၁.၄.၄။ ဒ္ဂေတ်ဝတ် ပ္ဍဲပဋိသာရဏဳယကမ်စှ်ဒ္စါံသာ်


၄၀။ ယွံခမဳတအ် ခမဳ မဒးဒုၚ်သ္ပပဋိသာရဏဳယကမ်ဂှ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗွဲမဒးရးရ―


ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် ပ္ဍဲအရာမဒ္ဂေတ်ဂှ် ဒ္ဂေတ်ဝတ်မဒးဒ္ဂေတ်သ္ပ ဗွဲမဒးရးရောၚ်― (သ္ပအ္စာဥပဇ္ၛာယ်တုဲ) ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳကၠောန်ၜိုတ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သာယျေန်သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသၟိတ်ပတိုန် သွက်ဂွံဒၠောံဗတောန်ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ ၜိုန်ဂွံဒုၚ်သၟိတ်လေဝ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုဩဝါဒကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုအာစိုပ် အာပတ်မဒှ်ဟိုတ် သ္ပပဋိသာရဏဳယကမ်ရ၊ အာပတ်သအာၚ်တၠုၚ်လအာတုပ်ကဵုဂှ်ကီု အာပတ်မယုတ်မာ ကြံၚ်မ္ၚုဟ်လောန်လတူဂှ်ကီု ဟွံထေက်ကဵုအာစိုပ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုဟီုဂရိုဟ်ကမ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုဟီုဂရိုဟ် ခမဳသ္ပကမ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုတန်ဒေါံဥပေါသ် ခမဳပကတတ်ရ၊ ပဝါရဏာလေဝ် ဟွံထေက်ကဵုတန်ဒေါံရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပွမဒၠောံဗတောန်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုစွံပတန် ပ္ဍဲအရာဇၞော်သကိုပ်သကရ၊ ဟွံထေက်ကဵုအာအခေါၚ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုစောဒနာရ၊ ဟွံထေက်ကဵု ကဵုဗှ်ဗၞုဟ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုစိုန်သကီုနှဴရဴ ကေုာံခမဳပကတတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ (ဣဝွံတုန် ဒ္ဂေတ်ဝတ် မဒးဒ္ဂေတ်သ္ပ ဗွဲမဒးရးရောၚ်။)


✤ ဒ္ဂေတ်ဝတ် ပ္ဍဲပဋိသာရဏဳယကမ်စှ်ဒ္စါံသာ် တုဲရ။ ✤



၄၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၚ် သ္ပပဋိသာရဏဳယကမ် ကုခမဳသုဓမ္မ ရဴဝွံမ္ဂး ‘တၠအဲ ဒးကဵုသမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ်ရ’။ ခမဳသုဓမ္မ သၚ်မသ္ပလဝ်ပဋိသာရဏဳယကမ်ဂှ် က္ညအာဇနပိုဒ်မစ္ဆိကာသဏ္ဍတုဲမ္ဂး မုက်မတ်ဟွံကျေဝ်ဂေါဝ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုသမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ်တုဲ ကလေၚ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ပၠန်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠသုဓမ္မ တၠအဲ ဂပ်ဝ်ကဵုသမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ်တုဲရဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ။


ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် က္ညအာဇနပိုဒ်မစ္ဆိကာသဏ္ဍတုဲမ္ဂး မုက်မတ်ဟွံကျေဝ်ဂေါဝ်ဒှ်တုဲ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုသမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။


ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး သွက်ဂွံကဵုသမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ် သၚ် ဩဝ်ကဵုခမဳသကအ်ရဲ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သွက်ဂွံကဵု သမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ် ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သ္ပခမဳသကအ်ရဲကလုတ်တုဲ သၚ် ကဵုကုခမဳသုဓမ္မရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သွက်ဂွံကဵုသမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ် သ္ဍိုက်မၠိုက် ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သ္ပခမဳသကအ်ရဲကလုတ်တုဲ ပွမကဵု ကုခမဳသုဓမ္မရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။


သွက်ဂွံကဵုသမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ် ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သ္ပခမဳသကအ်ရဲကလုတ်တုဲ သၚ်ဂပ်ဝ်ကဵုကုခမဳသုဓမ္မတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။


