၄.၁.၁၀.၁။ ပွံက်ရာဇသိက္ခာပိုဒ်
539) ရန်တၟံကဵုခမဳဟေၚ်တုဲ မ္ဂးဂှ် တၞဟ်နဖဵုခမဳ သ္ပအာရီုကဵုခမဳတုဲ မိက်ဂြောပ်လတက်ကဵုခမဳတုဲ။ သၟိၚ် မ္ဂးဂှ် ညးအုပ်ဓုပ်ဍုၚ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ညးခစသၟိၚ် မ္ဂးဂှ် ညးဂိုၚ်ကေတ်ဇွောံမသၟိၚ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ ဗဗၞး မ္ဂးဂှ် ညးဒှ်ဗၞး ဗွဲဇာတ်ရောၚ်။ သမ္ၚေဟ် မ္ဂးဂှ် ပါဲကၠေံသၟိၚ် ညးခစသၟိၚ် ဗဗၞးတုဲ သၟေဟ်ညးအိုတ်သီုဂှ် သမ္ၚေဟ်မ္ဂးရ။ ၚုဟ်မသ္ၚာ မ္ဂးဂှ် သြန် ထဝ် ဗၠဲ မၞက် မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ နၚုဟ်သ္ၚာဝွံ မ္ဂးဂှ် နၚုဟ်သ္ၚာမစိုပ်ဒၟံၚ်ဂတမုက်တူရူ။ ရာန်တုဲ မ္ဂးဂှ် လှာဲဂတးတုဲ။ ဩဝ်ဂြောပ်လတက်ညိ မ္ဂးဂှ် ဩဝ်ကဵုဒါန်ညိ။ ကလုတ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂှ်တုဲ “ယွံတဳလပိုဉ် ရန်တၟံကဵုတဳလပိုဉ်တုဲ ဂပ်ဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ် ၚုဟ်သ္ၚာဝွံရ၊ တဳလပိုဉ် ဩဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ၚုဟ်သ္ၚာဝွံညိ” ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး ခမဳဂှ် “ယွံဒကာ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ၚုဟ်သ္ၚာဂှ်တုန် ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်မဗဗွဲဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာမဂပ်ဝ်ဟေၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ဂးကဵုကလုတ်ဂှ်ရ။ ကလုတ်ဂှ် “ကုတဳလပိုဉ်ဂှ် ညးကၠောန်ကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ် မမိက်ကဵုမွဲမွဲ နွံဟာ” ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ညးမၞုံပၟိက်ကဵုသ္ၚာဂှ် ပၟၚ်အာရှာမ်ကီု ဥပးကီု ‘ယွံဒကာ ညးဝွံ ညးပ္ပကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ’ ရဴဝွံ သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးရ။ “ဩဝ်ကဵုညးဂှ်ညိ ရဴဝွံ ညးဂှ် ကြက်သီဂိုက်ဒေပ်ရ ရဴဝွံ ညးဂှ် ကြက်လှာဲဂတးရ ရဴဝွံကီု ညးဂှ် ကြက်ရာန်ရ ရဴဝွံကီု” ဟွံထေက်ကဵုသ္ဂးရ။ ကလုတ်ဂှ် ကဵုညးသ္ပကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ်ဂှ် တီကေတ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂှ်တုဲ ‘ယွံတဳလပိုဉ် ညးသ္ပကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ် တဳလပိုဉ် မဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးဂှ် အဲဍိက် ဂပ်ဝ်ကဵုတီကေတ်တုဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်မဗဗွဲ တဳလပိုဉ် ဩဝ်ပြာပ်အာညိ။ ကြက်ဂြောပ်လတက်ကဵုဒါန် တဳလပိုဉ်နကဵုသ္ၚာရ’ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ညးမၞုံပၟိက်ကဵုသ္ၚာဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ညးသ္ပကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ်တုဲ ‘ယွံဒကာ အဲ နွံပၟိက်ကဵုသ္ၚာရ’ ရဴဝွံ ဗၞတ်ၜါပိဝါ သ္ဒးအာတ်ရ၊ သ္ဒးကဵုသတိရ။ “ဩဝ်ကဵုသ္ၚာ ကုအဲညိ၊ ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ်သ္ၚာ သွက်အဲညိ၊ ဩဝ်လှာဲဂတးကဵုသ္ၚာ သွက်အဲညိ၊ ဩဝ်ရာန်ကဵုသ္ၚာ သွက်အဲညိ” ရဴဝွံ ဟွံထေက်ကဵုသ္ဂးရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးသ္ဂးရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးသ္ဂးရ။ ယဝ်ကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး ပွမကဵုစိုပ်ဒတုဲရဴဝွံ ဆာဲသန်ရ။ ယဝ်ဟွံကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး အာဌာန်ဂှ်တုဲ ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရန်တၟံတုဲ သ္ဒးဒတူဒၟံၚ်ရ။ ဟွံထေက်ကဵုဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာရ၊ ဟွံထေက်ကဵုဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် အာမိသ (မပ္တံပိဏ္ဍပါတ်) ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုတွံဓရ်ရ။ “မုရဴဟိုတ်နူဟိုတ်မွဲ ကၠုၚ်ဂှ်ရော” ရဴဝွံ သၟာန်မ္ဂး “ယွံကောန်တၠ ဩဝ်တီညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ဂးရ၊ ပ္ဍဲသၞာလေဝ် ယဝ်ဂဇအ်မ္ဂး၊ အာမိသလေဝ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်မ္ဂး၊ ဓရ်လေဝ်တွံမ္ဂး၊ ပွမဒတူလီုရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးဒတူရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးဒတူရ၊ အာတ်ပန်ဝါတုဲ သ္ဒးဒတူပန်ဝါရ၊ အာတ်မသုန်ဝါတုဲ သ္ဒးဒတူၜါဝါရ၊ အာတ်တြဴဝါမ္ဂး ဟွံထေက်ကဵုဒတူရ။ ပတိတ်ဇြဟတ်လောန်လတူဂှ်ဒှ်တုဲ ယဝ်ကဵုအာစိုပ်ဒတုဲ သ္ၚာဂှ်မ္ဂး ဟိုတ်နူပယောဂ ပွမပတိတ်ဇြဟတ် (ဒးအာပတ်) ဒုက္ကဋ်ရ။ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵု (ဝိနယ်ကမ်) ပွမဒးသၠးရ၊ ဂပ်ဝ်သ္ဒးသၠးကၠေံ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုပူဂိုလ်ကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သ္ၚာအဲဍိက် ဂပ်ဝ်ကဵုစိုပ်ဒတုဲ နပွမအာတ်လောန်လတူပိဝါ ပွမဒတူလောန်တြဴဝါဒှ်တုဲ မၞုံကဵု (ဝိနယ်ကမ်) ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ၚာဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကလေၚ်ရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကလေၚ်ကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကလေၚ်ကဵုကုတဳလပိုဉ်ရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။ ယဝ်ဟွံကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး ဇရေၚ်ဒကာ မရၚ်တၠုၚ်နၚ် ၚုဟ်သ္ၚာတမ်တေံဂှ် ‘ယွံဒကာတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ရန်တၟံကဵုခမဳတုဲ ၚုဟ်သ္ၚာမဂပ်ဝ်ပလံၚ်နၚ်ဂှ် ဟဂွံဒုၚ်စသိုၚ် ဖဵုမမိက်ကဵုမွဲမွဲ ကုခမဳဂှ်ရ၊ ယွံဒကာတအ် ဩဝ်ကလေၚ်အာတ်ကေတ်ထောံ ဂြပ်ဇကုအိုတ်ညိ၊ ဂြပ်မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုလာဲလေၚ်အာညိ’ ရဴဝွံ အလဵုဇကုလေဝ် သ္ဒးအာရ၊ ကလုတ်လေဝ် သ္ဒးဖအောဝ်ဗလးဏာရ။ ဣဝွံတုန် ဒ္ဂေတ်ဝတ် ပ္ဍဲအရာဖအောဝ်ကဵု ပလံၚ်ၚုဟ်သ္ၚာရောၚ် မ္ဂးဂှ် ဣဝွံတုန် ဒ္ဂေတ်ဝတ် မဗဗွဲကဵုဓရ် ပ္ဍဲအရာဖအောဝ်ကဵုပလံၚ် ၚုဟ်သ္ၚာဂှ်ရောၚ်။
540) နပွမအာတ်လောန်လတူပိဝါ ပွမဒတူလောန်တြဴဝါဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလောန်ဒှ်တုဲ ကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ။ နပွမအာတ်လောန်လတူပိဝါ ပွမဒတူလောန်တြဴဝါဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ။ နပွမအာတ်လောန်လတူပိဝါ ပွမဒတူလောန်တြဴဝါဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ယုတ်ဒေက်ဒှ်တုဲ ကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး ဒးအာပတ် နိဿဂ္ဂပါဲစိုတ်ရ။ နပွမအာတ်ယတ်ဒေက်သၟဝ်ပိဝါ ပွမဒတူ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်တြဴဝါဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီလောန်ဒှ်တုဲ ကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နပွမအာတ်ယတ်ဒေက်သၟဝ်ပိဝါ ပွမဒတူ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်တြဴဝါဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ နပွမအာတ်ယတ်ဒေက်သၟဝ်ပိဝါ ပွမဒတူ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်တြဴဝါဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီယုတ်ဒေက်ဒှ်တုဲ ကဵုစိုပ်ဒတုဲမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
541) နပွမအာတ်ဗၞတ်ပိဝါ ပွမဒတူဗၞတ်တြဴဝါဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ နပွမအာတ် ယုတ်ဒေက်သၟဝ်ပိဝါ ပွမဒတူ ယုတ်ဒ္ဂေတ်သၟဝ်တြဴဝါဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ သီုဟဂပ်ဝ်အာတ်ဂှ် ကဵုမ္ဂး၊ တၠဂြပ်ဂမၠိုၚ် အာတ်တုဲ ကဵုအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ကုခမဳကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳကလိလောန်ကၠတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ရာဇသိက္ခာပိုဒ် ဒသမတုဲရ။ စဳဝရဝဂ် ပဌမတုဲ။
