၄.၁.၆။ အညာတကဝိညတ္တိသိက္ခာပိုဒ်
515) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် တၞဟ်နတွံထ္ၜးဓရ် စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်သေဌဳမွဲ ပ္ၚောံပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဗွဲမရှေ်သှေ်ရဴဂဴတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ ကောန်သေဌဳ မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ကဵုတီညာတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုကေတ်သကာတုဲ ကဵုမြဟ်မြာတုဲဒှ်တုဲ ကောန်သေဌဳဂှ်— “ယွံတဳလပိုဉ် အရာနွံပၟိက်ဂှ် ဩဝ်ဟီုညိ၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ကဵုဒါန်သ္ၚာ ပိဏ္ဍပါတ် ဘာ ဂဥုဲ မဒှ်ကြိယာဗာပၟၚ်ပၟဲလမျီု မစှေ်စးကဵုယဲမာန်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ရ။ ယွံကောန်တၠဒကာ ယဝ်တၠအဲ နွံပၟိက်သၟိက်ကဵုဒါန် ကုအဲဒှ်မ္ဂး နူယာတ်ၜါဂတှေ် တၠအဲ ဗိုက်လတက်နၚ်ဝွံ ဩဝ်ကဵုဒါန်မွဲဂတှေ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလပိုဉ် ကုပိုဲဍိက်တအ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံအာ နကဵုယာတ်မွဲဂတှေ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ညံၚ်ရဴဒးဂွဂၠေံရ။ ယွံတဳလပိုဉ် စဵုကဵုစဴစိုပ်သ္ၚိဂှ် ဩဝ်လၟတ်လဇဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ စဴစိုပ်သ္ၚိမ္ဂး ကြက်ဖအောဝ်ဗလး ကဵုပလံၚ်နၚ် နူၜါဂတှေ် မွဲဂတှေ်ဂှ်ကီု မွဲဂတှေ်မခိုဟ်ပြဲလောန်လတူဝွံကီုရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠဒကာ ယဝ်တၠအဲ နွံပၟိက်သၟိက်ကဵုဒါန် ကုအဲဂှ်မ္ဂး နူယာတ်ၜါဂတှေ် တၠအဲ ဗိုက်လတၚ်နၚ်ဝွံ ဩဝ်ကဵုဒါန်မွဲဂတှေ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုကောန်သေဌဳရ။ ယွံတဳလပိုဉ် ကုပိုဲဍိက်တအ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံအာ နကဵုယာတ်မွဲဂတှေ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ညံၚ်ရဴဒးဂွဂၠေံရ။ ယွံတဳလပိုဉ် စဵုကဵုစဴစိုပ်သ္ၚိဂှ် ဩဝ်လၟတ်လဇဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ စဴစိုပ်သ္ၚိမ္ဂး ကြက်ဖအောဝ်ဗလး ကဵုပလံၚ်နၚ် နူၜါဂတှေ် မွဲဂတှေ်ဂှ်ကီု မွဲဂတှေ်မခိုဟ်ပြဲလောန်လတူဝွံကီုရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠဒကာ ယဝ်တၠအဲ နွံပၟိက်သၟိက်ကဵုဒါန် ကုအဲဂှ်မ္ဂး နူယာတ်ၜါဂတှေ် တၠအဲ ဗိုက်လတၚ်နၚ်ဝွံ ဩဝ်ကဵုဒါန်မွဲဂတှေ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုကောန်သေဌဳရ။ ယွံတဳလပိုဉ် ကုပိုဲဍိက်တအ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံအာ နကဵုယာတ်မွဲဂတှေ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ညံၚ်ရဴဒးဂွဂၠေံရ။ ယွံတဳလပိုဉ် စဵုကဵုစဴစိုပ်သ္ၚိဂှ် ဩဝ်လၟတ်လဇဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ စဴစိုပ်သ္ၚိမ္ဂး ကြက်ဖအောဝ်ဗလး ကဵုပလံၚ်နၚ် နူၜါဂတှေ် မွဲဂတှေ်ဂှ်ကီု မွဲဂတှေ်မခိုဟ်ပြဲလောန်လတူဝွံကီုရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံကောန်တၠဒကာ တၠအဲ နပွမဘိက်နိမန် သီုဟွံမိက်ကဵုဒါန်ဂှ် မုဖဵုနွံဂှ်ရော? ယြဴတၠအဲမွဲ (ပပၞညံၚ်မိက်ကဵုဒါန်ပၠန်) ဘိက်နိမန်တုဲမ္ဂး ဟွံကဵုဒါန်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်သေဌဳဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဂပ်ဝ်ဟီုကရေပ်ဂရောတ်အတေၚ်ဒှ်တုဲ ကဵုဒါန်ယာတ်မွဲဂတှေ်တုဲ စဴအာရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်နာဲ တၠအဲမုဟိုတ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ် နကဵုယာတ်မွဲဂတှေ်ဓဝ်ဂှ်ရော?” ဟီုသ္ဂးကဵုကောန်သေဌဳအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်သေဌဳဂှ် ဟီုလဴကဵုဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ။
မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ် ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ပၟိက်ဇၞော်အိုတ်ရ။ ဟွံအေၚ်သတှေ်အိုတ်ရ။ (ဟွံတရိုပ်စိုတ်အိုတ်ရ)။ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ တၞဟ်နဘိက်နိမန် နဗဗွဲဓရ်လေဝ် ဟွံလောဲသွာရ။ မုဟိုတ် ကောန်သေဌဳဂှ် သီုဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်နဗဗွဲဓရ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ယာတ်အိုတ်ဂှ်ရော” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မုဟိုတ်အာတ်ကေတ်သ္ၚာကောန်သေဌဳဂှ်ရော” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။