၄၂။ ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ခမဳသုဓမ္မ အာဇနပိုဒ်မစ္ဆိကာသဏ္ဍ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသကအ်ရဲ ကလုတ်တုဲ “ယွံသမ္ၚေဟ် ဩဝ်အေၚ်ဒုၚ်ညိ၊ ကဵုတၠအဲ လျုၚ်ဇြုၚ်ကေဝ်ရ” ရဴဝွံ ဒးကဵုသမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ်ရ။ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံတုဲ ယဝ်အေၚ်ဒုၚ်မ္ဂး၊ ခိုဟ်သန်ရ။ ယဝ်ဟွံအေၚ်ဒုၚ်မ္ဂး၊ ခမဳသကမ်ရဲကလုတ်ဂှ် “ယွံသမ္ၚေဟ် ဩဝ်အေၚ်ဒုၚ် ကုခမဳဝွံညိ၊ ကဵုတၠအဲ လျုၚ်ဇြုၚ်ကေဝ်ရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုသ္ဂးရ။


ဟီုသ္ဂးရဴဝွံတုဲ ယဝ်အေၚ်ဒုၚ်မ္ဂး၊ ခိုဟ်သန်ရ။ ယဝ်ဟွံအေၚ်ဒုၚ်မ္ဂး၊ ခမဳသကအ်ရဲကလုတ်ဂှ် “ယွံသမ္ၚေဟ် ဩဝ်အေၚ်ဒုၚ် ကုခမဳဝွံညိ၊ အဲ ကဵုတၠအဲ လျုၚ်ဇြုၚ်ကေဝ်ရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုသ္ဂးရ။


ဟီုသ္ဂးရဴဝွံတုဲ ယဝ်အေၚ်ဒုၚ်မ္ဂး၊ ခိုဟ်သန်ရ။ ယဝ်ဟွံအေၚ်ဒုၚ်မ္ဂး၊ ခမဳသကအ်ရဲကလုတ်ဂှ် “ယွံသမ္ၚေဟ် နကဵုဂလာန်သၚ် ဩဝ်အေၚ်ဒုၚ် ကုခမဳဝွံညိ” ရဴဝွံ ဒးဟီုသ္ဂးရ။


ဟီုသ္ဂးရဴဝွံတုဲ ယဝ်အေၚ်ဒုၚ်မ္ဂး၊ ခိုဟ်သန်ရ။ ယဝ်ဟွံအေၚ်ဒုၚ်မ္ဂး၊ ခမဳ သကအ်ရဲကလုတ်ဂှ် ဟွံကဵုခမဳသုဓမ္မ သၠးကၠေံ ဌာန်ထေက်ကဵုညာတ် ဟွံကဵုသၠးကၠေံ ဌာန်ထေက်ကဵု သမ္ၚေဟ်စိတ္တမိၚ်တုဲ ကဵုလၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ် ကဵုဂဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး ကဵုပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲ ဒးကဵုဟီုလၟိၚ်ဒေသနာအာပတ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ။)


ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳသုဓမ္မဂှ် အာဇနပိုဒ်မစ္ဆိကာသဏ္ဍ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသကအ်ရဲကလုတ်တုဲ ကဵုသမ္ၚေဟ်စိတ္တ အေၚ်ဒုၚ်ရ။


ခမဳသုဓမ္မဂှ် ဒ္ဂေတ်တဴ ဗွဲမဒးရးရ၊ ဖျေံကၠေံတသော်မာန်ရ ‘မာန်စှေ်’ ရ၊ ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်ဝတ်ဒှ်ဟိုတ်တိတ်ဗၠးနူကမ်ရ၊ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ဟိုတ်နူ သၚ်သ္ပလဝ် ပဋိသာရဏဳယကမ်ဂှ်ရ အဲဍိက် ဒ္ဂေတ်တဴ ဗွဲမဒးရးရ၊ ဖျေံကၠေံ တသော်မာန်ရ ‘မာန်စှေ်’ ရ၊ ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်ဝတ်ဒှ်ဟိုတ်တိတ်ဗၠးနူကမ်ရ၊ အဲဍိက် ပသာ် ဂွံဒ္ဂေတ်သ္ပရော?” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီသၟာန်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး သၚ် ဩဝ်ကဵုလလမ်ကၠေံ ပဋိသာရဏဳယကမ် ကုခမဳသုဓမ္မညိ။