၂.၂.၁။ ဝတ္ထုတဳလပိုဉ် ဥဒါယဳ

269) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတဒၟံင် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေင်ဍုင်သာရဝှ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ သ္ပဒတဴဒၟံင်ပ္ဍဲဂြိုပ်ရ၊ ဘာတဳလပိုဉ်ဥဒါယဳဂှ် ကျေဝ်ဂေါဝ်လောန်ရ၊ ထေက်ကဵုဗဵုသ္ၚေဝ်ရံင်ခိုဟ်ရ၊ လေပ်ကဵုစိုတ်ဇြုင်ကေဝ်ရ၊ မၞုံကဵုဂၠမ်ပ္ဍဲလဒေါဝ်ရ၊ မၞုံကဵုဂၠမ်တာန်ဆံင် ဂေတ်အာကၠုင်နူပွဳပွူရ၊ လးပညပ်စွံလဝ်ဇံင်ခါတ် ဂတဵုဒလာဲခုင်ဇမၠိင် ဖုန်ဂၞဳ ဗွဲမဒးရးရ၊ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုင်ဍာ်ရပ်စပ် ဗွဲမဒးရးရ၊ ကွဟ်လဝ်ပြဝိုဏ်ဗွဲမဒးရးရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုင်မဂၠိုင်လေဝ် သၟိက်ဗဵုဝေင်ဘာ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳတုဲ ကၠုင်အိုတ်ရ၊ ဗဗၞးမွဲတၠလေဝ် မွဲဟာန်ကေုာံသမ္ဘာညးတေံ ပြာပ်ကၠုင်ဇရေင် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳတုဲမ္ဂး “ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုင် သၟိက်ဗဵုဝေင်ဘာ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (အခိင်မဟီုတိုန်) ကဵုတဳလပိုဉ်ဥဒါယဳဂှ် ယွံဗဗၞး ယဝ်ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ဩဝ်ဗဵုညိ ရဴဝွံ ဂိုင်ကေတ်ပသဲတ္ၚံက်တုဲ ၜေါတ်ပတိတ်သၞောဝ်တြင်တုဲမ္ဂး ဓရိုဟ်ပံက်တြင်တုဲ လုပ်အာဘာရ၊ ဗဗၞးဂှ်လေဝ် လုပ်အာနူလက္ကရဴ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳရ၊ ဗဗၞးဗြဴဂှ်လေဝ် လုပ်အာနူလက္ကရဴဗဗၞးဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ သီုပံက်တဴဗတင်ကျာလ္ၚဵု သီုကၟာတ်ဒဝ်တဴဗတင်ကျာလ္ၚဵုဂှ် ဂေတ်အာလၟေင်ဂၠမ်တုဲမ္ဂး ကၠုင်နူလက္ကရဴတုဲ ရပ်ဇွိတ်သပေါတ်အၚ်္ဂဇၞော် သၟတ်ဗဗၞးဗြဴဂမၠိုင်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဗဗၞးဂှ် ဟီုဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ကေုာံတဳလပိုဉ်ဥဒါယဳတုဲ ကလေင်စဴအာရ။ ကြဴနူဂှ် ဗဗၞးဂှ် မိပ်စိုတ်လောန်တုဲ “ခမဳဂမၠိုင် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိင်သာကျဝင်ဝွံ ပြဲသန်အိုတ်ရောင်၊ ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် သ္ပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်မြဴသာ်ဝွံအိုတ်ရောင်၊ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳလေဝ် ပြဲသန်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳဂှ်လေဝ် သ္ပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုမြော်တိတ်ဂလာန်မိပ်စိုတ်ရ။ ဟီုတဴရဴဝွံမ္ဂး ဗဗၞးဗြဴဂှ် သဘဴခိုဟ်ပြဲ တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳဂှ် ပသာ်ဂွံနွံဂှ်ရော? တၠအဲ သၟဟ်ညံင်ရဴရပ်ဇွိတ်သပေါတ်အၚ်္ဂဇၞော် သၟတ်အဲဂမၠိုင်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေင် ခမဳဳဥဒါယဳလေဝ် ရပ်ဇွိတ်သပေါတ်အၚ်္ဂဇၞော် သၟတ်အဲဂမၠိုင်တုဲရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုဗဗၞးဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဗဗၞးဂှ် “ခမဳဂမၠိုင် ဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိင်သာကျဝင်ဝွံ ဟွံမွဲဂွဂလေံအိုတ်ရ၊ ဟွံမွဲသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂး ဟွံဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ သီုကဵုဒှ်သာ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဝွံမၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴဓရ်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသၟဟ်သၟန်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴမပြဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံသဘဴခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ ရဴဝွံ ဂံင်ဒုင်ဝန်အိုတ်ဏီရ၊ ကုခမဳဂမၠိုင်ဝွံ ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုသ်ခိုဟ်ပြဲ ဟွံမွဲတုဲရ၊ ကုခမဳဂမၠိုင်ဝွံ ဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုသ်ခိုဟ်ပြဲကၠေံလီုတုဲရ၊ ကုခမဳဂမၠိုင်ဝွံ သာ်လဵုဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုသ်ခိုဟ်ပြဲ ဂွံနွံဏီဂှ် ရော? ခမဳဂမၠိုင်ဝွံ စာ်စ္ဍးနူဒဒှ်ခမဳ ဒဒှ်ညးသပ္ပုရိုသ်ခိုဟ်ပြဲအိုတ်တုဲရ၊ မုဟိုတ် ခမဳဥဒါယဳဝွံ ရပ်ဇွိတ်သပေါတ် အၚ်္ဂဇၞော်သၟတ်သမ္ဘာအဲဂမၠိုင်ဂှ်ရော? ဗြဴကောန်ဂကူ ‘ဗြဴတၠလျိုင်’ ဗြဴဇၞော်ကောန်ဂကူ ‘ဝုတ်ဇၞော်’ သၟတ်ဗြဴကောန်ဂကူ ‘ဝုတ်သၟတ်’ ဂအှ်ဗြဴကောန်ဂကူ ဍိက်ဗြဴကောန်ဂကူဂမၠိုင် ဟွံထေက်ကဵုသွက်ဂွံအာ အာရှာမ်ဘာကီုရ၊ ဗြဴကောန်ဂကူ ‘ဗြဴတၠလျိုင်’ ဗြဴဇၞော်ကောန်ဂကူ ‘ဝုတ်ဇၞော်’ သၟတ်ဗြဴကောန်ဂကူ ‘ဝုတ်သၟတ်’ ဂအှ်ဗြဴကောန်ဂကူ ဍိက်ဗြဴကောန်ဂကူဂမၠိုင် အာတဴအာရှာမ်ကီု ဘာကီုအိုတ်မ္ဂး ဗြဴဂမၠိုင်ဂှ်လေဝ် ခမဳဂမၠိုင် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိင်သာကျဝင်ဝွံ ပလီုပလာ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဂမၠိုင် သ္ဂောံမိင်ကေတ်ဂလာန်ဗဗၞးဂှ် ဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယြဴခမဳဂမၠိုင် ပၟိက်အောန်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် “မုဟိုတ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ အာစိုပ်ပွမနှဴရဴဇကုတဲမွဲစွံ ကေုာံမၞိဟ်ဗြဴဂှ်ရော? ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုင်ဂှ် ဟီုဂရိုဟ်တင်ဒုဟ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ နဟိုတ်မဂၠိုင်အိုတ်တုဲ ဂရင်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုခမဳသင်ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး— “ယွံဥဒါယဳ တၠအဲ အာစိုပ်ပွမနှဴရဴဇကုတဲမွဲစွံ ကေုာံမၞိဟ်ဗြဴရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရင်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ကမၠောန်ပွ) ဝွံ ဟွံထေက်ကုခမဳဂမၠိုင်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာခမဳတအ် ဟွံသေင်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ “ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) မုဟိုတ် တၠအဲအာစိုပ် ပွမနှဴရဴဇကုတဲမွဲစွံ ကေုာံမၞိဟ်ဗြဴဂှ်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) အဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုင်ဂၠင် ဟွံတွံလဝ်ဓရ် တၞဟ်နပွမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံရာဂတုဲ တွံလဝ်သွက်ဂွံစာ်စ္ဍးနူရာဂရ ဟွံသေင်ဟာ ။ ပ ။ တွံလဝ်ပွမၜိုဟ်လလမ်ဒတူတၠာဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုင်ရ ဟွံသေင်ဟာ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွတၠအဲသ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ဂမၠိုင်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုင်ဇြုင်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေင် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။

270) ယြဴခမဳမွဲ လကိုဟ်ရာဂ ဂပ်ဝ်လုပ်ဍုန်ဒှ်တုဲ နကဵုစိုတ်မပၠန်ဂတးဂှ် အာစိုပ်ပွမနှဴရဴ ဇကုတဲမွဲစွံ ကေုာံမာတုဂါမ်မ္ဂး၊ အာစိုပ်ပွမရပ်တဲကီု ပွမရပ်ဒွက်သော်ကီု ပွမရပ်ဇွိတ်သပေါတ်အၚ်္ဂဇေၞာ် သၟတ်မွဲမွဲကီုမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်သံဃဒိသေသ်ရ ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။