ဝစဳကမ်မေတ္တာရ၊ ပ္ဍဲဂတမတ်ကဵုဒှ် ပ္ဍဲကြဴမတ်ကဵုဒှ် သှ်ပတူလဝ် မေနောကမ်မေတ္တာရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကုအဲဍိက်ဂှ် “အဲ ယှအ်ကၠေံပၟိက်စိုတ်ဇကုတုဲ ဂွံဒ္ဂေတ်ဗက်အလိုက်ပၟိက် နပၟိက်အလိုက်စိုတ်တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဝွံဟေၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ဂှ် ကသပ်ဒှ် ရဴဝွံရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ယှအ်ကၠေံပၟိက်စိုတ်ဇကုတုဲ ဒ္ဂေတ်ဗက်အလိုက် နပၟိက်အလိုက်စိုတ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဝွံဟေၚ်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဇကုဂှ် ၜိုန်ဒှ်တၞဟ်တၞဟ်လေဝ် စိုတ်တုန် ညံၚ်ရဴမွဲဓဝ်ကီု ဒှ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
တဳလပိုဉ်နန္ဒိယလေဝ် ။ ပ ။ တဳလပိုဉ်ကိမိလလေဝ် ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂလာန်ဝွံရ၊ “ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကုအဲဍိက်လေဝ် ‘ယြဴအဲမွဲ ဂွံပဒတဴမွဲစွံ ကေုံညးဒ္ဂေတ်ဓရ်မွဲစွံဂမၠိုၚ် မၞုံသဘဴမဖှ်ရဴဝွံရ၊ အဲ ကလိဂွံဒးရးကွေံရ၊ အဲ ကလိဂွံဒးရးလောန်ကွေံရ’ ဂှ် ရဴဝွံ စိုတ်ဒှ်ရ။
ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကုအဲဍိက်ဂှ် ပ္ဍဲဂတမတ်ကဵုဒှ် ပ္ဍဲကြဴမတ်ကဵုဒှ် သှ်ပတူလဝ် ကာယကမ်မေတ္တာ ပ္ဍဲလတူတဳလဂမၠိုၚ်ဝွံရ၊ ပ္ဍဲဂတမတ်ကဵုဒှ် ပ္ဍဲကြဴမတ်ကဵုဒှ် သှ်ပတူလဝ် ဝစဳကမ်မေတ္တာရ၊ ပ္ဍဲဂတမတ်ကဵုဒှ် ပ္ဍဲကြဴမတ်ကဵုဒှ် သှ်ပတူလဝ် မနောကမ်မေတ္တာရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကုအဲဍိက်ဂှ် “အဲ ယှအ်ကၠေံပၟိက်စိုတ်ဇကုတုဲ ဂွံဒ္ဂေတ်ဗက်အလိုက်ပၟိက် နပၟိက်အလိုက်စိုတ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဝွံဟေၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ဂှ် ကသပ်ဒှ် ရဴဝွံရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ယှအ်ကၠေံပၟိက်စိုတ်ဇကုတုဲ ဒ္ဂေတ်ဗက်အလိုက် နပၟိက်အလိုက်စိုတ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဝွံဟေၚ်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဇကုဂှ် ၜိုန်ဒှ်တၞဟ်တၞဟ်လေဝ် စိုတ်တုန် ညံၚ်ရဴမွဲဓဝ်ကီု ဒှ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံဟေၚ် “ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုမညဳသာသၟဟ်သၟန် အိုဟ်တၟိုဟ်မိပ်မြဟ် ဟွံဒှ်ကယျာန်ဓဝါတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညံၚ်ရဴဍာ်တှ် (ကေုာံ) ဍာ်နှဴရကီု မၞုံမွဲစိုတ်ဓဝ်အိုတ်တုဲ သီုမၠာ်သ္ၚေဝ်ဗွဲမ္ဒးရး နကဵုမတ်ဂမၠိုၚ် မသ္ဍိုက်ဆာန်ရၚ်သကအ်ဂှ် ပဒတဴမံၚ်စံၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။ ယွံအနုရုဒ္ဓတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံဟိုတ်မာဲ မၞုံကဵုဝဳရိယလွဳပရာမသကာတ်မြဟ်ဂှ် မၞုံကဵုစိုတ်မဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဗွဲစၟတ်တုန် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံဟိုတ်မာဲ မၞုံကဵုဝဳရိယလွဳပရာမသကာတ်မြဟ်ဂှ် မၞုံကဵုစိုတ်မဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
ယွံအနုရုဒ္ဓတအ် မုရဴသာ်လ၆ုမွဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံဟိုတ်မာဲ မၞုံကဵုဝဳရိယလွဳပရာမသကာတ်မြဟ်ဂှ် မၞုံကဵုစိုတ်မဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။
ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲဂြိုပ်ဝွံ ပၞောဝ်ကဵုပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ခမဳမကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် လးသၞာရ၊ စွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေတ်ပေါတ်ဇိုၚ်ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ ကြဴကြာတ်ခရော် သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ စွံပတန်လဝ်ရ၊ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ် ဍာ်ရပ်စပ်ရ၊ ခမဳကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် လက်ကရဴဂှ် မိက်ဂွံစ ပုၚ်သှ်ေသၟေဟ်ဂှ်မ္ဂး စရ၊ ဟွံမိက်စမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မဟွံမွဲကဵုတၞံဆုချောဲ မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴလေဝ် ကၠဟ်ကၠေံရ၊ ပ္ဍဲဍာ်မဟွံမွဲကဵုစၟလေဝ် ကိုဟ်ချာဲကၠေံရ၊ ခမဳဂှ် ထပ်ကၠေံသၞာရ၊ သီဂိုၚ်ကေတ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ်, ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ်, ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ၊ ကြဴကြာတ်ခရော်သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်ရ၊ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်သုၚ် ဍာ်ရပ်စပ်ရ၊ ကွဟ်ကၟဟ်ဘာရုၚ် (ဇြပ်) ကဵုပိုဉ်ရ။ ခမဳညာတ် ဍာ်နုၚ်သွုၚ်ကီု သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်နုၚ်ရပ်စပ်ကီု ဍာ်နုၚ်ကြာတ်ကီု မဟွံမွဲကဵုဍာ်ဂှ် (စုတ်ဍာ်တုဲ) စွံပတန်ရ။ ခမဳဂှ် ယဝ်ထ္ၜၚ်ပတိန်ဟွံမာန်မ္ဂး ကော်ခါဲတဲသကအ်ပွံၚ်တုဲ ထ္ၜၚ်ပတိုန်ကဵုတဲဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပပွမမြော်ဟီုတိတ်ပါၚ်အိုတ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုမသုန်ဂှ် ကၠိုဟ်ဗ္တံ ဂဇအ်ကောံဓရီု နဂလာန် မစပ်ကေုာံဓရ်အိုတ်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံဟေၚ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံဟိုတ်မာဲ မၞုံကဵုဝဳရိယလွဳပရာမသကာတ်မြဟ်ဂှ် မၞုံကဵုစိုတ်မဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ဗလးဏာ (နိဗ္ဗာန်) ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။