“ယွံဥပနန္ဒ တၠအဲ အာတ်ကေတ်သ္ၚာ ကောန်သေဌဳရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံဥပနန္ဒ ဒှ်ကဠောမသ ကေုာံတၠအဲဟာ၊ ဟွံဒှ်ကဠောမသဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဟွံဒှ်ကဠောမသရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တြုံဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် ဗဗွဲသပ္ပါယ်ကီု ဟွံဗဗွဲသပ္ပါယ်ကီု နွံကီု ဟွံမွဲကီု ဒဒက်တဴညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် တီကေတ် ဟွံမာန်ရ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) သီုဒှ်သာ်ဂှ် တၠအဲဂှ် အာတ်ကေတ်သ္ၚာ ကောန်သေဌဳ ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသရသွံ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွတၠအဲသ္ပဒး) ဝွံကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
516) ယြဴခမဳမွဲ အာတ်သ္ၚာ သမ္ၚေဟ်တြုံကီု သမ္ၚေဟ်ဗြဴကီု ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသမ္ဂး (ကုခမဳဂှ်) ဒးအာပတ် နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။ ရဴဝွံဟေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
517) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် နူဍုၚ်သာကေတ သွိုန်ဗပိုန်တဴ တရဴအဓါန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲ ဍုၚ်သာရဝှ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ဒမၠမတာဂမၠိုၚ် တိတ်ကၠုၚ်တုဲ ပၠံၚ်ၜးကေတ်သ္ၚာခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဆေဝ်ဒဝ်လေဝ် တၞဟ်နအာတ်သ္ၚာ သမ္ၚေဟ်တြုံကီု သမ္ၚေဟ်ဗြဴကီု မဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသရ” ရဴဝွံ ဒှ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်တုဲ ဟွံအာတ်အိုတ်ရ။ အတိုၚ်မဂၞံၚ်ဂၞါတ် (ယာတ်ဟွံပါ) ဂှ်ဟေၚ် က္ညအာဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠတအ် တဳအာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ဝွံ ဆာဲအိုတ်ကွေံရောၚ်သွံ၊ လ္ၚောဝ်တဴခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် (မဒုၚ်ထေၚ်ဂး တဳအာဇဳဝက) ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် အာဇဳဝကဂမၠိုၚ်ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ။ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဒှ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ကလေၚ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠဥပါလိ ဖအောဝ်ဗတိုက်ရ၊ ဩဝ်စၟဳစၟတ်ညးဂမၠိုၚ်ဝွံညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်ဥပါလိအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပါလိ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလပိုဉ်ဥပါလိအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပါလိ သၟာန်စၟဳစၟတ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ “ယွံကောန်တၠတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ်ရောၚ်၊ ဩဝ်ကဵုသ္ၚာ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်တဴဂၞံၚ်ဂၞါတ်လဝ် ဇကုသၟးအိုတ်ဂှ်ရော? ဂြောပ်ဗ္ဒန်ကၠေံ နကဵုချောဲကီု နကဵုတၞးဆုကီုတုဲ ဒးကၠုၚ်ရဟွံသေၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံဂလာန်ဓရ်တုဲ “ယွံခမဳတအ် ကုခမဳမၞုံကဵုသ္ၚာ ဒးဒုၚ်ပၠံၚ်ၜးကဵုဒမၠတ်ဒမၠကီု၊ ကုခမဳမၞုံကဵုသ္ၚာ ကၠေံလေၚ်အာကီု၊ တၞဟ်နအာတ်သ္ၚာ သမ္ၚေဟ်တြုံကီု သမ္ၚေဟ်ဗြဴကီု မဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ။ ယြဴဟိုန်ဘာမွဲ အာစိုပ်ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ ပ္ဍဲဘာဂှ် ယဝ်သ္ၚာ ဘာပိုၚ်လဝ်ကီု သၞာလးလတူကီု သၞာလးတိက်ကီု ဂရောပ်ဖုန်ကီု ဂြပ်သၚ်နွံမ္ဂး၊ ဂိုၚ်ကေတ်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိဂွံ (သ္ၚာ) ကလေၚ်စွံရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) တၞဟ်နဗိုက်လတက် ကဵုအခေါၚ်ရ။ ယဝ်သ္ၚာဘာပိုၚ်လဝ်ကီု သၞာလးလတူကီု သၞာလးတိက်ကီု ဂရောပ်ဖုန်ကီု ဂြပ်သၚ်ဟွံမွဲမ္ဂး ဂြောပ်ဗ္ဒန်ကၠေံ နကဵုချောဲကီု နကဵုတၞးဆုကီုတုဲ ဒးကၠုၚ်ရ၊ နမဂၞံၚ်ဂၞါတ်ဇကုသၟးတုန် ဟွံထေက်ကဵုကၠုၚ်ဟေၚ်ရ။ ကုခမဳကၠုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜး သိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
518) ယြဴ ခမဳမွဲ ပါဲကၠေံအခိၚ်တုဲ အာတ်သ္ၚာသမ္ၚေဟ်တြုံကီု သမ္ၚေဟ်ဗြဴကီု ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသမ္ဂး (ကုခမဳဂှ်) ဒးအာပတ် နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအရာအာတ်သ္ၚာ ညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် အခိၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဒးဒုၚ်ပၠံၚ်ၜးဏာ သ္ၚာလေဝ်ဒှ်ရ၊ သ္ၚာကၠေံလေၚ်အာလေဝ် ဒှ်ရ၊ ဣဝွံတုန် ပ္ဍဲအရာအာတ်သ္ၚာ ညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် အခိၚ်ရောၚ် ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
