၁.၃.၂။ ပွံက်တတိယပါရာဇိကသိက္ခာပိုဒ်

172) ယြဴမ္ဂးဂှ် ယြဴဍေံမၞုံသဘဴမဖှ်သာ်လဵု ။ ပ ။ ခမဳမ္ဂးဂှ် ။ ပ ။ ပ္ဍဲအရာဝွံ ညးမအာစိုပ်ဒဒှ်ခမဳ နဉတ္တိစတုတ္ထကမ်ဝွံ ဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳရ။ ဖအောဝ်လလဴ (နစိုတ်စေတနာ မမိက်ဂစိုတ်) တုဲမ္ဂးဂှ် သီုမတီတဴ သီုမတီတဴ ချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ် ဖအောဝ်လလဴတုဲ ‘ပတိတ်လွဳတုဲ’ လၞိန်ဗပိန်တုဲ ပွမကလိလောန်ရောင်။ ဇကုညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ်မ္ဂးဂှ် သ္ပတမ်နူ (ပဋိသန္ဓိ) စိုတ် ဝိညာဏ်ကတဵုဒှ်ကၠုင်ဗွဲကိုပ်ကၠာ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဗုင်ဂၞဴမိတုဲ သတ် (မဒှ်) ပ္ဍဲအပ္ဍဲဍေံဒစဵုကဵုကာလမချိုတ်ဝွံ ဇကုညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ်မ္ဂးရ။ ပတုံဖျေံ နူ’ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုမ္ဂးမ္ဂးဂှ် သကုတ်ကၠေံ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုရ၊ ကဵုပၠိုတ်ရ၊ ကဵုတၞောဝ်ခန္ဓ လီုလာ်ရ။ လွဟ်လနက်မပ္တံၜုန်မြ မလေပ်ရင်တၠုင် ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီု ညးဂှ်လေဝ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲ စွံပတန်လဝ် (ပ္ဍဲဇရေင်) မ္ဂးဂှ် သၞာ်ကီုလဝ် ဗၞုဟ်ကီုလဝ် ခၞံင်ကီုလဝ် ဂတေက်ကီုလဝ် တၟံကဠောံကီုလဝ် လွဟ်လနက်သှေ်သၟေဟ်ကီုလဝ် ဂျိကီုလဝ် ဇုက်ကီုလဝ် (ဂၠာဲသ္ၚေဝ်တုဲ စွံပတန် လဝ်ပ္ဍဲဇရေင်မ္ဂး)။ ဂုဏ်ပွမချိုတ်လေဝ် ဟီုထိုင်သးမ္ဂးဂှ် ထ္ၜးကဵုဒုဟ် ပ္ဍဲပွမဂျိုင်လမျီုရ၊ ဟီုထိုင်သးဂုဏ်ပွမချိုတ်ရ။ တၞဟ်နပွမချိုတ်လေဝ် ကဵုဒဂိုန်ဂိုင်ကေတ်မ္ဂးဂှ် လွဟ်လနက်လေဝ် ဩင်ရင်တၠုင်ညိ၊ ဂျိလေဝ် ဩဝ်စညိ၊ ဒက်ကွက်ဖျေံဇုက်တုဲလေဝ် ဩဝ်ချိုတ်ညိ၊ (ပွမစကာ) ရဴဝွံရောင်။ ယွံတြုံမ္ဂးဂှ် ဒှ်ယၟုတြုံ မဂပ်ဝ်ကော်ခဴတူရူရောင်။ ပ္ဍဲအရာနပွမဂျိုင်လမျီုမယုတ်မာဝွံ မုဖဵုနွံကုတၠအဲဂှ်ရော? ပွမဂျိုင်လမျီုမယုတ်မာဂှ် ထံက်ရံင်ကဵုပွမဂျိုင်လမျီု ညးသ္ဂေဟ်သွဟ် ဖဲသအဳဂမၠိုင်တုဲ ပွမဂျိုင်လမျီု ညးဒိုက်ဂတ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကဆံင်ယုတ်သဝ်ရ၊ ထံက်ရံင်ကဵုပွမဂျိုင်လမျီု ညးတၠဂြပ်ဂမၠိုင်တုဲ ပွမဂျိုင်လမျီု ညးဟၟဲကဵုဂြပ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကဆံင်ယုတ်သဝ်ရ၊ ထံက်ရံင်ကဵုပွမဂျိုင်လမျီု ဒေဝတဴဂမၠိုင်တုဲ ပွမဂျိုင်လမျီု မၞိဟ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကဆံင်ယုတ်သဝ်ရ။ ပွမဂျိုင်လမျီုမယုတ်မာမ္ဂးဂှ် နပွမဂျိုင်လမျီု ကဆံင်သဝ်ယုတ်မာ ဒဒက်တဴညးဇိုင်ပိုတ် ညးတဲပိုတ် ညးဇိုင်တဲပိုတ် ညးကတောဝ်ပိုတ် ညးမုဟ်ပိုတ် ညးကတောဝ်မုဟ်ပိုတ်ဝွံ (မုဖဵုနွံဂှ်ရော?)၊ လတူပွမဂျိုင်လမျီု ပွမချိုတ်ဂှ် ပြဲကုတၠအဲဏီရ၊ (ရဴဝွံ ဟီုထိုင်သးမ္ဂး)။ မၞုံဂၠမ်စိုတ် (မမိက်ကဵုချိုတ်) ရဴဝွံဒှ်တုဲမ္ဂးဂှ် စိုတ်ဂှ် ဂၠမ်စိုတ်မ္ဂးရ၊ ဂၠမ်စိုတ်ဂှ် စိုတ်မ္ဂးရ။ မၞုံကသပ်စိုတ် (မမိကကဵုချိုတ်) ရဴဝွံဒှ်တုဲမ္ဂးဂှ် မၞုံစၟတ်သမ္တီ ပ္ဍဲပွမချိုတ်ဒှ်တုဲ မၞုံစေတနာ ပ္ဍဲပွမ ချိုတ်ဒှ်တုဲ မၞုံပၟိက်ပ္ဍဲပွမချိုတ်ဒှ်တုဲ။ နဟိုတ်မဂၠိုင်မ္ဂးဂှ် နဟိုတ်အရာ ယုတ်ပြဲ ဇၞော်ဍောတ်တၞဟ်တၞဟ်ဂမၠိုင်။ ဂုဏ်ပွမချိုတ်လေဝ် ဟီုထိုင်သးမ္ဂးဂှ် “တၠအဲ စုတိကလိလောန် နူဘဝဝွံတုဲ ခန္ဓဇကုလီုလာ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴနူချိုတ်တုဲဂှ် ကြက်သ္ဂောံကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုင်သွဝ် ဒှ်လအာဂတိခိုဟ်ဆာဲရ၊ ပ္ဍဲဍုင်သွဝ်ဂှ် တရိုပ်စိုတ်ဍိုက်ပေင်တဴ နကာမဂုဏ်ဒေဝတဴဂမၠိုင် မသုန်ပြကာဒှ်တုဲ ကြက်သ္ဂောံဒုင်စသိုင် မိပ်မိပ်ဇြိပ်ဇြိပ်ရ” ရဴဝွံ ထ္ၜးကဵုဒုဟ် ပ္ဍဲပွမဂျိုင်လမျီုတုဲ ဟီုထိုင်သး ဂုဏ်ပွမချိုတ်ရ။ တၞဟ်နပွမချိုတ်လေဝ် ကဵုဒဂိုန်ဂိုင်ကေတ်မ္ဂးဂှ် လွဟ်လနက်လေဝ် ဩင်ရင်တၠုင်ညိ၊ ဂျိလေဝ် ဩဝ်စညိ၊ ဒက်ကွက်ဖျေံဇုက်တုဲလေဝ် ဩဝ်ချိုတ်ညိ၊ ပ္ဍဲလ္စအင်လှာ (ကတိုင်) ကီုလဝ် ပ္ဍဲဇြဟ်ကီုလဝ် ပ္ဍဲဗပါတ်ဒဵုကီုလဝ် ဩဝ်ဆင်စှေ်ညိ၊ (နမပ္တံရဴဝွံ စကာမ္ဂး)။ ခမဳဝွံလေဝ်မ္ဂးဂှ် ထံက်ရံင်ကဵု ခမဳကိုပ်ကၠာဂမၠိုင်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရမ္ဂးဂှ် ဗွဲဥပမာမ္ဂး တၟံလးဇၞော် မဒကးအာၜါလွးတုဲဂှ် သၟဟ်ညံင်ရဴကလေင်ဗ္ဂပ်ဖျပ်မွဲလှေ်ပၠန် ဟွံဂွံရကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံရ ခမဳဖအောဝ်လလဴ နစိုတ်စေတနာ မမိက်ဂစိုတ်တုဲ ပတုံဖျေံ ဇကုညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ် နူ ‘ဇဳဝိတိန္ဒြဳ’ လမျီုတုဲဂှ် ခမဳဟွံသေင်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိင်သာကျဝင် ဟွံသေင်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ “အာစိုပ်ပွမကျနူသာသနာရ” ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအရာဟွံမွဲကဵုပွမပံင်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်မွဲစွံဂှ် ပွမပံင်ဖက်မ္ဂးဂှ် ပွမသ္ပ ဝိနယ်ကမ်မွဲစွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜး (ဖ္ဍောတ်) ပါတိမုက်မွဲစွံ ပွမဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပဒတဴမွဲစွံရောင်၊ သီုဖအိုတ်ဝွံ ပွမပံင်ဖက်မ္ဂးရ၊ ပွမပံင်ဖက်ဂှ် ဟွံမွဲမွဲစွံ ကေုာံခမဳမစှေ်ပါရာဇိကဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကော်ခဴဂး “ဟွံမွဲကဵုပွမပံင်ဖက် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုင်မွဲစွံ”ရ။ ⎈ လၟေင်က္ဍိုပ်မာတိကာ 173) အလဵုဇကု၊ သှ်ပတူ (စဳရေင်) တုဲ ပွမဗလးကလုတ်၊ ပွမဗလးကလုတ်အဆက်အဆက်၊ ကလုတ်မဆောတ်ယောင်၊ ကလုတ်အာတုဲ ကလေင်စဴကၠုင်၊ ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန် ပွမသမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်၊ ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဂှ် ပွမသမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန်၊ ဟွံသေင်ကဵုဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန် ပွမသမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဟွံဂြောပ်ဗ္ဒန်၊ ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဂှ် ပွမသမ္တီထေင်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ဂြောပ်ဗ္ဒန်၊ ပွမထိုင်သး နဇကု၊ ပွမထိုင်သး နပါင်၊ ပွမထိုင်သး နဇကု နပါင်၊ ပွမထိုင်သး နကလုတ်၊ ချူလိခ်တုဲ ပွမထိုင်သး၊ ပွမခါဲကတိုင်၊ ပွမစွံပတန်ဂတဵုဒလာဲ၊ ပွမဖျေံစွံ လွဟ်လနက် ပ္ဍဲဇရေင်၊ ဂဥုဲ၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ရူပါရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ သဒ္ဒါရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ဂန္ဓာရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ရသာရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီုဇရေင်၊ ပွမပြာပ်ရင်တၠုင်ဏာ ဓမ္မာရီုဇရေင်၊ ပွမဟီုလဴ၊ ပွမဒၠောံဗတာန်၊ ပွမသ္ပချိင်ဖါပ်၊ ပွမသ္ပနိမိတ်စၟတ်သမ္တီ။